Thông qua Luật Đất đai 2024 thay thế Luật Đất đai 2013
Ngày 18/01/2024, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Đất đai 2024 thay thế Luật Đất đai 2013, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.
Tuy nhiên sẽ quy định hiệu lực sớm đối với Điều 190 và Điều 248 Luật Đất đai 2024 từ ngày 01/4/2024. Như vậy, Luật Đất đai mới nhất áp dụng năm 2024 vẫn là Luật Đất đai 2013. Riêng Điều 190 và Điều 248 của Luật Đất đai 2024 sẽ có hiệu lực từ ngày 01/4/2024.
Chi phí làm Sổ đỏ lần đầu sẽ tăng từ ngày 01/01/2026
Theo khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024, Bảng giá đất hiện hành đang được áp dụng cho giai đoạn 2020 - 2024 và sẽ tiếp tục được áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Sau đó, từ ngày 01/01/2026, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ ban hành và áp dụng Bảng giá đất mới hằng năm theo nguyên tắc thị trường (theo khoản 3 Điều 156 Luật Đất đai 2024) chứ không áp dụng khung giá đất được điều chỉnh 05 năm/lần như hiện nay.
Bảng giá đất mới khi xác định theo nguyên tắc thị trường có nhiều khả năng cao sẽ tăng cao. Trong khi đó, các khoản chi phí phải nộp khi cấp Sổ đỏ lần đầu là tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (nếu có) và lệ phí trước bạ lại được tính theo Bảng giá đất. Như vậy, nếu áp dụng Bảng giá đất theo nguyên tắc thị trường từ 01/01/2026 thì chi phí làm Sổ đỏ rất có thể sẽ tăng.
Khoản 2 Điều 158 Luật Đất đai 2024 quy định, việc định giá đất căn cứ vào các thông tin:
- Mục đích sử dụng đất được đưa ra định giá;
- Thời hạn sử dụng đất. Đối với đất nông nghiệp đã được Nhà nước giao cho hộ gia đình, cá nhân theo hạn mức giao đất nông nghiệp, đất nông nghiệp trong hạn mức nhận chuyển quyền thì không căn cứ vào thời hạn sử dụng đất;
- Thông tin đầu vào để định giá đất theo các phương pháp định giá đất như giá đất được ghi trong hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất; giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính; giá đất được ghi nhận trong cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, cơ sở dữ liệu quốc gia về giá...
- Yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất;
- Quy định của pháp luật có liên quan tại thời điểm định giá đất.
Có dễ được cấp Sổ đỏ hơn theo Luật Đất đai mới?
Theo Điều 138 Luật Đất đai sửa đổi mới , 03 trường hợp được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất không giấy tờ quy định tại khoản 1, khoản 2 và khoản 3 Điều 138.
Tùy theo từng trường hợp đất cụ thể mà việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với đất không có giấy tờ sẽ được thực hiện khác nhau.- Trường hợp (1): Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước ngày 18/12/1980, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp.- Trường hợp (2): hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 18/12/1980 đến trước ngày 15/10/1993, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp.
- Trường hợp (3): Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 1/7/2014, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là không có tranh chấp.
Bên cạnh đó, nếu thửa đất có nhiều hộ gia đình, cá nhân sử dụng chung thì hạn mức đất ở quy định ở 3 trường hợp trên được tính bằng tổng hạn mức đất ở của các hộ gia đình, cá nhân đó. Nếu một hộ gia đình, cá nhân sử dụng nhiều thửa đất có nhà ở, được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận đã sử dụng đất ổn định từ trước ngày 15/10/1993 thì hạn mức đất ở được xác định theo quy định đối với từng thửa đất đó.
Đối với hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng được giao đất nông nghiệp theo quy định đã sử dụng đất ở, đất phi nông nghiệp trước ngày 01/7/2014:
- Không có các giấy tờ quy định
- Có đăng ký thường trú tại địa phương thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn mà nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp thì được cấp Sổ đỏ và không phải nộp tiền sử dụng đất.
Đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định vào mục đích thuộc nhóm đất nông nghiệp nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp:
- Được cấp sổ đỏ theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất đối với diện tích đất đang sử dụng nhưng không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp cho cá nhân.
- Thời hạn sử dụng đất tính từ ngày được cấp sổ đỏ; diện tích đất nông nghiệp còn lại (nếu có) phải chuyển sang thuê đất của Nhà nước.
Ngoài ra, việc áp dụng quy định về hạn mức đất ở của địa phương để xác định diện tích đất ở trong các trường hợp nêu trên được thực hiện theo quy định tại thời điểm người sử dụng đất nộp hồ sơ để cấp Sổ đỏ.
Đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trong các trường hợp trên nếu không đủ điều kiện được cấp sổ đỏ thì được tạm thời sử dụng đất theo hiện trạng cho đến khi Nhà nước thu hồi đất và phải kê khai đăng ký đất đai theo quy định.
Điều luật này cũng nhấn mạnh thêm, Nhà nước có trách nhiệm cấp sổ đỏ cho các trường hợp đã đăng ký và đủ điều kiện theo các quy định đã nêu. Như vậy, theo Luật Đất đai mới thì từ thời điểm có hiệu lực, tức 01/01/2025, sẽ nới điều kiện cấp Sổ đỏ cho đất không có giấy tờ so với quy định hiện hành.