Đát Kỷ hay còn gọi là Đắc Kỷ, là một nhân vật trong huyền sử Trung Quốc. Tương truyền, bà là một mỹ nhân nổi tiếng gây nên sự sụp đổ của nhà Thương trong lịch sử Trung Quốc.
Thời Thương, người Trung Hoa chưa có tục chép sử, và hiện tại cũng chưa tìm thấy bất kỳ tài liệu đương thời nào ghi nhận sự tồn tại của Đát Kỷ. Tất cả các thông tin về Đát Kỷ đều xuất phát từ các truyền thuyết dân gian. Mãi đến thời nhà Minh, tác phẩm tiểu thuyết dã sử Phong Thần Diễn Nghĩa mới cung cấp những thông tin hệ thống về nhân vật này.
Tạo hình Đát Kỷ trên phim.
Sinh thời Đát Kỷ mang một vẻ đẹp "hồng nhan họa thủy", quốc sắc thiên hương không hề kém cạnh tứ đại mỹ nhân Trung Quốc. Trong Phong Thần Diễn Nghĩa thời nhà Minh còn ghi lại, Đát Kỷ đàn ca khiêu vũ hết mực giỏi giang. 16 tuổi, diện mạo tựa bông hoa rực rỡ đẹp tuyệt trần, mắt nàng long lanh như sương mai, da mịn màng tựa như lụa, nước da hồng hào, mũi cao thẳng, miệng hoa nhỏ, môi đỏ thắm, dáng đi uyển chuyển, giọng nói trong trẻo. Trong dân gian "Đát Kỷ" trở thành thành ngữ nói về sắc đẹp của "hồ ly tinh" để nói về những nữ nhân có sắc đẹp làm mê muội những nam nhân có quyền lực, từ đó dẫn đến những việc vô đạo.
.jpg)
Hình ảnh trong bộ phim về Đát Kỷ.
Đát Kỷ là một cung phi được sủng ái của Trụ vương nhà Thương trong lịch sử Trung Quốc. Bà cũng là người thân với hoàng hậu của Trụ vương. Tuy bà không được học chữ, nhưng được nhận định là thông minh và gian xảo. Trước khi làm cung phi cho Trụ vương, Đát Kỷ đã từng bị đày ở lãnh cung. Sau được Trụ vương đưa về cung và rất cưng chiều.
Trong lịch sử, Trụ vương nổi tiếng là một ông vua dâm đãng. Ông mê Đát Kỷ đến quên việc triều chính. Ông và Đát Kỷ là một cặp được nhắc đến trong lịch sử Trung Quốc với sự phẫn nộ của nhiều người.
Trụ vương đã cùng ái phi của mình xây dựng những chốn ăn chơi được xem là trụy lạc nhất trong lịch sử Trung Quốc bao gồm Nhục Lâm (rừng thịt nơi Trụ vương vui chơi, ăn uống trụy lạc cùng các mỹ nữ) và Tửu Trì (hồ rượu nơi Trụ vương tắm cùng các người đẹp).
Do được vua cưng chiều, Đát Kỷ đã "sáng tạo" ra nhiều hình phạt tàn khốc, đặc biệt là cột đồng Bào Lạc (nung đỏ cột đồng rồi lăn qua người phạm nhân) với Sái Bồn (lột trần cung phi đẩy vào bồn nước đầy rắn độc) khét tiếng trong nhân gian.
Có nhiều truyền thuyết khác nhau về Đát Kỷ. Trong Phong Thần Diễn Nghĩa, Đát Kỷ chỉ là một người thường, trên đường dâng nạp cho Trụ Vương đã bị Hồ ly tinh nhập xác để thực hiện nhiệm vụ của Thạch Cơ giao cho là mê hoặc Trụ Vương khiến nhà Thương sụp đổ, tạo điều kiện cho nhà Chu thu phục thiên hạ.
Trong một truyền thuyết dân gian của Trung Quốc cho rằng, Đát Kỷ vốn là một trong ba cung nữ của Nữ Oa, được bà phái xuống dụ dỗ mê hoặc Trụ Vương nhằm lật đổ nhà Thương. Đó cũng là trừng phạt của Nữ Oa dành cho Trụ Vương khi từng xúc xiểm về vẻ đẹp của bà trong lần Trụ Vương ghé thăm đền của Nữ Oa.
Một truyền thuyết khác cho hay, Đát Kỷ là hồ ly tinh hóa thành và rất nhiều lông chân. Tất cả đều mô tả bà có nhan sắc yêu kiều làm mê đắm lòng người, thuộc hàng đại mỹ nhân của Trung Hoa. Tuy nhiên, do là một yêu tinh và có nhiều hành vi trực tiếp hoặc gián tiếp làm chết quá nhiều người, nên dân gian thường gọi bà là yêu cơ. Do vậy, xét về vẻ đẹp, Đát Kỷ cũng thuộc hàng đại mỹ nhân Trung Hoa nhưng không được coi trọng và kính nể như Tứ Đại Mỹ Nhân và người đời gọi bà là yêu cơ.
Các sử gia đời sau cho rằng, vì việc quá yêu Đát Kỷ, Trụ vương đã làm nhiều điều thất đức, trượt theo vết xe đổ của vua Kiệt nhà Hạ say đắm nàng Muội Hỷ đến nỗi làm hỏng chính sự và mất nước về tay nhà Chu. Sau này vào cuối thời Tây Chu lại có chuyện Chu U vương si mê nàng Bao Tự mà cũng lặp lại bi kịch như Trụ Vương làm nhà Tây Chu mất. Về sau, Đát Kỷ bị chính tay Khương Tử Nha giết chết.
