Vì sao mắt lại liên quan đến gan?
Trong y học cổ truyền lẫn hiện đại, gan đóng vai trò quan trọng trong việc lọc thải độc tố và duy trì chức năng trao đổi chất. Khi gan bị tổn thương, các chất độc tích tụ lại trong máu và ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều bộ phận – trong đó có mắt.
Lương y Đinh Công Bảy – Tổng Thư ký Hội Dược liệu TP.HCM từng nhấn mạnh trên VnExpress rằng tình trạng của lá gan thường được thể hiện rõ qua đôi mắt. “Nếu mắt vàng, đỏ hay mờ mỏi kéo dài thì nên kiểm tra chức năng gan ngay.”
Mắt bị vàng – dấu hiệu kinh điển của gan yếu
Khi da và mắt bạn có màu vàng nhẹ hoặc đậm hơn bình thường, rất có thể gan đang bị tổn thương và không còn chuyển hóa được bilirubin – một sắc tố mật được gan xử lý.
Đây là biểu hiện dễ thấy nhất ở người bị viêm gan, gan nhiễm mỡ hoặc xơ gan. Đừng chủ quan nếu bạn soi gương và thấy lòng trắng mắt không còn trong như trước – hãy đi kiểm tra men gan càng sớm càng tốt.
Quầng thâm mắt kéo dài – có thể gan đang “quá tải”
Thức khuya chỉ là một phần. Nếu bạn ngủ đủ giấc mà vùng da quanh mắt vẫn xỉn màu, thâm đen kéo dài, đây có thể là lời cảnh báo từ gan.
Theo bác sĩ Trần Thị Minh Nguyệt, nguyên Phó giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM: “Gan bị suy giảm chức năng sẽ ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn và lọc máu, làm máu kém lưu thông tới vùng mắt, gây thâm quầng.”
Đặc biệt với phụ nữ tuổi 30 trở lên, đây là dấu hiệu rất thường gặp nếu chế độ ăn thiếu rau xanh, uống nhiều cà phê hoặc lạm dụng mỹ phẩm.
Mắt khô, hay chảy nước – nội tạng đang mất cân bằng
Mắt khô rát, dễ mỏi khi nhìn màn hình hoặc đọc sách lâu có thể là do gan không đủ máu để nuôi dưỡng mắt – theo quan niệm Đông y. Ngược lại, mắt hay chảy nước không lý do cũng là biểu hiện gan bị nhiễm độc, ảnh hưởng đến tuyến lệ.
Bạn nên chú ý bổ sung thực phẩm mát gan như atiso, rau má, bí đao và giảm đồ cay nóng, rượu bia.
Mắt đỏ kéo dài – dấu hiệu viêm gan tiềm ẩn
Mắt đỏ không chỉ là biểu hiện của viêm kết mạc hay thiếu ngủ. Nếu đi kèm với mệt mỏi, vàng da hoặc nước tiểu sậm màu, có thể gan đang bị viêm.
Trường hợp này cần đến bác sĩ chuyên khoa gan mật để làm xét nghiệm chức năng gan, đặc biệt nếu trong gia đình có người từng mắc bệnh gan.
Mắt mờ dần, nhìn kém vào chiều tối – gan đang thiếu dưỡng chất
Gan không chỉ lọc độc mà còn dự trữ vitamin A – dưỡng chất quan trọng cho thị lực. Khi gan yếu, lượng vitamin A sẽ bị giảm sút, khiến bạn cảm thấy nhìn kém, đặc biệt là vào ban đêm hoặc chạng vạng.
Đây là dấu hiệu thường bị bỏ qua, nhất là ở người cao tuổi hoặc người có thói quen ăn uống thiếu chất.
Làm gì để bảo vệ gan và giữ mắt sáng khỏe?
- Uống đủ nước mỗi ngày (2–2.5 lít) để hỗ trợ thải độc.
- Hạn chế bia rượu, đồ chiên xào nhiều dầu mỡ.
- Ngủ đủ giấc, đặc biệt là từ 23h–3h sáng – khung giờ gan hoạt động mạnh nhất.
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây, bổ sung vitamin A, E và các chất chống oxy hóa.
- Tập thể dục nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày để tăng tuần hoàn máu tới mắt.
Kết lời
Là phụ nữ, chúng ta thường chú ý chăm chút cho làn da, vóc dáng… nhưng lại dễ bỏ qua sức khỏe nội tạng – nơi nuôi dưỡng vẻ đẹp từ bên trong. Mỗi dấu hiệu nhỏ ở đôi mắt đều có thể là lời nhắc nhở nhẹ nhàng từ gan. Hãy học cách lắng nghe cơ thể mình, để không chỉ đẹp bên ngoài mà còn khỏe từ gốc rễ.
