Loại cỏ đắt hơn vàng: Đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo, một loại sinh vật độc đáo, là sự kết hợp giữa một loài nấm và một con sâu. Vào mùa đông ẩm ướt, nó có hình dạng tương tự như các loài côn trùng, do nấm ký sinh trên sâu non đang nằm dưới lòng đất, hút dần dinh dưỡng cho đến khi sâu chết. Khi hè về, nấm phát triển ra khỏi xác sâu, tạo thành những ngọn cỏ vươn cao trên mặt đất, sẵn sàng phát tán bào tử để tiếp tục vòng chu kỳ sống.
Trong y học cổ truyền phương Đông, đông trùng hạ thảo được coi là một loại dược liệu quý hiếm, nổi bật với nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Nó có vị ngọt nhẹ, tính bình và được cho là có khả năng bổ phổi, tăng cường chức năng thận. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng đông trùng hạ thảo có thể giúp cầm máu, giảm triệu chứng ho kéo dài, hỗ trợ điều trị hen suyễn và làm giảm cơn nhức mỏi, đặc biệt là ở lưng và đầu gối. Với những công dụng này, không ngạc nhiên khi giá trị của nó trên thị trường lại cao hơn cả vàng ròng.
Nghiên cứu từ phương pháp y học hiện đại đã xác nhận rằng đông trùng hạ thảo chứa nhiều thành phần dinh dưỡng quan trọng, với một trong số đó là Cordycepin. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra khả năng của thảo dược này trong việc ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn. Đặc biệt, axit cordycepic, một hợp chất chiếm khoảng 7% trong đông trùng hạ thảo, đã được nghiên cứu và app dụng trong việc điều trị ung thư.
Trong các loại đông trùng hạ thảo, đông trùng hạ thảo Tây Tạng, hay còn được gọi là sâu cỏ, nổi bật với chất lượng hàng đầu và được xem như một loại “tiên dược” tự nhiên. Khu vực Tây Tạng, nằm ở độ cao từ 4.500 đến 6.000 mét so với mực nước biển, có nhiệt độ trung bình quanh năm từ 0 đến 3 độ C và rất ít cư dân sinh sống. Điều kiện thiên nhiên nguyên sơ tại đây là lý tưởng cho sự phát triển của đông trùng hạ thảo, mang lại chất lượng vượt trội. Điều này lý giải vì sao loại sâu cỏ có nguồn gốc từ Tây Tạng lại được giới thượng lưu ưa chuộng, bất chấp mức giá cao ngất ngưởng.
Tại Việt Nam, giá của đông trùng hạ thảo dao động từ 100 triệu đến 500 triệu đồng mỗi kg, tùy thuộc vào từng loại. Đặc biệt, đông trùng hạ thảo Tây Tạng, được coi là hiếm và quý giá nhất, có giá khởi điểm từ 700 triệu đồng/kg, với một số loại đắt nhất có thể lên tới 2,2 tỷ đồng/kg – một mức giá tương đương với căn hộ chung cư.
Tại Việt Nam, giá của đông trùng hạ thảo dao động từ 100 triệu đến 500 triệu đồng mỗi kg, tùy thuộc vào từng loại
Chị Dương Cẩm Tú, một doanh nhân kinh doanh đông trùng hạ thảo tại trung tâm Quận 1, TP.HCM, đã chia sẻ rằng sản phẩm đông trùng hạ thảo Tây Tạng luôn trong tình trạng "cháy hàng", đặc biệt là vào mùa Tết Nguyên Đán.
Theo chị Tú, đông trùng hạ thảo Tây Tạng được phân loại thành nhiều giống với mức giá khác nhau để phục vụ nhu cầu đa dạng của thị trường. Trong đó, loại D là kiểu rẻ nhất, có giá 7 triệu đồng cho 10 gram (tương đương 60-65 con). Tiếp theo là loại C với mức giá 8,5 triệu đồng cho 10 gram (50-55 con), loại B được bán với giá 10 triệu đồng cho 10 gram (khoảng 40 con), và loại A có giá 12 triệu đồng cho 10 gram (26-30 con). Chị cũng cho biết, loại sản phẩm cao cấp nhất – loại VIP, có giá 16 triệu đồng cho 10 gram (22-25 con), và loại thượng hạng lên tới 22 triệu đồng cho 10 gram (18-20 con), tương ứng với mức giá 1,6 tỷ đồng và 2,2 tỷ đồng mỗi kg.
Chị Tú chia sẻ thêm: "Khách hàng thường ưu tiên chọn mua các loại trung cấp với giá dưới 1,2 tỷ đồng mỗi kg. Một lần mua thường chỉ từ vài chục gram đến dưới 1 lạng; những sản phẩm này có sẵn và không cần đặt hàng trước. Trong khi đó, với các loại VIP và thượng hạng, khách hàng thường phải đặt trước và có thể phải chờ đợi rất lâu để nhận hàng."
Nông dân Việt kiếm tiền tỷ nhờ trồng loại cỏ quý
Võ Thu Thủy, một kỹ sư công nghệ sinh học đến từ thôn Xuân Ngọc, xã Tam Anh Nam, huyện Núi Thành, đã chứng minh rằng việc ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp có thể mang lại nguồn thu nhập khổng lồ. Với ý tưởng khởi nghiệp từ những giá trị tự nhiên, cô đã xây dựng thành công một cơ sở sản xuất nấm đông trùng hạ thảo, đem về doanh thu lên tới tỷ đồng.
Sau khi hoàn thành chương trình học ngành công nghệ sinh học tại Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng vào năm 2016, Thủy đã bắt đầu công việc tại một công ty chuyên lĩnh vực nông - lâm nghiệp tại Thái Nguyên. Tại đây, cô đã được trang bị kiến thức quý báu và kỹ năng cần thiết trong quy trình nuôi cấy nấm đông trùng hạ thảo. Hai năm làm việc tích cực không chỉ mang lại kinh nghiệm, mà còn thắp lên trong cô ước mơ quay trở lại quê hương Quảng Nam để khởi nghiệp.
Với ý tưởng khởi nghiệp từ những giá trị tự nhiên, Thuỷ đã xây dựng thành công một cơ sở sản xuất nấm đông trùng hạ thảo, đem về doanh thu lên tới tỷ đồng
Năm 2019, với số tiền vay từ gia đình và bạn bè, Thủy quyết định đầu tư cho dự án của mình bằng cách trang bị máy móc hiện đại và xây dựng một phòng nuôi cấy chuyên nghiệp. Cô đã thành lập cơ sở sản xuất nấm đông trùng hạ thảo Duy Lợi, chiếm diện tích hơn 100 m² trên đất gia đình. Đến năm 2022, sau nhiều nỗ lực, Thủy tiếp tục mở rộng quy mô hoạt động và thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp - Dược liệu Tam Anh Nam, nơi chuyên cung cấp các sản phẩm đông trùng hạ thảo hữu cơ, nâng cao vị thế và uy tín trên thị trường.
Chứng minh rằng bằng sự đam mê và quyết tâm, nông dân Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển bền vững và giàu có từ những sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao.
Võ Thu Thủy, một chuyên gia trong lĩnh vực nấm dược liệu, đã xây dựng quy trình sản xuất nấm đông trùng hạ thảo với sự tỉ mỉ và chuyên nghiệp. Bước đầu tiên trong quy trình là việc chuẩn bị nguyên liệu, bao gồm gạo Thiên Ưu và nhộng tằm được xay nhuyễn. Hỗn hợp này sau đó được hấp tiệt trùng để đảm bảo sạch sẽ trước khi tiến hành cấy giống nấm đông trùng hạ thảo.
Tiếp theo, quá trình nuôi trồng diễn ra trong khoảng 80 ngày, dưới điều kiện nhiệt độ duy trì từ 19 đến 22 độ C và độ ẩm luôn ở mức 80-85%. Khi các tiêu chuẩn về chất lượng đạt yêu cầu, nấm sẽ được thu hoạch và được xử lý bằng máy sấy thăng hoa, nhằm bảo tồn tối đa giá trị dinh dưỡng của sản phẩm.
Võ Thu Thủy, một chuyên gia trong lĩnh vực nấm dược liệu, đã xây dựng quy trình sản xuất nấm đông trùng hạ thảo với sự tỉ mỉ và chuyên nghiệp
Mỗi vụ sản xuất, cơ sở của chị Thủy có khả năng tạo ra khoảng 56 kg nấm đông trùng hạ thảo. Hiện tại, chị cung cấp ra thị trường bốn dòng sản phẩm chính, bao gồm nấm đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa, đông trùng hạ thảo ngâm mật ong, bánh đông trùng hạ thảo và nước đông trùng hạ thảo.
Mô hình kinh doanh này không chỉ mang lại doanh thu ấn tượng khoảng 1,5 tỷ đồng mỗi năm mà còn tạo ra việc làm ổn định và thời vụ cho 5 lao động tại địa phương.
Chia sẻ về kế hoạch tương lai, Thủy cho biết: "Tôi đang tập trung nâng cấp sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa từ tiêu chuẩn 3 sao lên 4 sao trong chương trình OCOP. Trong thời gian tới, tôi sẽ mở rộng quy mô sản xuất và cải tiến thiết bị, công nghệ để đưa sản phẩm ra thị trường quốc tế."
