Bún là một món ăn được nhiều người ưa chuộng, có thể chế biến thành nhiều dạng như bún nước, bún trộn, bún xào, bún cuốn... và kết hợp với nhiều loại thực phẩm như thịt bò, thịt lợn, lươn, cua, ốc, và các loại hải sản.
Theo phương pháp làm bún truyền thống, gạo phải được ngâm từ 48 đến 72 giờ. Sau đó, gạo sẽ được xay và tách nước, rồi lược bột còn lại cho vào máy ép để kéo sợi. Những sợi bún này sau đó được đun sôi trong nồi nước nóng để đảm bảo độ dai và tránh bị nhão.
Theo kinh nghiệm của những người làm bún lâu năm, bún được làm từ gạo nguyên chất thường có kết cấu hơi nát, màu trắng đục hoặc tối màu và dễ đứt gãy. Khi chạm tay vào, bạn sẽ cảm nhận được độ dính và nhuyễn. Đặc biệt, bún sạch có mùi chua tự nhiên của gạo ngâm, không quá nặng mùi và khi ăn sẽ có hương thơm đặc trưng của bột gạo. Tuy nhiên, bún sạch dễ bị chua và ôi thiu nếu để lâu hoặc qua ngày.
Ngày nay, bún trên thị trường thường có hình thức bắt mắt với sợi bún dai, giòn, trắng trong và khó bị thiu hay hỏng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, những đặc điểm này có thể do bún đã được ngâm tẩm hóa chất.
Ngày nay, bún trên thị trường thường có hình thức bắt mắt với sợi bún dai, giòn, trắng trong và khó bị thiu hay hỏng
Cách nhận biết bún sạch, không chứa hóa chất
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Công nghệ Thực phẩm tại Đại học Bách Khoa Hà Nội, cho biết để nhận biết bún sạch không chứa hóa chất, cần dựa vào các đặc tính hóa học. Các phụ gia cấm như chất huỳnh quang, thường gọi là tinopal, được sử dụng để làm cho sợi bún trắng trong. Nếu không có chất này, sợi bún sẽ có màu đục giống như cơm.
Chỉ cần dùng tay sờ thử, bạn có thể nhận biết bún có sử dụng hàn the hay không. Nếu sợi bún hơi nát, dễ đứt gãy và có cảm giác dính, nhuyễn khi chạm vào, thì đó là bún không chứa hàn the và chất huỳnh quang. Ngược lại, nếu bún dai, giòn và khó đứt, thì có khả năng bún đã được ngâm tẩm hàn the.
Chỉ cần dùng tay sờ thử, bạn có thể nhận biết bún có sử dụng hàn the hay không
Cẩn thận với 3 kiểu ăn bún này để tránh bệnh tật
Nguy hiểm từ việc ăn bún mà không nhai kỹ
Bún và phở là những món ăn nước phổ biến, dễ ăn, nhưng cũng chính vì là món nước nên nhiều người thường không nhai kỹ khi ăn. Đây là một trong những sai lầm thường gặp, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mà ít người để ý.
Mọi loại thức ăn đều cần được dạ dày tiêu hóa để chuyển hóa thành năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Khi ăn bún, phở quá nhanh và không nhai kỹ, áp lực lên dạ dày tăng cao, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh về dạ dày như viêm loét dạ dày và rối loạn tiêu hóa theo thời gian.
Tránh ăn bún với nước dùng quá nóng để bảo vệ sức khỏe
Nhiều người cho rằng, thưởng thức phở hay bún khi nước dùng còn nóng hổi là lúc món ăn đạt đỉnh hương vị. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cảnh báo rằng việc tiêu thụ thực phẩm ở nhiệt độ quá cao có thể là một trong những nguyên nhân dẫn đến ung thư.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc thường xuyên tiêu thụ thực phẩm ở nhiệt độ trên 65 độ C có thể gây tổn thương cho thực quản, hầu họng và khoang miệng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của tế bào ung thư. Nhiệt độ lý tưởng để thưởng thức các món nước như bún, phở là khoảng từ 50 đến 60 độ C hoặc thấp hơn.
Cẩn thận với bún quá trắng và dai giòn
Bún thủ công thường khó kiểm soát về thành phần và phụ gia sử dụng. PGS Trần Hồng Côn (Khoa Hóa học, Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội) cho biết rằng qua nhiều lần xét nghiệm, đã phát hiện trong bún có chứa chất huỳnh quang gọi là tinopal.
Tinopal, một chất chủ yếu được sử dụng trong ngành công nghiệp sản xuất giấy, vải, sợi, mực in và mỹ phẩm, vô cùng nguy hiểm. Nó có thể gây suy gan, suy thận và dần dần dẫn đến ung thư. Tuy nhiên, nhiều cơ sở sản xuất vẫn bất chấp nguy cơ này để tìm kiếm lợi nhuận.
Bên cạnh đó, hàn the cũng là một chất cấm mà nhiều gian thương thường sử dụng để sản xuất bún. Việc tiêu thụ hàn the trong thời gian dài có thể dẫn đến ngộ độc tiêu hóa với các triệu chứng như nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, và gây tổn hại đến thận.
4 nhóm người được khuyến cáo không nên ăn bún
Người bị dạ dày, đại tràng
Bún không phải là lựa chọn thích hợp cho những người mắc các bệnh về đường tiêu hóa. Lý do là bún được làm từ bột gạo, ngâm nước khoảng một ngày trước khi chế biến để bột nở. Trong quá trình này, tinh bột lên men, khiến người bệnh dễ bị đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu và hại dạ dày khi ăn. Vì thế, những người bị viêm dạ dày hoặc hội chứng dạ dày tá tràng nên tránh xa bún.
Người đang bị ốm, sốt
Những người đang ốm hoặc sốt nên lựa chọn các món ăn nhẹ như cháo đỗ xanh, cháo thịt, hoặc súp để giảm bớt áp lực lên hệ tiêu hóa. Hạn chế ăn bún trong thời gian này vì cơ thể đang yếu, việc ăn bún có thể gây lạnh bụng, khó tiêu và dễ dẫn đến tiêu chảy.
Trẻ nhỏ
Bún và mì là những món ăn nhanh, dễ chế biến, đặc biệt là cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, vì mục tiêu lợi nhuận, người sản xuất thường thêm hóa chất trong quá trình làm bún. Nếu trẻ nhỏ thường xuyên ăn bún, sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện của các em. Do đó, tốt nhất là không nên cho trẻ ăn bún quá sớm hoặc nên hạn chế món này trong thực đơn của trẻ.
Phụ nữ sau sinh
Phụ nữ sau sinh cũng được khuyến cáo nên tránh ăn bún, vì bún được làm từ gạo ngâm nở chua và thường chứa các hóa chất được sử dụng trong quá trình chế biến. Những chất này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa của cả mẹ và bé.
