GS.TS Nguyễn Văn Đề, nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Ký sinh trùng Trường ĐH Y Hà Nội vừa cho biết, một bệnh nhân được chẩn đoán u phối và bị chỉ định cắt bỏ 1 thùy phổi kèm khối u tại bệnh viện. Tuy nhiên sau phẫu thuật các bác sĩ kinh hãi phát hiện khối u là một bọc nước chứa hàng nghìn con sán dây chó.
GS.TS Nguyễn Văn Đề cho biết, trong hơn 30 năm làm nghề, đây là lần đầu tiên phát hiện được loại sán dây chó gây khối u khổng lồ trên người Việt Nam.
 |
Ảnh chụp phổi bệnh nhân là cán bộ y tế bị sán chó làm tổ trong 2 bên phổi. |
Các bác sỹ đã tiến hành chọc dò hút dịch để kiểm tra thì đã phát hiện hàng nghìn đầu sán ở mỗi ổ. Sau đó bệnh nhân đã được các bác sỹ điều trị bằng thuốc, sau 6 tháng uống thuốc, khối u của bệnh nhân đã giảm, kết quả dương tính với sán dây chó còn cao.
Theo GS.TS Nguyễn Văn Đề, Sán dây chó (Echinoccocus) trưởng thành dài 3 – 6 mm gồm 3 – 4 đốt, ký sinh ở ruột non họ chó. Ấu trùng sán dây chó ký sinh ở động vật có vú như chó, mèo, gấu, báo, khỉ, người và có khi ở cừu, dê, bò, lạc đà, hươu và động vật gậm nhấm.
Trên người, ấu trùng ký sinh ở gan hay phủ tạng khác tạo những bọc nước lớn chứa nhiều đầu sán, các bọc nước này thường ở gan (65%), ở phổi (10%) và ở một số cơ quan khác như thận, não.
Đặc biệt, sán dây chó có khả năng tự nhân lên. Khi bọc nước bị vỡ, hàng nghìn sán đầu chó được giải phóng sẽ bám vào các bộ phận khác tạo nên u mới, có thể dẫn đến tử vong.
Theo GS.TS Nguyễn Văn Đề, khi bị nhiễm sán chó, cơ thể thường xuất hiện triệu chứng mệt mỏi, đau vùng có ấu trùng sán ký sinh, tùy thuộc phủ tạng sán ký sinh mà có những triệu chứng tương ứng, ví dụ như ở phổi kèm theo ho, có khi ho ra máu.
Khi nghi ngờ nhiễm ký sinh trùng nói chung và sán dây chó nói riêng cần đi xét nghiệm để điều trị nội khoa, tránh tình trạng điều trị nhầm, thậm chí mổ nhầm vừa tốn kém, không khỏi bệnh lại hại sức khoẻ.
Cụ thể, tháng 3/2013, bệnh nhân Ngô Ngọc T. (42 tuổi, quê Thanh Hóa) nhập viện được chẩn đoán u phổi, và bị chỉ định cắt bỏ 1 thùy phổi kèm khối u.
Sau khi được mổ, khối u của bệnh nhân là một bọc nước. Đặc biệt, các bác sỹ đã kinh hãi phát hiện hàng nghìn đầu sán đang ngoe nguẩy trong bọc nước. Kết quả xét nghiệm khẳng định đây là loại sán dây chó.
Trường hợp tương tự, từ tháng 6/2013, bệnh nhân Cẩm Thị H. (Sơn La) có biểu hiện tức ngực, khó thở, ho ra máu. Vào tháng 8/2013, chị H nhập Viện Lao Phổi T.Ư để điều trị, kết quả chụp X-Quang có 4 khối u khổng lồ trên phổi.
Đây là trường hợp nguy hiểm, không thể phẫu thuật vì nếu cắt bỏ sẽ phải cắt toàn bộ phổi và bệnh nhân sẽ tử vong ngay, vì trong 4 khối u khổng lồ trên phổi, thì mỗi bên có 2 u.
