Từ xưa đến nay, trong truyền thống của người Việt vẫn luôn coi bánh chưng là một trong những biểu tượng của văn hóa ẩm thực tâm linh, tượng trưng cho phú quý phát tài và mang lại nhiều điều may mắn. Ngoài ý nghĩa đẹp, bánh chưng còn mang lại rất nhiều giá trị dinh dưỡng cho con người, giống như một vị thuốc quý với công dụng giúp tăng cường sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tật. Để biết cụ thể bánh chưng đem đến những lợi ích như thế nào, chúng ta cần phải phân tích theo từng nguyên liệu của món ăn này:
- Gạo nếp: Theo đông y, đây là thực phẩm có vị ngọt, tính ấm, có tác dụng ích phế, chỉ hãn. Rất phù hợp để hỗ trợ điều trị các triệu chứng bệnh như hư lao tiết tả, tỳ vị hư nhược, đau thượng vị, nhiều mồ hôi, vị hư tiết tả, váng đầu chóng mặt...
- Thịt lợn: Trong Đông y, thịt lợn là trư nhục, vị ngọt mặn, tính bình, có tác dụng nhuận da thịt, dưỡng khí huyết, ích ngũ tạng… Đặc biệt, thịt lợn là nguồn thực phẩm cung cấp protein cho cơ thể, giúp trẻ em lớn nhanh, cao lớn còn người lớn sẽ khỏe mạnh, dẻo dai.
- Đậu xanh: có vị ngọt, tính mát, không độc, có tác dụng giúp thanh nhiệt, hạ khí, ích ngũ tạng, sáng mắt, mịn da, giải độc… Theo nghiên cứu, trong đậu xanh còn rất giàu protein, lipit, axit amin, các vitamin A, B1, B2… rất cần thiết cho người già, trẻ nhỏ hoặc những người đang bị suy nhược cơ thể.
- Hạt tiêu: Vị cay ấm, có tác dụng ôn trung hạ khí, tiêu đờm, kích thích tiêu hóa… rất phù hợp cho những người đang bị lạnh bụng, ói mửa, đầy bụng...
- Muối: Muối là một trong những nguồn cung cấp hàm lượng natri dồi dào, có tác dụng duy trì sự ổn định của huyết áp, tốt cho da, cân bằng điện giải, bổ não…
- Lá dong: Trong Đông y, lá dong vị ngọt nhạt, tính hàn, có tác dụng lương huyết, thanh nhiệt và giải độc. Thậm chí loại lá này khi biết kết hợp với các nguyên liệu khác còn có thể trở thành thuốc trị rắn cắn, giã rượu, chữa rối loạn tiêu hóa…
Bánh chưng tuy ngon và bổ dưỡng là vậy nhưng chúng cũng như bao những thực phẩm khác, cũng có nhược điểm đó là rất giàu chất béo, chất đạm, giàu tinh bột... Chính vì vậy, những người thuộc nhóm dưới đây nên hạn chế việc ăn bánh chưng, nhất là trong những ngày tết này.
1. Người đang bị đau dạ dày
Theo các chuyên gia, trong gạo nếp và đỗ xanh của bánh chưng có chứa các thành phần sẽ tạo ra hơi, không hề tốt cho những người đang đau dạ dày. Nguyên nhân là bởi, nếu như chúng ta ăn quá nhiều đồ nếp như bánh chưng, sẽ tạo nên một áp lực rất lớn cho dạ dày khiến chúng ta cảm thấy bị khó chịu và dẫn đến tình trạng bị ợ chua. Vì vậy, những ai đang bị đau dạ dày thì nên chú ý hạn chế ăn bánh chưng ở mức độ vừa phải, không nên ăn quá nhiều rất dễ khiến cho tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
2. Người bị tiểu đường
Có không ít những người bị mắc bệnh tiểu đường thắc mắc rằng, liệu họ có được ăn bánh chưng hay không? Theo các chuyên gia dinh đưỡng cho biết, bánh chưng là một món ăn rất giàu năng lượng, chứa nhiều chất béo, đạm, vitamin và đường. Chính vì vậy nên nó không phù hợp đối với những người mắc các bệnh lý về chuyển hóa, nhất là những người đang bị bệnh tiểu đường. Việc những người tiểu đường ăn bánh chưng có thể khiến cho đường huyết tăng vọt, từ đó tình trạng bệnh cũng trở nên khó kiểm soát hơn. Nếu vẫn muốn ăn bánh chưng thì bạn nên hỏi ý kiến từ bác sĩ trước.
3. Người béo phì
Các chuyên gia về dinh dưỡng đã khuyến cáo rằng, bánh chưng là một trong những loại thực phẩm có chứa rất nhiều năng lượng và chất béo nên những người đang gặp phải tình trạng béo phì hoặc có tiền sử béo phì thì không nên ăn để tránh tích lũy thêm mỡ thừa.
4. Người đang bị mụn nhọt
Trong bánh chưng có chứa các thành phần chủ yếu là gạo nếp. Đây là một loại thực phẩm mang tính nóng. Bởi vậy, đối với những người thường xuyên nổi mụn, nhọt cũng cần tránh ăn nhiều loại bánh này.
