Gia đình anh Nguyễn Trung Hiếu, cư trú tại thôn Quảng Trung 2, xã Quảng Lạc, TP. Lạng Sơn, đã có nhiều năm gắn bó với nghề trồng cây dẻ. Khu vườn dẻ của anh không chỉ cao ráo mà còn xanh tốt, mang lại nguồn thu nhập khá cho gia đình.
Anh nhớ lại, trước kia, cha mẹ anh đã thử sức với nhiều loại cây ăn quả như vải, mận, và hồng, nhưng kết quả kinh tế không như mong đợi. Năm 2003, khi tỉnh triển khai mô hình thí điểm trồng giống dẻ mới, anh đã quyết định chuyển đổi cây trồng trong vườn. Đến nay, vườn dẻ của gia đình anh không chỉ góp phần vào cuộc sống ổn định mà còn giúp anh xây dựng được một tương lai tươi sáng hơn cho gia đình mình.
Theo anh Hiếu, thời gian từ khi xuống giống đến khi thu hoạch hạt dẻ thường kéo dài từ 4 đến 6 năm. Mùa vụ thu hoạch hạt dẻ ở Lạng Sơn diễn ra từ tháng 8 đến hết tháng 9, và hiện tại, vườn dẻ của anh đang vào chính vụ, mang lại sản lượng dồi dào.
Mỗi ngày, hợp tác xã của anh thu được từ 300 tới 500 kg hạt dẻ. Những sản phẩm được chia thành hai loại: loại thứ nhất có giá từ 80.000 đến 100.000 đồng mỗi kg, và loại thứ hai được bán với giá 120.000 đồng mỗi kg.
Anh Hiếu tâm sự: "Dù giá cả khá cao nhưng nhu cầu từ khách hàng luôn lớn. Mỗi ngày, sau khi thu hoạch, chúng tôi đều nhanh chóng xuất bán hết sản phẩm."
Chị Tin Tin, một trong những đầu mối chuyên cung cấp nông sản tại Lạng Sơn, cho biết trái hạt dẻ đang rất được ưa chuộng, với lượng bán ra hàng ngày lên tới vài chục cân. "Vào đầu mùa, khách hàng phải chờ đợi để gom hàng, nhưng hiện tại đã vào chính vụ, nên sản lượng thu hoạch dồi dào, mọi người không cần chờ nữa," chị chia sẻ.
Chị cũng lưu ý rằng quả hạt dẻ có nhiều gai sắc nhọn, vì vậy những người thu hái cần mang găng tay và sử dụng dụng cụ chuyên dụng để tách vỏ. Việc này đòi hỏi sự cẩn thận khá cao để có thể lấy được hạt dẻ ra khỏi lớp vỏ có nhiều gai.
Trong những năm qua, giá hạt dẻ đã duy trì mức ổn định, dao động trên 80.000 đồng mỗi kg. Tuy nhiên, với mức giá này, hạt dẻ Lạng Sơn cũng khá kén khách mua.
Chị Quỳnh, một người đã hoạt động trong lĩnh vực bán hạt dẻ tại Hà Nội nhiều năm, cho biết giá hạt dẻ năm nay giữ ổn định như năm trước. Tuy nhiên, lượng khách hàng có vẻ giảm nhẹ so với năm ngoái. "Tôi nghĩ rằng sự suy thoái kinh tế hiện tại ảnh hưởng đến quyết định chi tiêu của người tiêu dùng, trong khi mức giá của hạt dẻ khá cao nên việc bán ra chậm hơn," chị chia sẻ.
Để thích ứng với tình hình này, chị thường tiến hành gom đơn hàng trước, sau đó mới nhập hàng về để gửi đến tay khách hàng. Mỗi tuần, chị thực hiện việc nhập hàng hai lần, mỗi lần khoảng vài chục cân để đáp ứng nhu cầu đặt hàng.
Anh Hoàng Trung Hiếu, chủ một vườn hạt dẻ, đã chia sẻ một số điểm để phân biệt hạt dẻ Lạng Sơn với hạt dẻ Trung Quốc. Đầu tiên, hạt dẻ Lạng Sơn thường có kích thước lớn và đồng đều hơn so với loại từ Trung Quốc. Về màu sắc, hạt dẻ Lạng Sơn có xu hướng tối hơn một chút.
Một trong những cách dễ dàng nhất để phân biệt là thông qua phương pháp chế biến; khi luộc hoặc rang, hạt dẻ Trung Quốc thường có màu sậm và thâm, trong khi hạt dẻ Lạng Sơn sẽ cho ra những hạt bở, tơi, và có màu vàng đẹp mắt.
Thêm vào đó, giá cả cũng là một yếu tố quan trọng. Hạt dẻ Lạng Sơn thường có giá bán tại vườn trên 80.000 đồng/kg trong nhiều năm qua, vì vậy, người tiêu dùng cần chú ý nếu thấy hạt dẻ được rao bán với mức giá thấp hơn, có thể đó là hạt dẻ nhập khẩu từ Trung Quốc.