Tại vùng sông nước miền Tây, có một loài giáp xác trông giống con cua đồng nhưng mang tên khá độc đáo: con ba khía.
Ba khía là một loài thuộc họ cua, cư ngụ ở những vùng nước mặn, nước lợ, dọc theo ven sông rạch, đặc biệt dưới chân các khu rừng ngập mặn. Loài này được tìm thấy nhiều nhất ở khu vực Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau. Người dân địa phương khẳng định rằng ba khía Rạch Gốc là ngon và nổi tiếng nhất.
Anh Hoàng (sinh sống tại Rạch Gốc) chia sẻ: "Khoảng tháng 9 và tháng 10 là thời điểm con ba khía vào mùa. Đặc biệt, vào những ngày mưa, thịt ba khía mới chắc và ngọt. Lúc này, chúng tụ tập đen ở gốc cây trong rừng ngập mặn, người dân phải chèo xuồng len lỏi giữa các gốc cây để bắt, thậm chí còn phải thò tay vào hang để bắt chúng."
Khoảng tháng 9 và tháng 10 là thời điểm con ba khía vào mùa
Theo kinh nghiệm của anh Hoàng, khi chọn ba khía, không nên chọn những con có kích thước lớn, vì những con nhỏ hơn (khoảng 17-22 con/kg) sẽ có nhiều gạch và thịt chắc hơn. Nếu bắt gặp những con ba khía đang ôm trứng thì hương vị sẽ càng thêm hấp dẫn.
"Ngày xưa, loài ba khía có mặt khắp nơi. Đến trung tuần tháng 10 âm lịch hàng năm, ba khía tổ chức 'ngày hội' của mình. Chúng rời hang, bò lên gốc cây, tụ thành từng chùm dày đặc. Vào ngày này, người dân không cần bắt từng con mà chỉ việc hốt. Nhưng ngày nay, do diện tích rừng bị thu hẹp và việc săn bắt quá mức, số lượng ba khía trong tự nhiên ngày càng giảm đi," anh Hoàng chia sẻ thêm.
Khi chọn ba khía, không nên chọn những con có kích thước lớn, vì những con nhỏ hơn (khoảng 17-22 con/kg) sẽ có nhiều gạch và thịt chắc hơn
Hiện tại, ba khía được bán trên thị trường với giá khoảng 150.000 đồng/kg. Tại các chợ ở Cà Mau hay trên các trang thương mại điện tử, ba khía luôn được bày bán nhiều mỗi khi vào mùa, giúp du khách gần xa biết đến loài này nhiều hơn. Từ ba khía, người ta có thể chế biến nhiều món ngon như canh, rim me, rang me, hấp bia, trộn gỏi...
Ở Cà Mau, ba khía muối là một đặc sản mang lại thu nhập đáng kể cho người dân. Mắm ba khía sau khi chế biến có thể ăn kèm với cơm, bún,... rất hấp dẫn. Các công đoạn làm ba khía muối tuy không phức tạp nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ và kỳ công. Để có những con ba khía muối ngon, cần chọn những con còn sống, rửa thật sạch. Phần pha nước muối rất quan trọng, phải đảm bảo đủ độ mặn để thịt ba khía ngon và giữ được lâu, không bị hỏng. Ba khía được muối trong thời gian từ 3-5 ngày là có thể ăn được.
Ở Cà Mau, ba khía muối là một đặc sản mang lại thu nhập đáng kể cho người dân
Tại Cà Mau, ba khía muối có giá khoảng 210.000 đồng/kg. Nhiều du khách đến đây đều tìm mua món đặc sản này về làm quà cho người thân, bạn bè.
Trong một lần ghé thăm Cà Mau, bạn Hoài Anh từ Đà Nẵng đã có cơ hội thưởng thức ba khía và chia sẻ cảm nhận: "Ba khía có hình dáng giống cua nhưng vị ngọt và thơm hơn hẳn. Mình đã thử ba khía nấu canh và mắm ba khía. Với món mắm, khi ăn sẽ trộn với các loại gia vị như chanh, tỏi, ớt, dứa, đường... để giảm độ mặn. Ngay từ tên gọi, loài giáp xác này đã khơi dậy sự tò mò của du khách, khiến ai cũng muốn thử một lần."
