Nguy cơ bị đánh cắp thông tin CMND/CCCD
CMND/CCCD là giấy tờ tùy thân rất quan trọng, chứa đầy đủ các thông tin cá nhân như họ tên, địa chỉ, ngày tháng năm sinh, đặc điểm nhận dạng...
Hiện nay, đa số người dân Việt Nam đã chuyển từ CMND, CCCD mã vạch sang sử dụng CCCD gắn chip. So với các hình thức cũ, CCCD gắn chip chứa nhiều thông tin hơn qua việc quét mã QR và được gắn chip điện tử.
Việc vô tư chia sẻ hình ảnh CMND/CCCD không làm mờ thông tin ra ngoài hoặc vô tình làm lộ đều dễ bị kẻ xấu lợi dụng.
Kẻ xấu có thể sử dụng thông tin, ảnh chụp để thực hiện các giao dịch vay tiền trên app nhằm thực hiện mục đích chiếm đoạn. Hiện nay, thủ tục vay tiền qua các app tương đối đơn giản. Người vay chỉ cần chụp ảnh CMND/CCCD, điền đầy đủ thông tin cá nhân là có thể thực hiện thủ tục vay tiền. Ngay cả việc xác minh chính chủ cũng được thực hiện rất sơ sài. Lợi dụng kẽ hở này, kẻ xấu có thể dễ dàng thực hiện hành vi lừa đảo bằng cách sử dụng thông tin CMND/CCCD đánh cắp của người.
Kẻ xấu cũng có thể sử dụng thông tin cá nhân, CMND/CCCD của người bị hại để đăng ký thuê bao trả sau của nhà mạng, đăng ký mã số thuế nhằm qua mặt các cơ quan chức năng...
Cách kiểm tra thông tin khi CMND/CCCD bị lộ
Để hạn chế các tình huống xấu xảy ra, ngay khi nhận thấy thông tin CMND/CCCD của mình bị lộ, người dân nên thu hồi hình ảnh CMND/CCCD đã đăng lên mạng hoặc gửi nhầm cho người khác.
Đồng thời kiểm tra thông tin tài khoản cùng các khoản vay vì kẻ xấu sau khi lấy được thông tin các nhân có thể thực hiện các hành vi chiếm đoạt tài sản, phổ biến nhất là vay tiền qua các app.
Người dân có thể kiểm tra thông tin số thuê bao trả sau và thông tin thuế.
Để kiểm tra số CMND/CCCD đã đăng ký bao nhiêu sinh chính chủ, bạn có thể soạn tin nhắn TTTB gửi 1414. Tổng đài sẽ gửi tin nhắn phản hồi. Nếu thấy có số điện thoại khác không phải do mình đăng ký, người dân nên nhanh chóng liên hệ với nhà mạng để phản ánh.
Để kiểm tra thông tin thuế, người dân có thể truy cập vào địa chỉ https://canhan.gdt.gov.vn/, đăng nhập và tra cứu thông tin thuế của cá nhân.
Không vay nhưng nhận được thông báo nợ do bị đánh cắp thông tin thì có phải trả nợ không?
Vay nợ bản chất là thỏa thoạn vay thay sản. Căn cứ Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên. Trong đó, bên cho vay sẽ giao tài sản cho bên vay; bên vay có trách nhiệm hoàn trả theo đúng số lượng, chất lượng, lãi (nếu có) trong thời hạn theo thỏa thuận.
Như vậy, việc vay nợ chỉ được xác lập dựa trên sự thỏa thuận của các bên dưới tinh thần tự nguyện. Do đó, trường hợp một người bị lấy cắp thông tin như CMND/CCCD nhưng thực tế không thực hiện giao dịch vay tiền thì không có nghĩa vụ phải trả tiền.
Tuy nhiên, người bị lấy cắp thông tin phải chứng minh được rằng mình không phải là người thực hiện thủ tục vay tiền.
Nếu không vay và tự dưng bị đòi nợ, người bị lấy cắp thông tin có thể yêu cầu bên cho vay cung cấp các giấy tờ, chứng từ liên quan đến sự việc như thời gian vay, số tiền lãi, lãi suất cho vay, giao dịch vay...
Để đảm bảo quyền lợi của bản thân, người bị hại nên trình báo sự việc lên cơ quan công an có thẩm quyền để được tiếp nhận, giải quyết tin báo tội phạm.
