Bọ xít hút máu người phát tán mạnh, người Hà Nội hoang mang

Bọ xít hút máu người ngày càng hung hãn và tấn công khắp Hà Nội

Các nhà khoa học tại Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật cho biết, bọ xít hút máu người đã có mặt ở tất cả các quận, huyện ở Hà Nội với xu thế phát tán ngày càng rộng, thời gian lâu hơn, số lượng người bị đốt tăng.

Người dân bắt được bọ xít hút máu ở trong nhà - Ảnh: Thu Hằng

Theo PGS.TS Trương Xuân Lam, Trưởng phòng Côn trùng học Thực nghiệm - Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, những năm trước, phải từ tháng 6, Viện của ông mới nhận được những cuộc gọi thông báo có bọ xít hút máu người xuất hiện trong nhà, nhưng năm nay, trong tháng 5, hàng trăm hộ ở Hà Nội đã gọi đến thông báo có bọ xít hút máu xuất hiện.

Sáng 4/6, nhận được điện thoại của gia đình ông Quang ở phố Vương Thừa Vũ (Thanh Xuân, Hà Nội), PGS Lam đến xem xét. Ông cho biết, con bọ xít xuất hiện trong gia đình ông Quang là con cái, chưa hút máu người. “Nếu đã hút máu người, chỉ 1-2 ngày sau, cá thể sẽ đẻ trứng. Mỗi đợt đẻ khoảng 150-200 quả. Trứng bọ xít hút máu nhỏ, rất khó phát hiện và khoảng 16-18 ngày sau sẽ nở thành cá thể bọ xít non.

Đáng lo ngại, bọ xít hút máu đang có xu thế hung hăng hơn. Nghiên cứu của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật cho thấy, trước đây, thời gian phát tán trong 3 tháng 6, 7, 8, nay kéo dài đến tháng 9. Trước đây, khi bị bọ xít đốt, thường chỉ có dấu hiệu sưng, ngứa, phù nề, nay có những trường hợp phải cấp cứu.

Người dân hoang mang, cuộc sống đảo lộn

Là người nghiên cứu bọ xít hút máu người trong nhiều năm, TS Lam cho hay, mặc dù Việt Nam chưa có một nghiên cứu về việc bọ xít hút máu người có lây nhiễm và truyền bệnh cho con người, nhưng rất nhiều gia đình vô cùng hoang mang, mệt mỏi, thậm chí đảo lộn cả sinh hoạt vì bị bọ xít “tấn công”.

“Các nhà khoa học của Viện đã từng nhận được lời cầu cứu của một gia đình ở khu vực Gia Lâm (Q.Long Biên). Khi sang đến nơi, sau khi lật các kho đồ cũ ở gầm cầu thang, chúng tôi phải rùng mình vì trong căn nhà 3 tầng có số cá thể bọ xít lên tới… 8.000 con.

Điều đáng nói, có người dân bị đốt bị ròng rã 3 tháng, vết đốt đầy cả lưng mà không hay biết. Thậm chí, có người phải nhập viện mà không hay biết bị bệnh gì. Có gia đình vì quá sợ mà phải đi thuê nhà nghỉ ở tạm.”, TS Lam thông tin.

Ông Lam cho biết thêm, bọ xít hút máu có khả năng phát tán từ 1-2 km. Khi bay vào nhà theo ánh đèn, chúng sẽ nằm trong nhà, chờ đến 1-3 giờ sáng, khi con người ngủ say, sẽ bò ra đốt. “Nguy hiểm nhất là những con cái, sau khi hút máu, chỉ 2-3 ngày sau là đẻ trứng. Mỗi cá thể đẻ khoảng 200 trứng. Kích thước chỉ bé bằng 1/3 hạt gạo màu trắng, tròn như bi phát tán khắp nơi. Khoảng nửa tháng sau sẽ nở ra bọ xít. Ngay khi đẻ ra, lập tức những cá thể bọ xít này tìm người hút máu ngay”, ông Lam nói.

Anh Quang, nhà ở tổ 11, phố Khương Mai vừa phát hiện ra bọ xít trong nhà, lo lắng: “Tôi không biết còn con nào hay không. Nếu bạn bè, họ hàng mà biết nhà tôi có bọ xít, chắc chẳng ai dám đến đây chơi”.

Chưa có thuốc đặc trị

Các mẫu bọ xít hút máu người ở Việt Nam

Điều đáng lo ngại, theo ông Lam, loại bọ xít hút màu hiện chưa có thuốc diệt đặc trị. “Hiện chúng tôi đã phát hiện bọ xít hút máu bị nhiễm ký sinh trùng. Việc bọ xít đốt người có truyền bệnh hay không, đây là vấn đề các nhà khoa học Việt Nam vẫn đang nghiên cứu, có thể sau 3 năm nữa mới có kết quả”, ông Lam thông tin.

Có một số loại thuốc có thể sử dụng để tiêu diệt loài này, nhưng theo PGS. Lam, hiệu quả không cao và có thể gây độc cho con người.

Bọ xít hút máu có lây bệnh không? Theo PGS Lam, hiện chưa có nghiên cứu khẳng định bọ xít hút máu ở Việt Nam có khả năng truyền bệnh hay không.

Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới, loài bọ xít hút máu người ở Nam Mỹ có khả năng truyền ký sinh trùng đơn bào Trypanosoma cruzi gây ra Chagas - căn bệnh có khả năng hủy hoại tim và gây rối loạn tiêu hóa.

Khoảng 7, 8 triệu người Mỹ Latin từng mắc căn bệnh này vào thập niên 60. Ở Việt Nam cũng phát hiện sinh trùng đơn bào thuộc giống Trypanosoma sống trong bọ xít hút máu. Tuy nhiên, đó là ký sinh trùng gì, khả năng truyền bệnh ra sao thì chưa có nghiên cứu cụ thể.