Người lao động có bắt buộc phải trực Tết không?
Theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2019, quyền lợi của người lao động trong dịp Tết Âm lịch bao gồm việc được nghỉ nguyên lương trong ngày Tết. Nếu ngày lễ này rơi vào cuối tuần, người lao động sẽ được nghỉ bù vào ngày làm việc tiếp theo.
Cụ thể, theo thông báo từ Công văn số 8662/VPCP-KGVX, dành cho Tết Âm lịch năm 2024, người lao động trong các cơ quan Nhà nước sẽ được nghỉ liên tục từ thứ Năm, ngày 8 tháng 2 đến hết thứ Tư, ngày 14 tháng 2. Những nơi không có lịch nghỉ thường xuyên vào thứ Bảy và Chủ nhật sẽ tự xác định lịch nghỉ phù hợp dựa trên kế hoạch và công việc cụ thể của đơn vị.
Trong trường hợp đặc biệt, khi công việc yêu cầu hoặc theo sắp xếp của công ty, người lao động phải làm việc vào những ngày Tết thì việc này được coi là làm thêm giờ và phải được trả lương theo quy định.
Bên cạnh đó, Bộ luật Lao động cũng yêu cầu sự đồng ý của người lao động khi họ được yêu cầu làm thêm giờ, theo điểm a khoản 2 Điều 107 và Nghị định 145/2020/NĐ-CP cũng đề cập rằng người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của người lao động về việc làm thêm, bao gồm thời gian, địa điểm và công việc cụ thể.
Những ngoại lệ cho việc bắt buộc phải trực Tết được nêu trong Điều 108 Bộ luật Lao động 2019, bao gồm các tình huống khẩn cấp như lệnh động viên quốc phòng, an ninh, cũng như các sự kiện cần thiết để bảo vệ mạng sống con người và tài sản trong các tình huống như thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, hoặc thảm họa.
Nếu người sử dụng lao động vi phạm bằng cách ép buộc người lao động trực Tết mà không có sự đồng ý của họ, họ có thể phải đối mặt với mức phạt tiền từ 40 đến 50 triệu đồng theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 18 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Cách tính tiền lương trực Tết của người lao động như thế nào?
Trong dịp Tết Âm lịch, người lao động được hưởng quyền nghỉ nguyên lương. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp có yêu cầu về việc trực liên tục dựa trên đặc thù công việc của họ.
Người lao động đồng ý làm việc trong ngày Tết Âm lịch sẽ được tính là làm thêm giờ và nhận thù lao tương ứng từ người sử dụng lao động.
Theo Điều 98 Bộ luật Lao động năm 2019, tiền lương của người lao động làm việc trong ngày Tết Âm lịch 2024 sẽ được tính như sau:
- Làm việc vào ban ngày: Nhận ít nhất 300% mức lương của ngày thường.
- Làm việc vào ban đêm: Nhận ít nhất 390% mức lương của ngày thường, được tính bằng cách cộng 300% lương làm thêm giờ ngày lễ, 30% lương cho việc làm việc vào ban đêm, và 20% của tiền lương thực trả làm việc ban ngày trong ngày lễ (300%).
Như vậy, khi nhân viên làm thêm giờ vào ban ngày trong ngày Tết Âm lịch, họ sẽ nhận được tổng cộng 400% mức lương tính cả ngày làm việc hôm đó. Trong trường hợp làm vào ban đêm, họ sẽ nhận được tổng cộng 490% mức lương.
Tóm lại, người lao động chỉ được yêu cầu làm việc trong ngày Tết Âm lịch nếu họ đồng ý, và nếu làm việc vào ban ngày sẽ nhận 400% mức lương ngày thường, còn làm việc vào ban đêm sẽ nhận 490% mức lương ngày thường.
