Sức khỏe thận không chờ đến khi phát bệnh
Thận là cơ quan “làm việc” không ngơi nghỉ để lọc máu, đào thải chất độc và duy trì cân bằng nội môi. Nhưng khác với tim hay gan, thận thường không lên tiếng cho đến khi đã tổn thương khá nghiêm trọng. Và điều đáng nói là, sự tổn thương ấy có thể bắt đầu từ những điều rất nhỏ – một bữa ăn mặn, một món thịt quá đà, hay một loại rau tưởng chừng vô hại.
Ngày nay, số người mắc bệnh thận ngày một tăng, không chỉ ở người lớn tuổi mà cả ở những người trẻ, sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn. Nguyên nhân đến từ nhiều phía, nhưng không thể không nhắc đến chế độ ăn uống kém cân đối, nhiều đạm động vật, nhiều muối và thiếu sự đa dạng.
Dưới đây là ba loại thực phẩm được cảnh báo là nên hạn chế nếu bạn muốn giữ thận khỏe lâu dài.
Thịt đỏ – Bổ dưỡng nhưng cần chừng mực
Thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, thịt cừu là món ăn quen thuộc trong bữa cơm người Việt. Tuy giàu sắt và protein, nhưng nếu ăn quá nhiều lại trở thành “gánh nặng” cho thận. Vì trong quá trình tiêu hóa và chuyển hóa, các loại thịt này tạo ra nhiều chất thải mà thận phải lọc bỏ. Khi lượng chất thải vượt quá khả năng xử lý, thận sẽ phải hoạt động quá tải, lâu ngày sinh ra tổn thương.
Không chỉ vậy, thịt đỏ còn làm tăng tính axit trong nước tiểu và tạo điều kiện thuận lợi cho sỏi thận hình thành. Với người đã có tiền sử bệnh thận hoặc có nguy cơ cao, việc ăn nhiều thịt đỏ mỗi ngày giống như tự “đẩy nhanh” quá trình suy thận mà không hay biết.
Việc giảm thịt đỏ không có nghĩa là phải kiêng hoàn toàn. Điều quan trọng là biết điều tiết hợp lý, không để mỗi bữa ăn đều đầy ắp thịt trong khi rau lại chỉ mang tính “cho có”.
Thịt chế biến sẵn – Ngon miệng nhưng tiềm ẩn nguy cơ
Không thể phủ nhận sự tiện lợi của các món như xúc xích, thịt nguội, thịt xông khói… Đặc biệt với những người bận rộn, đây gần như là lựa chọn “cứu cánh” mỗi khi không kịp nấu ăn. Tuy nhiên, các loại thịt chế biến sẵn lại chứa rất nhiều muối, chất bảo quản và phụ gia, đều là những thứ khiến thận phải hoạt động nhiều hơn mức bình thường.
Một bữa ăn giàu natri có thể làm tăng huyết áp, mà huyết áp cao lại là kẻ thù hàng đầu của thận. Đồng thời, các chất phụ gia có trong thịt đóng gói, nếu tích tụ lâu ngày, cũng gây ảnh hưởng xấu đến quá trình lọc và bài tiết.
Ăn một lần không sao. Nhưng nếu ngày nào cũng dùng, lâu dần cơ thể sẽ “lên tiếng”. Và rất có thể, bạn sẽ chỉ phát hiện khi thận đã bị ảnh hưởng đáng kể.
Rau sam – Không phải ai ăn cũng tốt
Rau sam là loại rau dân dã, mọc dại, dễ tìm và được xem là món ăn mát lành, tốt cho hệ tiêu hóa. Nhiều người còn tin rằng rau sam giúp thanh nhiệt, giải độc. Tuy nhiên, điều ít ai biết là loại rau này lại chứa một lượng lớn axit oxalic – chất có thể tạo thành tinh thể và gây sỏi trong đường tiết niệu nếu ăn nhiều hoặc dùng sai cách.
Với người khỏe mạnh, những tinh thể này có thể được đào thải qua nước tiểu. Nhưng với người có bệnh lý nền về thận hoặc chuyển hóa, lượng axit oxalic cao sẽ gây tắc nghẽn và tổn thương ống thận, dẫn tới các vấn đề nghiêm trọng hơn như suy thận cấp tính.
Rau sam không xấu, nhưng cần được chế biến đúng – nên chần sơ qua nước sôi để giảm lượng axit oxalic, không nên ăn sống hoặc ăn quá thường xuyên. Và quan trọng hơn cả, không nên thần thánh hóa bất kỳ loại rau nào. Mỗi cơ thể là khác nhau, thứ hợp với người này chưa chắc đã tốt với người kia.
Lắng nghe cơ thể, ăn uống có chọn lọc
Chúng ta không cần phải loại bỏ hoàn toàn những món ăn yêu thích chỉ vì lo lắng về bệnh tật. Nhưng điều cần thiết là học cách lắng nghe cơ thể và ăn uống một cách chọn lọc. Đôi khi chỉ cần giảm đi một ít, thêm vào một chút rau xanh, hạn chế gia vị mặn hay dầu mỡ… đã là một sự thay đổi tích cực.
Thận không đòi hỏi nhiều, chỉ cần bạn đừng bắt nó làm việc quá sức mỗi ngày. Và bắt đầu từ hôm nay, bạn hoàn toàn có thể chủ động thay đổi – để một mai, khi sức khỏe có vấn đề, bạn sẽ không phải tiếc nuối vì đã biết mà vẫn chậm trễ.
