Mâm ngũ quả là đồ lễ không thể thiếu trên bàn thờ các gia đình Việt mỗi dịp Tết đến. Theo quan niệm của người Việt, mâm ngũ quả mang ý nghĩa trang trí, đồng thời thể hiện sự mong mỏi của gia chủ về một năm mới đủ đầy, bình an. Tuy nhiên, khi sắp mâm ngũ quả, cần lưu ý tránh những loại sau:
Quả có vị cay, đắng
Khi bày mâm ngũ quả tuyệt đối tránh các loại quả có vị cay, đắng bề trên sẽ không thụ hưởng được lễ vật. Đồng thời những loại quả ấy cũng không mang ý nghĩa may mắn.
Quả có hình thù dị dạng, kỳ quái
Những quả méo mó và có nhiều vết sẹo, gai góc, quả héo, hỏng,... là những quả sẽ mang đến nguồn năng lượng xấu, không nên bày trong mâm ngũ quả ngày Tết. Đồng thời những loại quả này cũng thể hiện sự không thành kính của con cháu với ông bà tổ tiên.
Quả giả
Việc chưng các loại quả giả bằng nhựa lên bàn thờ là một điều tối kỵ trong thờ cúng. Bởi chúng không có sinh khí, khiến bàn thờ tổ tiên không có sự linh thiêng, trang trọng, việc chưng quả giả không mang tới điềm tốt lành cho gia chủ.
Quả có mùi nồng
Những loại trái cây bày mâm ngũ quả ngày tết không nên chọn những loại quả có mùi quá nồng, gây khó chịu. Bà thờ là nơi thanh tịnh, cần lựa chọn những loại quả có hương thơm dịu nhẹ, thoang thoảng thể hiện cho sự tôn kính thần Phật, ông bà tổ tiên.
Quả chín nẫu
Việc để quả chín trên bàn thờ sẽ không để chưng được lâu, khi quả chín quá sẽ gây chảy nước, thu hút côn trùng đến làm ô uế nơi thờ cúng. Việc giữ gìn sinh khí của bàn thờ trong những ngày tết là rất quan trọng. Bạn hãy chọn những loại quả có độ chín vừa phải có thể để được lâu.
Quả mọc sát đất
Một số loại quả mọc sát đất hoặc có họ hàng với rau quả như cà chua ít được lựa chọn để sắp mâm lễ thắp hương.
Lưu ý khi bày mâm ngũ quả
Không nên bày mâm ngũ quả quá sớm
Thời điểm bày mâm ngũ quả tốt nhất là sáng 30 tết, nếu bạn bày sớm, những loại quả sẽ chín sớm, đến mùng 1 tết sẽ không con được tươi và sẽ không chưng được lâu trong tết.
Không bày trái cây còn ướt
Việc để trái cây chưa khô nước sẽ dễ gây thối, hỏng quả, việc thối hỏng quả là một điều tối kỵ trong năm mới.
Chọn các loại quả tươi, không bị thối cuống
Ta nên điểm xuyết những kẽ hở trên nải chuối bằng những quả quất, khi đặt các loại quả nên sắp xếp vị trí cho chúng có thể đứng chắc chắn, không được đổ. Việc đổ vỡ trong năm mới là điều kiêng kị, không tốt.
Chuối nên chọn quả xanh
Đối với chuối, gia chủ nên chọn những nải còn tươi, quả xanh, già, to đều nhau, dáng quả hơi cong, tuỳ thuộc vào khay đựng mà bạn có thể lựa chọn từ hai đến ba nải. Các nải chuối được đặt dưới cùng sau đó bày các loại quả khác lên trên để nải chuối đỡ lấy các loại quả khác tựa như đỡ lộc của tổ tiên ban.