Theo lời khuyên của giáo sư J.Stuart Ablon, người đứng đầu bộ môn tâm thần học tại trường Y Harvard, việc các bậc phụ huynh chia sẻ cảm xúc với con cái không chỉ là cách thể hiện tình cảm mà còn là một phương pháp hữu ích để phát triển trí tuệ cảm xúc (EQ) ở trẻ. Điều này rất quan trọng trong việc thiết lập một nền tảng giao tiếp tích cực, giúp trẻ hiểu và nhận biết các cảm xúc của chính mình và người khác.
Cùng quan điểm, bác sĩ Jeff Bostic từ Bệnh viện Đại học MedStar Georgetown nhấn mạnh rằng trẻ em thường không thể đoán biết được suy nghĩ của cha mẹ khi họ không truyền đạt. Việc chủ động nói chuyện sẽ giúp trẻ dễ dàng kết nối và hiểu rõ hơn về cảm xúc cũng như hành động của cha. Những mẫu hành vi này trở thành hình mẫu mà trẻ có thể học hỏi và ứng dụng trong cuộc sống.
Dưới đây là 7 điều cha nên nói với con trai của mình để nuôi dưỡng một đứa trẻ hạnh phúc, tự tin và giàu trí tuệ cảm xúc:
Bày tỏ tình yêu thương đối với mẹ
Việc nói những lời yêu thương đến mẹ của các bé không chỉ là hành động đẹp mà còn là một điều cần thiết mà mọi ông bố nên thực hiện. Hãy truyền đạt cho con những lý do tại sao bạn trân trọng mẹ của chúng, chẳng hạn như: “Mẹ luôn nấu cho bố và con những món ăn thật hấp dẫn, mẹ quả là tuyệt vời!” hoặc “Mẹ đã chuẩn bị nước cho hai bố con mình đi đá bóng, chúng ta cần tỏ lòng biết ơn với mẹ.”
Khi bạn thể hiện những lời khen ngợi và sự động viên dành cho vợ mình mà con cái nghe thấy, điều này sẽ góp phần giúp trẻ phát triển khả năng biểu đạt tình cảm, từ đó hình thành cách cư xử tốt đẹp và sự tôn trọng đối với người bạn đời trong tương lai của chúng. Điều này không chỉ góp phần xây dựng một gia đình hạnh phúc mà còn tạo ra những nền tảng vững chắc cho các mối quan hệ của con sau này.
Thừa nhận thất bại và tìm kiếm giải pháp
Khi công việc không diễn ra như mong đợi, cảm giác muốn la hét hoặc chửi thề là điều dễ hiểu. Thay vì để cảm xúc đó chi phối, bạn hãy chủ động chia sẻ một cách chân thành với các con: “Bố đã thử cách này, nhưng nó không mang lại kết quả, có lẽ chúng ta nên xem xét một hướng đi khác.”
Bằng cách này, bạn truyền đạt tới con hai bài học quý giá: Thứ nhất, thất bại là một phần tự nhiên của cuộc sống, và điều quan trọng là không để cảm xúc tiêu cực chiếm ưu thế. Thứ hai, không ai là hoàn hảo, nhưng chúng ta luôn có cơ hội để tìm ra những giải pháp khác nhau.
Nếu trong lúc đó bạn đã không thể kiềm chế được cơn tức giận, hãy thành thật với con về việc bạn đã mất bình tĩnh. Sau đó, cùng con thảo luận để tìm ra cách ứng phó hợp lý, từ đó dạy cho trẻ biết rằng sự tự nhận thức và sửa sai là chìa khóa để tiến bộ.
Diễn giải cảm xúc
Việc cởi mở chia sẻ với con cái về những cảm xúc của bản thân, từ niềm vui đến nỗi lo âu, là điều vô cùng cần thiết. Điều này không chỉ giúp trẻ phát triển khả năng nhận thức và thể hiện cảm xúc mà còn dạy cho các bé, đặc biệt là các bé trai, rằng việc biểu đạt cảm xúc là điều bình thường và cần thiết, thay vì phải tránh né hay tỏ ra mạnh mẽ.
Khi cha mẹ nói về cảm xúc của mình, trẻ sẽ học được cách đối diện với mọi cung bậc cảm xúc mà không cảm thấy lạ lẫm hay có gì sai trái. Điều này tạo ra một môi trường an toàn, nơi trẻ cảm thấy thoải mái trong việc bộc lộ bản thân, từ đó giúp phát triển những kỹ năng xã hội và tình cảm quan trọng cho tương lai.
Yêu cầu giúp đỡ
Việc chủ động nhờ vợ xem qua một email hay thẳng thắn nói với con cái rằng "bố cần sự giúp đỡ" không phải là điều gì quá bất ngờ. Theo ý kiến của Phó giáo sư J. Stuart Ablon, hành động này không chỉ đơn thuần là yêu cầu sự hỗ trợ, mà còn là một cách tuyệt vời để cha truyền đạt một thông điệp quan trọng: cuộc sống không phải là cuộc chiến đơn độc. Thay vào đó, nó là một hành trình mà ta có thể mời gọi sự tham gia và hợp tác từ những người xung quanh.
Khi cha thể hiện sự cần thiết phải có sự hỗ trợ từ người khác, trẻ sẽ học được rằng việc mở lòng và hợp tác là một phần thiết yếu của cuộc sống. Điều này không chỉ giúp xây dựng mối quan hệ gắn kết mà còn khuyến khích trẻ em cảm thấy thoải mái trong việc tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết trong tương lai.
Sự đồng cảm
Lắng nghe không chỉ là một hành động đơn thuần, mà còn là một nghệ thuật giúp bạn thấu hiểu sâu sắc những gì người khác đang trải qua. Nó đòi hỏi sự kiên nhẫn và khả năng mở lòng, được thể hiện qua việc bạn đặt câu hỏi và chú ý lắng nghe khi con cái chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc của chúng.
Một người cha biết thể hiện sự đồng cảm sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nên những kỹ năng lắng nghe và chia sẻ cho con trai. Khi ông tạo ra một không gian an toàn để trẻ có thể bày tỏ, trẻ sẽ không chỉ cảm thấy được thấu hiểu mà còn học cách thể hiện cảm xúc của mình một cách tích cực. Điều này không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp mà còn hình thành nên những giá trị nhân văn muôn đời.
Nói về giá trị của tình bạn
Hãy mở rộng vòng tay chào đón bạn bè của bạn vào thế giới của con trẻ, đồng thời giúp chúng nhận ra một người bạn thực sự là những người có thể mang đến niềm vui, chia sẻ lời khuyên quý báu và sẵn sàng hỗ trợ khi cần thiết. Việc giải thích và nhấn mạnh giá trị của tình bạn thông qua những mối quan hệ chân thành sẽ giúp trẻ cảm nhận được rằng, trong cuộc sống, luôn có những người đáng tin cậy bên cạnh.
Mối quan hệ bạn bè không chỉ đơn thuần là những giờ phút vui vẻ, mà còn là những bài học quý giá về sự trung thành, sẻ chia và hỗ trợ lẫn nhau. Qua đó, trẻ sẽ rút ra được rằng tình bạn chính là một phần quan trọng giúp xây dựng nên sự vững chắc trong cuộc sống, tạo ra những kỷ niệm đẹp và nuôi dưỡng những giá trị nhân văn cần thiết.
Nghệ thuật xin lỗi và chấp nhận xin lỗi
Không ai trong chúng ta hoàn hảo, và đôi khi, sự tức giận hay cảm xúc có thể khiến chúng ta hành động theo cách không mong muốn. Trong những khoảnh khắc như vậy, trẻ em cần nghe được lời xin lỗi và cảm nhận được cam kết sửa sai từ người lớn.
Theo lời khuyên của Ablon, việc mắc lỗi không phải là điều đáng sợ. Điều quan trọng hơn là khả năng thừa nhận sai lầm và xin lỗi một cách chân thành trước mặt trẻ. Điều này không chỉ giúp trẻ nhận ra rằng sai lầm là một phần tự nhiên của cuộc sống, mà còn giáo dục chúng về sức mạnh của sự tha thứ. Những bài học này sẽ đồng hành cùng trẻ trong suốt cuộc đời, giúp các bé trai phát triển sự thông cảm và lòng trách nhiệm trong các mối quan hệ sau này. Các bậc phụ huynh nên tạo ra môi trường an toàn để trẻ có thể học hỏi từ những sai lầm, vì đó là nền tảng cho sự trưởng thành và phát triển tình cảm.