Khi đề cập đến những thói quen có hại cho gan, nhiều người thường liên tưởng đến việc uống rượu bia, lạm dụng thuốc hay tiêu thụ quá nhiều thực phẩm béo. Thế nhưng, ít ai nhận ra rằng ngay cả nhóm thực phẩm được coi là tốt cho sức khỏe như rau củ cũng có thể gây hại cho gan nếu không được tiêu thụ đúng cách.
Để bảo vệ sức khỏe cho lá gan của mình, bạn nên chú ý hạn chế hoặc loại bỏ 4 loại rau củ sau đây, những thực phẩm được coi là “kẻ thù” của gan:
Cà chua xanh
Cà chua chín nổi tiếng với hàm lượng dinh dưỡng phong phú, nhưng cà chua xanh, vẫn chưa chín hoàn toàn, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe, đặc biệt là gan. Loại cà chua này chứa một lượng lớn các hợp chất gọi là "alkaloid", đặc biệt là chất độc solanine. Chất này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng gan và dạ dày.
Khi đi vào cơ thể, dạ dày sẽ phải làm việc để tiêu hóa những chất độc này, trong khi gan sẽ tiến hành quá trình phân hủy và trao đổi chất. Nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài, chức năng gan sẽ bị suy giảm, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh về gan, bao gồm cả ung thư gan.
Ngoài ra, việc tiêu thụ cà chua xanh có thể dẫn đến ngộ độc. Một lượng nhỏ có thể chỉ gây khó chịu, nhưng nếu ăn nhiều hoặc lặp lại liên tục, có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng. Những dấu hiệu ngộ độc bao gồm buồn nôn, nôn, tiết nước bọt, cảm giác suy yếu và mệt mỏi. Trong trường hợp nghiêm trọng, tình trạng này có thể đe dọa đến tính mạng.
May mắn thay, các chất độc hại trong cà chua sẽ giảm dần và biến mất khi quả chín đỏ. Do đó, để bảo vệ sức khỏe, bạn chỉ nên tiêu thụ cà chua khi đã chín kỹ, bất kể là ăn sống hay chế biến.
Cà chua chín nổi tiếng với hàm lượng dinh dưỡng phong phú, nhưng cà chua xanh, vẫn chưa chín hoàn toàn, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe, đặc biệt là gan
Giá đỗ không rễ
Giá đỗ không rễ, với vẻ ngoài trắng sáng và đầy đặn, dường như là một lựa chọn hấp dẫn cho nhiều người tiêu dùng. Mặc dù có giá thành rẻ hơn và dễ dàng chế biến, nhưng thực tế lại cho thấy loại giá này không hề tốt cho sức khỏe. Việc tiêu thụ quá nhiều hoặc thường xuyên có thể gây hại cho gan và nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
Giá đỗ không rễ thường được sản xuất qua phương pháp ngâm trong nước, kết hợp với việc sử dụng các loại thuốc kích thích để tăng tốc độ tăng trưởng. Quá trình này giúp chúng phát triển nhanh chóng, mang lại lợi nhuận cao cho người trồng, nhưng đồng thời cũng khiến chúng hấp thụ nhiều chất độc hại. Những hóa chất kích thích này có thể dẫn đến sự biến đổi tế bào, tiềm ẩn nguy cơ cho sức khỏe.
Khi được tiêu thụ, những độc tố này có thể tích tụ trong cơ thể, làm cho gan phải làm việc quá sức để xử lý chúng. Tình trạng này kéo dài có thể không chỉ gây tổn thương cho gan mà còn tăng khả năng hình thành tế bào ung thư. Do đó, cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe là hạn chế tối đa việc sử dụng giá đỗ không rễ trong chế độ ăn uống, hoặc tốt nhất là loại bỏ chúng hoàn toàn nếu bạn muốn duy trì một lá gan khỏe mạnh.
Cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe là hạn chế tối đa việc sử dụng giá đỗ không rễ trong chế độ ăn uống
Rau họ đậu nấu chưa chín kỹ
Rau họ đậu nổi tiếng với nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên, nếu không được nấu chín hoàn toàn, chúng có thể trở thành nguồn độc tố nguy hiểm tương đương với thạch tín. Khi nấu chưa đủ thời gian, các loại rau này chứa một số chất độc như phytohemagglutinin, glycosid độc và chất ức chế protease, có thể gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt là gan và dạ dày.
Trong số các loại rau họ đậu, đậu thận nấu chưa chín kỹ được coi là “kẻ thù” của sức khỏe gan. Mặc dù món đậu thận giòn và tái thường được ưa thích vì hương vị thơm ngon hơn, nhưng điều này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Đậu thận chưa được nấu chín chứa các hợp chất như saponin và lectin, có khả năng gây tổn thương cho gan. Việc tiêu thụ loại đậu này trong thời gian dài và với lượng lớn có thể dẫn đến suy giảm chức năng gan, thậm chí gây bệnh liên quan đến gan.
Ngoài ra, việc sử dụng rau họ đậu, đặc biệt là đậu thận, khi chưa chín cũng có thể gây ra tình trạng ngộ độc, với các triệu chứng từ nhẹ đến nghiêm trọng. Người bị ngộ độc có thể trải qua tình trạng chướng bụng, nôn mửa, tiêu chảy, và trong các trường hợp nặng, có thể gặp phải chóng mặt, nhức đầu, đổ mồ hôi lạnh, cùng những triệu chứng khác liên quan đến hệ thần kinh. Để bảo vệ sức khỏe, việc nấu chín kỹ rau họ đậu là điều cần thiết.
Việc sử dụng rau họ đậu, đặc biệt là đậu thận, khi chưa chín cũng có thể gây ra tình trạng ngộ độc, với các triệu chứng từ nhẹ đến nghiêm trọng
Mộc nhĩ ngâm quá lâu
Mộc nhĩ, một loại nấm được ưa chuộng trong ẩm thực, có thể trở thành mối nguy hại cho sức khỏe nếu không được sơ chế đúng cách. Mặc dù bản thân mộc nhĩ khô hoàn toàn không chứa độc tố, nhưng nếu để ngâm trong nước quá lâu, nhất là quá 8 tiếng hoặc qua đêm, chúng dễ bị biến chất và tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn độc hại phát triển.
Một số vi khuẩn có thể sinh ra các chất độc mạnh như BKA và aflatoxin, đây là những chất có khả năng gây ung thư, đặc biệt là ung thư gan. Đáng chú ý, các độc tố này có thể không bị phá hủy ngay cả khi thực phẩm được nấu ở nhiệt độ cao, do vậy, dù mộc nhĩ đã được chế biến hoàn toàn, độc tố vẫn có thể tồn tại.
Triệu chứng ngộ độc thường gặp bao gồm đau bụng, đầy hơi, buồn nôn và nôn mửa. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, ngộ độc có thể dẫn đến suy đa cơ quan, và hiện tại chưa có thuốc giải độc đặc hiệu, làm tăng nguy cơ tử vong có thể lên tới 50%.
Để giữ gìn sức khỏe, người tiêu dùng nên chú ý rửa sạch bề mặt của mộc nhĩ trước khi ngâm, và hạn chế thời gian ngâm trong nước ấm hoặc nước lạnh từ 15 đến 20 phút. Ngoài ra, cần tránh ăn mộc nhĩ tươi do chúng chứa morpholine, có thể gây ra các phản ứng dị ứng như ngứa ngáy, phù nề, thậm chí dẫn đến hoại tử da và nhiều tình trạng dị ứng khác.
