Đặt cọc bằng giấy viết tay có giá trị pháp lý không?
Căn cứ vào Điều 328 Bộ luật Dân sự hiện hành thì đặt cọc chính là một thỏa thuận về việc một bên giao cho bên khác khoản tiền/ kim khí quý/ đá quý/ vật có giá trị nào đó nhằm đảm bảo thực hiện hoặc giao kết hợp đồng trong một thời hạn theo thỏa thuận.
Pháp luật hiện nay không có yêu cầu nào bắt buộc hợp đồng đặt cọc phải thực hiện bằng hình thức nào cụ thể. Vì vậy mà các bên hoàn toàn có thể đặt cọc bằng lời nói, bằng hành động hay văn bản (dùng giấy viết tay hay sử dụng phương tiện điện tử đều được).
Bên cạnh đó, Bộ luật Dân sự cũng không yêu cầu hợp đồng đặt cọc bắt buộc phải được công chứng hoặc chứng chức. Vậy nên các bên hoàn toàn có quyền đặt cọc bằng giấy viết tay, miễn là những thỏa thuận này đáp ứng các điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự nói chung tại Điều 117 Bộ luật Dân sự năm 2015 như:
- Các bên tham gia thỏa thuận trong hợp đồng đặt cọc đều có đủ năng lực hành vi dân sự, năng lực pháp luật dân sự phù hợp với thỏa thuận đặt cọc.
- Các bên đặt cọc, bên nhận đặt cọc là tự nguyện.
- Mục đích cũng như nội dung của hợp đồng đặt cọc không vi phạm điều cấm của luật, không trái với đạo đức xã hội.
Muốn lấy lại tiền cọc khi dùng giấy viết tay phải làm thế nào?
Pháp luật không cấm hợp đồng đặt cọc bằng giấy viết tay nên khi thỏa thuận không thành (một trong hai bên không thực hiện theo giao kết hợp đồng) các bên có thể lấy lại tiền cọc bằng cách thương lượng, hòa giải hoặc khởi kiện ra Tòa.
Khoản 2 Điều 328 Bộ luật Dân sự có nêu rõ, kết quả của hợp đồng đặt cọc bao gồm:
- Các bên thỏa thuận được việc ký hợp đồng sau khi đặt cọc: Tài sản dùng để đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc các bên sẽ trừ đi khi thực hiện nghĩa vụ trả tiền.
- Trường hợp bên đặt cọc từ chối thực hiện, ký hợp đồng thì bên nhận đặt cọc sẽ được hưởng tài sản đặt cọc.
- Trường hợp bên nhận cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì bên này phải trả cho bên đặt cọc tài sản được dùng để đặt cọc và một khoản tiền tương đương với tài sản đặt cọc.
Trường hợp các bên có thỏa thuận khác thì thực hiện theo thỏa thuận đó.
Vì vậy mà các bên có thể thực hiện một trong ba cách để lấy được tài sản đặt cọc:
- Thương lượng: Bên nhận cọc và bên đặt cọc thương lượng về việc trả lại tài sản đặt cọc hoặc bồi thường thiệt hại nếu không đạt được mục đích đặt cọc.
- Hòa giải: Trường hợp không thể thương lượng được, các bên có thể yêu cầu một bên thứ ba thực hiện thủ tục hòa giải để đi đến kết quả thỏa thuận được hoặc không.
- Khởi kiện: Nếu như các bên không thể thỏa thuận được với nhau thì một trong các bên có thể thực hiện thủ tục khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp về hợp đồng đặt cọc. Chỉ cần hình thức, nội dung của giấy viết tay đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật thì vẫn được coi là một trong các bằng chứng để các bên khởi kiện ra Tòa.