
Cách làm bánh trôi, bánh chay trong ngày tết Hàn thực
Từ lâu truyền thống ăn bánh trôi bánh chay vào ngày tết Hàn thực đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân Việt Nam. Trong dịp này dù có đi đâu hay làm gì, các gia đình đều chuẩn bị mâm lễ cúng chu đáo, có bánh trôi và bánh chay để lễ Phật và cúng gia tiên, với mục đích bày tỏ lòng thành và hướng về cội nguồn.
Bánh trôi bánh chay không chỉ là món ăn dân gian quen thuộc của người Việt mà còn mang đậm dấu ấn của những giá trị truyền thống. Mỗi năm vào ngày Tết Hàn thực (ngày 3/3 Âm lịch), các gia đình đều tụ họp bên nhau để làm bánh trôi, bánh chay, tưởng nhớ về tổ tiên, cội nguồn.
Thưởng thức bánh trôi bánh chay không chỉ là trải nghiệm về vị giác mà còn là sự hoài niệm, lắng đọng về những điều ý nghĩa thiêng liêng trong cuộc sống.
Nguyên liệu làm bánh trôi
Để làm bánh trôi, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu cơ bản sau:
Bột nếp: Bột nếp là thành phần chính quyết định độ mềm và dai của bánh. Bạn nên chọn bột nếp loại ngon, mịn và trắng.
Đậu xanh: Đậu xanh dùng để làm nhân, cần được ngâm kỹ và nấu chín mềm.
Đường phèn: Đường phèn giúp mật bánh có độ trong và ngọt thanh, không bị gắt.
Nước cốt dừa (tuỳ chọn): Nước cốt dừa sẽ làm cho bánh trôi thêm béo ngậy, thơm ngon.
Gừng: Gừng giúp làm tăng hương vị đặc trưng và giúp chống lại tình trạng chảy mật khi bảo quản lâu.
Các bước làm bánh trôi mềm ngon
1. Làm bột bánh
Bột bánh trôi cần được nhồi kỹ để bánh khi luộc xong có độ mềm, dẻo mà không bị nứt. Cách làm bột bánh trôi chuẩn như sau:
Cho bột nếp vào bát lớn, từ từ thêm nước ấm vào và khuấy đều cho bột thấm nước.
Nhồi bột cho đến khi bột mềm, mịn và không dính tay. Để bột nghỉ khoảng 10-15 phút.
Trong quá trình nhồi, nếu bột quá khô, bạn có thể thêm một ít nước để bột mềm hơn. Tuy nhiên, không nên cho quá nhiều nước vì bột sẽ bị nhão, khó nặn.
2. Làm nhân bánh
Nhân đậu xanh là phần không thể thiếu trong bánh trôi. Để làm nhân đậu xanh bùi ngọt, bạn cần:
Đậu xanh ngâm trong nước khoảng 2-3 tiếng cho mềm, rồi hấp hoặc luộc chín.
Sau khi đậu chín, xay nhuyễn và trộn đều với đường. Bạn có thể cho thêm một chút vani để tạo hương thơm đặc trưng.
Viên nhân đậu xanh thành các viên nhỏ đều, khoảng 10-12g mỗi viên, tùy vào kích thước bánh bạn muốn làm.
3. Nặn bánh
Lấy một ít bột đã nhồi, dàn mỏng ra lòng bàn tay, cho viên nhân vào giữa và từ từ gói lại, đảm bảo nhân không bị lộ ra ngoài.
Nặn bánh trôi thành các viên tròn đều và nhẵn mịn.
Lưu ý, khi nặn, không nên nặn bánh quá to hoặc quá nhỏ. Nếu bánh quá to, khi luộc dễ bị nứt, còn nếu quá nhỏ, bánh dễ bị cứng và không có độ mềm như mong muốn.
4. Luộc bánh
Đun nước trong nồi với một chút muối để nước sôi. Khi nước đã sôi, cho từng viên bánh vào luộc.
Khi bánh nổi lên mặt nước, bạn tiếp tục đun thêm khoảng 5-7 phút để bánh chín hoàn toàn.
Để đảm bảo bánh không bị thua, bạn nên vớt bánh ra và cho ngay vào bát nước lạnh. Điều này giúp bánh giữ được độ mềm lâu hơn và không bị chảy mật.

5. Làm mật bánh trôi
Đun sôi đường phèn với nước cho đến khi đường tan hết và có độ sánh nhẹ. Nếu muốn mật trong và thơm, bạn có thể thêm gừng tươi thái lát vào.
Sau khi đun xong, bạn có thể cho nước cốt dừa vào, khuấy đều để tạo độ béo ngậy cho mật.
6. Hoàn thiện bánh trôi
Vớt bánh trôi ra bát, rưới mật đã chuẩn bị lên trên, thêm một ít vừng rang để trang trí và tăng hương vị.
Để bánh nghỉ vài phút trước khi thưởng thức, để bánh thấm mật và thêm phần hấp dẫn.
Bí quyết để bánh trôi không bị chảy mật, không thiu
Nước cốt dừa và gừng: Sử dụng một ít gừng trong nhân và trong nước luộc bánh sẽ giúp hạn chế tình trạng bánh bị thiu, đồng thời giúp mật không bị chảy ra ngoài khi bảo quản lâu.
Bảo quản bánh: Để bánh trôi không bị chảy mật hoặc thiu, sau khi bánh nguội, bạn nên bảo quản trong hộp kín, tránh tiếp xúc trực tiếp với không khí. Có thể để trong ngăn mát tủ lạnh để bánh giữ được độ tươi lâu hơn.
Sử dụng đường phèn: Đường phèn khi đun thành mật sẽ giúp bánh không bị chảy quá nhanh, giữ độ trong và ngọt thanh, tạo độ dẻo cho nhân bánh.
Mẹo hay khi làm bánh trôi
Đừng dùng quá nhiều nước trong quá trình làm bột: Việc cho nước quá nhiều sẽ khiến bột bị nhão, làm bánh không mềm dẻo mà lại dễ bị vỡ khi luộc.
Chọn bột nếp chất lượng: Bột nếp là yếu tố quan trọng quyết định độ mềm dẻo của bánh, nên chọn bột có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo chất lượng.
Khi luộc bánh, không cho quá nhiều bánh vào một lần: Điều này giúp bánh không bị dính vào nhau và dễ dàng chín đều.
Với những bí quyết làm bánh trôi trên đây, bạn sẽ dễ dàng có được những viên bánh trôi mềm ngon, không bị chảy mật, thậm chí bảo quản được lâu mà không lo bánh bị thiu. Bánh trôi không chỉ là món ăn truyền thống trong dịp lễ tết, mà còn là một món ăn sáng hay chiều thú vị, ngọt ngào để thưởng thức cùng gia đình và bạn bè. Chúc bạn thành công và có những mẻ bánh trôi thật ngon miệng!