Dựa trên ý kiến của một chuyên gia, cha mẹ cần bắt đầu các cuộc trò chuyện về tài chính với con cái từ sớm. Lý do là vì khi trẻ đã hình thành những góc nhìn tiêu cực liên quan đến tiền bạc hoặc rơi vào tình trạng mắc nợ nặng nề, thời điểm để hướng dẫn và thảo luận sẽ trở nên quá trễ.
Ngoài ra, qua nghiên cứu của mình, chuyên gia này cũng chỉ ra rằng những ai sở hữu ba đặc điểm cụ thể từ thuở nhỏ thường có khả năng kiếm tiền tốt hơn khi trưởng thành. Với sự tích lũy kinh nghiệm, tinh thần kiên định và mục tiêu rõ ràng, trẻ em có tiềm năng vượt qua giới hạn, đạt được thành công và giàu có như mong muốn.
Cảm giác xứng đáng với điều tốt đẹp
Cảm giác xứng đáng với điều tốt đẹp là yếu tố quan trọng giúp con người dám nắm bắt cơ hội và đạt được thành công. Thay vì tự ti nói "quá đắt, tôi không muốn", người có cảm giác xứng đáng sẽ nghĩ "tôi đáng được hưởng điều tốt hơn". Đây là hiện tượng "lời tiên tri tự ứng nghiệm" trong tâm lý học - niềm tin vào giá trị bản thân sẽ thúc đẩy hành động phù hợp để đạt mục tiêu.
Ví dụ điển hình là Jordan Belfort, từ nhỏ đã biết tìm cơ hội kinh doanh bằng cách bán kem tại nơi người lướt sóng tập trung. Hay Konosuke Matsushita, năm 11 tuổi đã nhận ra nhu cầu dép rơm cho thợ mỏ mùa đông và làm việc suốt đêm để đáp ứng.
Để phát triển cảm giác xứng đáng, cha mẹ cần tránh khiến trẻ xấu hổ vì thiếu thốn mà nên hướng dẫn tiết kiệm có kế hoạch. Chuỗi phản hồi tích cực sẽ hình thành: ý thức giá trị → nắm bắt cơ hội → tiếp cận nguồn lực chất lượng → tăng sức hút với sự giàu có. Nhà đầu tư Naval nhấn mạnh: nếu không tin mình xứng đáng giàu có, tài khoản sẽ không thể đuổi kịp mặc cảm tự ti.
Để phát triển cảm giác xứng đáng, cha mẹ cần tránh khiến trẻ xấu hổ vì thiếu thốn mà nên hướng dẫn tiết kiệm có kế hoạch
Có tư duy phát triển
Tư duy phát triển, được nghiên cứu bởi giáo sư Carol Dweck, giúp trẻ em đối mặt với thử thách bằng cách tìm giải pháp thay vì từ bỏ. Trong một thí nghiệm, trẻ có tư duy phát triển tiếp cận vấn đề toán học bằng cách xem xét lại các bước sai sót, trong khi trẻ có tư duy cố định dễ thất vọng và tự nhận xét tiêu cực. Một nghiên cứu năm 2019 trên tạp chí Nature Human Behavior cho thấy học sinh có tư duy phát triển kiếm được trung bình cao hơn 18,3% khi trưởng thành.
Tư duy này biến "Tôi không thể làm được" thành "Tôi vẫn đang tìm giải pháp," kích hoạt chuỗi phản hồi tích cực trong não: nỗ lực - phản hồi - điều chỉnh. Khi trẻ tin trí thông minh có thể cải thiện qua nỗ lực, chúng liên tục mở rộng khả năng và coi thất bại là cơ hội học hỏi. Ví dụ, SpaceX của Elon Musk đã vượt qua ba lần phóng tên lửa thất bại nhờ phân tích nguyên nhân và điều chỉnh chiến lược. Tư duy phát triển không chỉ thúc đẩy cá nhân mà còn mang lại lợi thế kinh doanh lớn, như lời Wang Xing (Meituan): "Người chiến thắng không phải là người bắt đầu trước, mà là người hiểu tại sao người khác thất bại."
Tóm lại, tư duy phát triển là nền tảng để biến thất bại thành bàn đạp cho thành công.
Tư duy phát triển là nền tảng để biến thất bại thành bàn đạp cho thành công
Khả năng thay đổi góc nhìn và học hỏi từ thất bại
Khả năng thay đổi góc nhìn và học hỏi từ thất bại là chìa khóa dẫn đến thành công. Câu chuyện Hồ Tuyết Yến ở tuổi 13 minh họa rõ điều này: khi giúp chủ đòi nợ, thay vì ép nông dân trả tiền, anh đã mua hạt giống rồi bán chịu cho người nông dân. Nông dân được trả lại hạt giống và tiền lãi sau mùa thu hoạch. Như vậy, Hồ Tuyết Yến vừa giải quyết khó khăn cho người khác, vừa kiếm được lợi nhuận. Tâm lý học gọi đây là "thay đổi góc nhìn" – thoát khỏi cái tôi cá nhân để hiểu nhu cầu của người khác.
Nghiên cứu cho thấy trẻ em thường xuyên chơi trò "gia đình" kích thích vùng vỏ não trước trán (hiểu quy tắc) và vùng thái dương đỉnh (đọc suy nghĩ người khác). Kỹ năng này rất quan trọng trong kinh doanh. Các doanh nhân Ôn Châu (Trung Quốc) thường dạy con bằng cách cho trẻ đóng vai nhà cung cấp, chủ cửa hàng hay khách hàng khó tính, rèn luyện khả năng thấu hiểu đối phương.
Chuỗi chuyển đổi tài chính diễn ra qua các bước: đồng cảm với nhu cầu → thiết kế giải pháp → giải quyết vấn đề → tạo lợi thế cạnh tranh. Mỗi lời phàn nàn đều chứa đựng cơ hội kinh doanh tiềm năng. Ví dụ, khi trẻ than phiền bạn mượn bút chì không trả, cha mẹ có thể gợi ý giải pháp như yêu cầu đặt cọc.
Để xây dựng tương lai giàu có, trẻ cần phát triển ba phẩm chất: tư duy phát triển (biến thất bại thành cơ hội), lựa chọn góc nhìn (khai thác cơ hội từ khó khăn), và cảm giác xứng đáng (giữ bình tĩnh trong mọi hoàn cảnh). Tiền bạc là năng lượng lưu động; khi trẻ học được cách đối mặt với thử thách và biến nghịch cảnh thành bàn đạp, từ trường của họ sẽ trở nên tích cực hơn, mở đường cho sự giàu có bền vững.
