Trong hành trình nuôi dạy con cái, tất cả bậc cha mẹ đều ấp ủ hy vọng rằng con của họ sẽ trở nên thông minh, tài năng và có hành vi tốt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng trí thông minh của trẻ em không chỉ đơn thuần phụ thuộc vào di truyền hay những biện pháp giáo dục mà còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác.
Một nghiên cứu vào năm 2020 do Viện Khoa học Giáo dục Trung Quốc thực hiện đã khảo sát tình hình giáo dục của 40.000 gia đình tại bốn tỉnh thành khác nhau. Những phát hiện từ cuộc khảo sát này đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về kinh nghiệm nuôi dạy con của hơn 40.000 phụ huynh, đồng thời chỉ ra những nhân tố quyết định đến sự phát triển trí não, khả năng học hỏi và trí thông minh của trẻ.
Các nhà nghiên cứu cũng bày tỏ mối lo ngại về việc các phụ huynh hiện nay thường tập trung vào thành tích học tập của con cái mà không chú ý đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Nhiều bậc phụ huynh dường như quên đi những khía cạnh khác như khả năng giao tiếp, tính tự lập, sự thay đổi trong tính cách, sở thích và cảm xúc của con.
Các nhà nghiên cứu cũng bày tỏ mối lo ngại về việc các phụ huynh hiện nay thường tập trung vào thành tích học tập của con cái mà không chú ý đến sự phát triển toàn diện của trẻ
Đáng chú ý, bên cạnh di truyền và giáo dục, sự tương tác giữa cha mẹ và con cái cũng đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển và trí thông minh của trẻ. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng trong tương tác cha mẹ - con cái mà phụ huynh cần lưu ý:
Cha mẹ tham gia nhiều vào cuộc sống của trẻ
Một khảo sát quy mô vừa được thực hiện, thu hút sự tham gia của hơn 40.000 bậc phụ huynh, nhằm mục đích tìm hiểu quá trình nuôi dạy con cái và những thiếu sót họ gặp phải trong hành trình làm cha mẹ. Thông tin được thu thập chủ yếu qua các phiếu khảo sát, cho thấy những kết quả đáng chú ý.
Theo dữ liệu từ khảo sát, trẻ em lớn lên trong môi trường có cả bố và mẹ thường xuyên tương tác - bằng việc đọc sách, học tập, vui chơi cùng nhau - đạt điểm số học tập tốt hơn. Cụ thể, nhóm trẻ này chiếm đến 31,31% tổng số. Việc cha mẹ tham gia vào các hoạt động thường nhật như chơi trò chơi trí tuệ, tham gia thể thao, trò chuyện và khám phá những điều mới mẻ không chỉ giúp tăng cường mối liên kết gia đình mà còn ảnh hưởng tích cực tới sự phát triển trí tuệ và cảm xúc của trẻ.
Dựa trên những phát hiện này, các chuyên gia khuyến nghị rằng, mặc dù lịch trình bận rộn, cha mẹ nên cố gắng dành thời gian mỗi ngày cho con cái. Những khoảnh khắc này không chỉ giúp trẻ phát triển toàn diện mà còn góp phần xây dựng những kỷ niệm đẹp trong hành trình trưởng thành.
Mặc dù lịch trình bận rộn, cha mẹ nên cố gắng dành thời gian mỗi ngày cho con cái
Cha mẹ cho con giúp làm việc nhà
Một số phụ huynh thường tin rằng trẻ em chỉ cần tập trung vào việc học tập mà không cần thiết phải tham gia vào các công việc nhà. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc giúp đỡ cha mẹ trong việc nhà thực sự là một yếu tố quan trọng, không chỉ gắn kết trẻ với gia đình mà còn ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển và thành tích học tập của chúng.
Một khảo sát gần đây chỉ ra rằng những trẻ biết tham gia làm việc nhà thường có kết quả học tập tốt hơn so với những bạn chỉ tập trung vào học. Cụ thể, trong số các gia đình có quan điểm cho rằng "chỉ cần học giỏi thì không cần làm việc nhà", tỷ lệ trẻ có thành tích xuất sắc chỉ đạt 3,17%. Ngược lại, ở những gia đình khuyến khích trẻ thực hiện một số công việc trong nhà, con số này lên tới 86,92%.
Những phát hiện này cho thấy rằng phụ huynh cần hiểu rằng thói quen làm việc nhà giúp trẻ nhận thức rõ về vai trò của bản thân trong gia đình và nâng cao tính độc lập, chủ động. Điều này không chỉ hỗ trợ việc học tập mà còn hình thành những kỹ năng sống cần thiết cho trẻ trong tương lai.
Phụ huynh cần hiểu rằng thói quen làm việc nhà giúp trẻ nhận thức rõ về vai trò của bản thân trong gia đình và nâng cao tính độc lập, chủ động
Vai trò của người cha trong giáo dục trẻ em
Theo các nghiên cứu gần đây, chỉ có khoảng 10% gia đình cho thấy người cha đảm nhiệm vai trò chính trong việc giáo dục con cái. Thực tế cho thấy, phần lớn trách nhiệm này thường rơi vào tay người mẹ, đặc biệt là trong việc hỗ trợ trẻ học tập và nuôi dạy.
Việc thiếu vắng người cha trong quá trình giáo dục có thể mang lại những hệ lụy nghiêm trọng cho trẻ, đặc biệt là đối với các bé trai. Nghiên cứu nhấn mạnh rằng sự thiếu hụt giáo dục từ phía người cha có thể làm suy yếu bản sắc giới của trẻ, khiến các em dễ dàng trở nên lệ thuộc vào mẹ và không phát triển được tính độc lập cần thiết. Trẻ em trong tình huống này thường thiếu sự giám sát chặt chẽ và kỷ luật, dẫn đến những vấn đề về hành vi và khả năng kiểm soát cảm xúc.
Rõ ràng, sự hiện diện và tham gia của người cha đóng một vai trò không thể thiếu trong việc phát triển toàn diện của trẻ, góp phần hình thành nhân cách và kỹ năng sống cho các em.
