Gà là một trong những lễ vật không thể thiếu trên mâm cúng những ngày lễ, Tết của người Việt. Tuy vậy, một số người vẫn bối rối không biết nên đặt gà cúng quay vào hay hướng ra ngoài. Dưới đây là hướng dẫn cách đặt gà cúng đúng chuẩn tâm linh, bạn có thể tham khảo.
Gà cúng quay ra hay quay vào?
Theo quan niệm của nhiều người Việt, gà cúng quay đầu vào là đúng. Bởi khi gà cúng quay đầu vào, đầu gà sẽ hướng về bát hương, thể hiện sự thành kính, biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, thần linh. Đồng thời, tư thế này còn được coi là “con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu”.
Thực tế, việc gà cúng quay đầu vào hay quay đầu ra không có một quy định cụ thể nào. Tùy theo quan niệm của mỗi người, mỗi gia đình mà sẽ có cách đặt gà cúng khác nhau. Tuy nhiên, theo truyền thống của người Việt, gà cúng thường được đặt quay đầu vào bát hương.
Tuy nhiên, cũng có ngoại lệ, trong mâm cúng giao thừa, gà cúng thường được đặt quay đầu ra ngoài. Bởi quan niệm dân gian cho rằng, gà cúng quay đầu ra ngoài là để đón quan Hành khiển cai quản năm mới đi qua. Ngoài ra, việc đặt gà cúng quay đầu ra ngoài còn có ý nghĩa là gọi mặt trời chiếu vào nhà mình để mọi thứ đều sáng sủa, mới mẻ và thuận lợi trong năm mới.
Một số lưu ý khi cúng gà
- Khi cúng lễ nên để nguyên con gà trống để thể hiện sự nghiên cẩn và đẹp mắt, nếu là gà mái thì có thể chặt miếng nhưng không thể đẹp bằng. Khi chặt thì nên để nguội chứ không nên chặt lúc thịt gà còn nóng vì sẽ bị nát và méo mó, bắn bẩn xung quanh. Bạn cũng không nên cúng gà quay rán, ninh, rang…vì hình thức không đẹp, mất đi sự nghiêm cẩn.
- Gà luộc cho mâm cơm tất niên hơi khác với gà cúng Giao thừa. Gà cúng Giao thừa phải là gà trống non, dâng cúng là chính. Gà cho mâm cơm tất niên là để ăn, do đó cần chọn gà mái béo đã đẻ trứng một đợt ăn sẽ ngon hơn.
- Khi cúng gà, cần đặt gà ở vị trí trang trọng, sạch sẽ. Không nên đặt gà cúng ở nơi ô uế, dơ bẩn.
- Sau khi cúng xong, cần bỏ gà cúng vào nơi sạch sẽ, không nên vứt bừa bãi.
Các bước luộc gà cúng đẹp mắt
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Gà mua về làm sạch rồi chà xát muối lên bề mặt sau đó rửa lại nhiều lần với nước để khử bớt mùi hôi, tanh.
- Chú ý, gà cúng nên mổ moi thay vì mổ phanh như thông thường.
- Gừng tươi cạo vỏ, rửa sạch. Hành khô bóc vỏ.
Bước 2: Buộc gà cúng
Bạn có thể lựa chọn buộc gà cúng theo 1 trong 3 dáng là:
+ Cách buộc gà quỳ
- Dùng dao khứa nhẹ ở phần khớp chân gà rồi dùng lực nhẹ để bẻ quặp chúng ra sau.
- Dùng dây cố định gà để sao cho con gà có dáng giống như đang quỳ một cách tự nhiên.
- Khép 2 cánh gà vào sát bên sườn gà, cố định cho đầu gà thẳng.
+ Cách buộc gà cánh tiên
- Lấy dao khứa nhẹ vào phần cánh gà.
- Kéo nhẹ đầu gà về phía sau rồi đan chéo 2 cánh gà. Lưu ý, thực hiện khéo léo sao cho khớp cánh chạm vào nhau như thế mới xòe ra giống hình cánh tiên.
- Dùng dây lạt buộc cho cánh và cổ cố định lại.
- Dùng dao khứa nhẹ khuỷu chân gà rồi gập chân hướng về phía bụng gà.
+ Cách làm gà cúng cánh chéo
- Lấy dao rạch nhẹ 1 đường ở 2 bên cổ gần với phía mỏ của con gà.
- Khéo léo nhét 2 cánh gà vào đường rạch này. Lưu ý, phần đầu cánh phải ở bên ngoài miệng của con gà mới đúng.
- Lấy dây buộc cho 2 chân gà khép sát vào bên thân là hoàn thành.
Bước 3: Luộc gà
- Chuẩn bị nồi nước đủ lớn để đặt vừa con gà. Chú ý, dùng nồi lớn sẽ giúp cho việc lật gà trở nên dễ dàng hơn.
- Thêm nước sạch ngập bề mặt thịt gà. Cho nhánh gừng đã rửa sạch, hành khô và một vài hạt muối vào luộc chung. Nên để gà nằm sấp như thế khi gà chín sẽ đứng thẳng và đẹp mắt hơn.
- Để thịt gà khi chín vàng ươm, da bóng đẹp, thơm ngậy thì bạn nhớ cho thêm 2 thìa bột nghệ cùng 1 miếng mỡ lợn vào luộc cùng nhé.
- Điều chỉnh ngọn lửa vừa, đun cho tới khi gà sôi thì vặn nhỏ lửa sau đó lật gà để toàn bộ phần thịt gà chín đều.
- Gà luộc 30 phút thì tắt bếp. Bạn đừng vội vớt gà ra ngay mà nên ngâm gà trong nước khoảng 10 phút rồi mới tiến hành vớt gà.
Tùy vào loại gà to hay nhỏ mà thời gian luộc sẽ khác nhau. Để kiểm tra gà đã chín chưa, bạn có thể dùng đũa xiên nhẹ vào thịt gà. Nếu không thấy có máu đỏ tiết ra thì gà đã chín.
Bước 4: Vớt gà
- Gà chín, bạn vớt ra thì cho ngay vào trong bát nước lạnh. Thao tác này sẽ giúp gà giữ được lớp da vàng đẹp mắt, thịt gà cũng săn chắc và ngon hơn.
- Gà nguội, bạn đặt lên đĩa, cài thêm bông hoa hồng đỏ vào mỏ gà rồi sắp lên mâm lễ.
