Mộc qua là một loài thực vật lâu năm, chủ yếu phân bố ở Trung Quốc và được trồng để thu hoạch quả dùng làm dược liệu. Tại Việt Nam, mộc qua có thể được tìm thấy ở các tỉnh giáp ranh với Quảng Đông, Trung Quốc.
Quả mộc qua có hình dáng thuôn dài, kích thước dao động từ 10 đến 15 cm. Bên trong quả chứa một nhân cứng, thịt xốp có màu vàng nâu và tỏa ra mùi thơm đặc trưng. Không giống như nhiều loại trái cây khác, quả mộc qua không thể ăn tươi mà phải được nấu chín hoặc chế biến thành mứt mới có thể sử dụng. Sau khi thu hoạch, quả thường được phơi khô và chế biến thành nhiều bài thuốc khác nhau, tùy vào mục đích sử dụng cụ thể.
Quả mộc qua có hình dáng thuôn dài, kích thước dao động từ 10 đến 15 cm
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng quả mộc qua chứa nhiều thành phần hóa học có lợi cho sức khỏe như glucose, sorbitol, fructose, sucrose và các loại acid như acid quinic, acid glutamic, acid citric, acid malic và acid phosphoric. Dưới đây là những công dụng nổi bật của loại quả này mà có thể nhiều người chưa biết đến:
Hạ đường huyết
Quả mộc qua được biết đến với khả năng hạ đường huyết một cách tự nhiên và hiệu quả. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng loại quả này chứa các hoạt chất flavonoid và polysaccharide có tác dụng ức chế enzyme α-glucosidase, giúp kiểm soát mức đường huyết một cách an toàn. Ngoài ra, quả mộc qua còn chứa fructose – một loại đường tự nhiên có khả năng làm tăng đường huyết chậm hơn so với glucose, do đó được xem là một lựa chọn tốt cho những người mắc bệnh tiểu đường.
Chống ung thư
Quả mộc qua nổi bật với khả năng chống ung thư nhờ vào hàm lượng vitamin C dồi dào, giúp kích thích hệ thống miễn dịch và tăng cường hoạt động của các tế bào bạch cầu, từ đó bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của virus và vi khuẩn.
Ngoài ra, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng quả mộc qua chứa các hợp chất phenolic có khả năng loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể, góp phần tiêu diệt và ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư một cách hiệu quả.
Quả mộc qua nổi bật với khả năng chống ung thư nhờ vào hàm lượng vitamin C dồi dào
Tốt cho tim mạch
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng quả mộc qua chứa nhiều kẽm và sắt, hai khoáng chất quan trọng giúp cơ thể tăng cường sản xuất các tế bào hồng cầu, từ đó ngăn ngừa thiếu máu và duy trì năng lượng ổn định. Đặc biệt, hàm lượng kali phong phú trong quả mộc qua đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì huyết áp ổn định và cải thiện lưu thông máu.
Việc thường xuyên tiêu thụ quả mộc qua sẽ giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm như xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.
Hỗ trợ tiêu hóa
Trong y học dân gian, quả mộc qua từ lâu đã được coi như một vị thuốc quý giúp cải thiện tiêu hóa. Theo các chuyên gia, chiết xuất từ quả mộc qua có khả năng bảo vệ mô ruột và chống lại các tổn thương do các bệnh viêm đường ruột (IBD), chẳng hạn như viêm loét đại tràng, gây ra.
Ngoài ra, axit tartaric có trong quả mộc qua giúp tăng cường sự tiêu thụ chất xơ, duy trì hoạt động khỏe mạnh của hệ tiêu hóa. Các axit hữu cơ khác như axit betulinic, oleanolic và ursolic cũng được ghi nhận với khả năng hỗ trợ điều trị tiêu chảy nhờ tính kháng khuẩn mạnh và khả năng giảm đau hiệu quả.
Đặc biệt, quả mộc qua còn chứa hàm lượng folate cao, giúp kiểm soát các triệu chứng buồn nôn. Vì vậy, việc bổ sung quả mộc qua vào thực đơn hàng ngày sẽ góp phần giúp hệ tiêu hóa của gia đình bạn luôn khỏe mạnh.
Trong y học dân gian, quả mộc qua từ lâu đã được coi như một vị thuốc quý giúp cải thiện tiêu hóa
Cải thiện thị lực
Quả mộc qua được biết đến là một nguồn giàu flavonoid và các chất dinh dưỡng thực vật, có khả năng chống lại các gốc tự do gây hại cho mắt và võng mạc. Việc tiêu thụ mộc qua đều đặn có thể giúp hỗ trợ điều trị bệnh quáng gà.
Tốt cho gan
Quả mộc qua cũng có lợi cho sức khỏe của gan nhờ chứa axit oleanolic, một loại axit triterpenoid có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ. Axit này không chỉ giúp bảo vệ gan mà còn hỗ trợ chức năng gan và ngăn chặn sự phát triển của virus viêm gan B.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chiết xuất cồn 70% từ quả mộc qua có khả năng bảo vệ tốt đối với những con chuột bị hoại tử gan mãn tính do tiêm CCl4. Hơn nữa, khi mộc qua được bổ sung vào chế độ ăn nhiều chất béo, nó có thể ngăn ngừa bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu bằng cách điều chỉnh biểu hiện của các thụ thể và hạn chế tiết ra các cytokine gây viêm. Axit oleanolic từ quả mộc qua cũng đã được chứng minh có tác dụng ức chế mạnh sự nhân lên của virus viêm gan B với tỷ lệ ức chế 29,33% ở nồng độ 20 μg/ml.
