Khi nghĩ về những ngày tồi tệ nhất trong cuộc đời, không gì có thể so sánh với khoảnh khắc định mệnh khi một thiên thạch khổng lồ, có đường kính lên tới 81 km, đâm thẳng xuống Mexico, gần khu vực Chicxulub. Vụ va chạm đã gây ra một chuỗi sự kiện thảm khốc, quét sạch 75% sự sống trên hành tinh.
Nhưng chính xác thì điều gì đã xảy ra vào ngày hôm đó? Đó là câu hỏi mà các nhà khoa học đã trăn trở trong nhiều thập kỷ. Gần đây, sau những nỗ lực không ngừng nghỉ đào xới lớp đất đá dưới hố Chicxulub, chúng ta cuối cùng đã có câu trả lời.
Điều khủng khiếp gì đã xảy ra vào cái ngày thiên thạch khổng lồ rơi xuống Trái đất khiến khủng long bị tuyệt diệt?
Sự kiện "Khủng khiếp"
Các nhà nghiên cứu đã phân tích các lớp đá ở độ sâu từ 500 đến 1.200 mét và kết luận rằng, vụ va chạm là cực kỳ khủng khiếp. Đá tan chảy, gỗ biến thành than, lưu huỳnh trong lõi đá biến mất... Tất cả đều là những dấu hiệu cho thấy sức mạnh khủng khiếp của vụ va chạm.
"Những dấu hiệu này giống như một cuốn sách mở rộng ghi lại sự kiện," Sean Gulick từ Đại học Texas cho biết. "Chúng cho ta thấy chính xác những gì đã xảy ra, như thể tận mắt chứng kiến."
Hậu quả khủng khiếp
Thiên thạch đã tạo ra một trận sóng thần cao đến cả trăm mét, cuốn theo đất đá vào miệng hố với một sức mạnh chưa từng có. Ít nhất 130 mét vật chất bị nén vào hố trong vòng một ngày, cung cấp nhiều dữ liệu quý giá về môi trường xung quanh ngay sau va chạm.
Các dấu vết cho thấy khu vực xung quanh thiên thạch rơi xuống thực sự giống như địa ngục. Gần như toàn bộ sinh vật xung quanh "bốc hơi" trong tích tắc. Nhiệt độ Trái Đất sau đó giảm mạnh, dẫn đến sự kiện tuyệt chủng kỷ Phấn trắng - Paleogene, và sự tuyệt chủng của toàn bộ loài khủng long.
"Không phải toàn bộ khủng long bị tiêu diệt trong ngày hôm đó, nhưng số lượng bị chết là rất lớn," Gulick chia sẻ.
Sức công phá khủng khiếp
Những tảng đá bị tan chảy là bằng chứng cho thấy sức công phá của thiên thạch tương đương 10 tỷ quả bom nguyên tử. Rừng rậm cháy lan hàng ngàn kilomet, sóng thần cao hàng trăm mét càn quét vào đất liền. Không sinh vật nào xung quanh có thể sống sót.
Khi sóng thần rút đi, nước kéo theo bụi đất và than từ cháy rừng quay lại miệng hố.
Hệ sinh thái biến đổi
Hệ sinh thái tại khu vực xung quanh vụ va chạm thay đổi nhanh chóng, nhưng điều đáng lo ngại hơn là những gì xảy ra tiếp theo. Và câu trả lời nằm ở việc các nhà khoa học không tìm thấy lưu huỳnh trong miệng hố.
Thiếu lưu huỳnh là điều kỳ lạ, chỉ ra rằng các tảng đá tại đây đã bị "bốc hơi" theo nghĩa đen vì vụ va chạm, giải phóng toàn bộ lưu huỳnh vào khí quyển. Lưu huỳnh đã chặn ánh sáng Mặt Trời, làm nhiệt độ Trái Đất sụt giảm mạnh trong những năm tiếp theo.
Ước tính, có khoảng 325 tỷ tấn lưu huỳnh bị bốc vào khí quyển trong ngày đó, nhiều hơn cả vụ phun trào núi lửa Krakatoa năm 1883 từng làm giảm nhiệt độ toàn cầu trong 5 năm.
Lưu huỳnh này chính là "sát thủ thực sự," chứ không phải thiên thạch. Tình hình trở nên tồi tệ hơn khi hàng loạt núi lửa phun trào sau đó.
"Lưu huỳnh vào khí quyển, trở thành sát thủ thực sự. Cách duy nhất để tạo ra sự kiện diệt chủng quy mô toàn cầu là hiệu ứng mà lưu huỳnh gây ra," Gulick kết luận.
Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí khoa học PNAS.
