Gừng – củ gia vị giúp xoa dịu phản ứng viêm
Gừng vốn quen thuộc trong bếp Việt, nhưng giá trị của nó vượt xa vai trò một loại gia vị. Nhiều phân tích dinh dưỡng chỉ ra rằng gừng chứa nhóm hoạt chất sinh học giúp điều hòa phản ứng viêm trong cơ thể. Các hợp chất này hỗ trợ giảm căng thẳng oxy hóa – yếu tố có thể gây ảnh hưởng đến tế bào gan khi tích tụ lâu dài.
Nhờ khả năng làm ấm cơ thể và kích thích tuần hoàn, gừng cũng góp phần hỗ trợ quá trình đào thải của gan diễn ra thuận lợi hơn. Một ly trà gừng sau bữa ăn nhiều chất béo, vài lát gừng tươi trong món hầm hay nước ấm pha gừng và chanh vào buổi sáng đều là lựa chọn dễ thực hiện. Tuy nhiên, người bị viêm loét dạ dày hoặc trào ngược axit nên dùng gừng với lượng vừa phải để tránh kích ứng.
Củ dền – nguồn chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào gan
Củ dền được xem là một trong những loại củ giàu sắc tố thực vật nhất. Những sắc tố này không chỉ tạo màu tím đỏ đặc trưng mà còn là tác nhân giúp trung hòa các chất có hại sản sinh trong quá trình chuyển hóa. Một lợi ích đáng chú ý khác là củ dền có khả năng hỗ trợ gan duy trì mức chất chống oxy hóa nội sinh vốn đóng vai trò quan trọng trong việc “sửa chữa” và bảo vệ tế bào.
Ngoài ra, hàm lượng chất xơ tự nhiên trong củ dền còn có lợi cho hệ tiêu hóa. Khi hệ ruột hoạt động ổn định, gánh nặng chuyển hóa dành cho gan cũng giảm bớt. Người dùng có thể thêm củ dền vào salad, nấu chung với các loại củ khác, hoặc làm nước ép kết hợp táo – cà rốt. Với những người có huyết áp thấp, nên dùng lượng vừa phải để tránh cảm giác choáng nhẹ do củ dền có thể ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp.
Nghệ – hỗ trợ giảm tích tụ mỡ và kiểm soát viêm
Trong số các loại củ có lợi cho gan, nghệ là cái tên thường xuyên được nhắc đến nhờ chứa curcumin, một hoạt chất có khả năng điều hòa phản ứng oxy hóa và hỗ trợ giảm viêm. Curcumin còn được ghi nhận có thể tác động đến quá trình chuyển hóa chất béo, giúp hạn chế tích tụ mỡ tại gan – vấn đề phổ biến ở người ít vận động hoặc thường xuyên ăn đồ ngọt, đồ chiên rán.
Tuy nhiên, đặc điểm của curcumin là khó hấp thu, nên khi sử dụng trong bữa ăn, người ta thường kết hợp với tiêu đen hoặc một lượng nhỏ chất béo lành mạnh để tăng hiệu quả. Nghệ có thể được dùng trong món cà ri, sinh tố hoặc pha cùng mật ong và nước ấm. Người có tiền sử sỏi mật hoặc tắc nghẽn đường mật cần thận trọng khi sử dụng nghệ ở dạng tinh chất liều cao.
Sử dụng đúng cách để hỗ trợ gan hiệu quả
Dù gừng, củ dền và nghệ mang lại nhiều lợi ích, chúng không phải “thuốc chữa bệnh”. Đây chỉ là những thực phẩm có khả năng hỗ trợ, phù hợp để bổ sung vào chế độ ăn uống lành mạnh. Gan vẫn cần sự bảo vệ toàn diện từ thói quen sống hàng ngày: uống đủ nước, hạn chế rượu bia, kiểm soát cân nặng và giảm thực phẩm chế biến sẵn.
Người có bệnh gan mạn tính, men gan tăng cao hoặc đang sử dụng thuốc điều trị nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng các sản phẩm từ củ ở dạng chiết xuất, bột tinh chất hoặc viên uống. Riêng phụ nữ mang thai và người mắc bệnh dạ dày cần dùng gừng và nghệ một cách thận trọng để tránh khó chịu tiêu hóa.
Lời kết
Gừng, củ dền và nghệ là ba loại củ phổ biến nhưng lại chứa nhiều hợp chất có lợi cho gan. Khi được bổ sung hợp lý, chúng giúp giảm viêm, hỗ trợ quá trình thải độc và bảo vệ tế bào gan khỏi tác nhân gây hại. Đây là những lựa chọn đơn giản, dễ áp dụng vào bữa ăn hằng ngày như một phần của lối sống hướng tới sức khỏe lâu dài.
*Thông tin chỉ mang tính tham khảo, chiêm nghiệm
