Tắc tia sữa là tình trạng sữa mẹ bị giữ lại bên trong các ống dẫn sữa ở bầu ngực. Hiện tượng này có thể khiến việc cho con bú cũng như hút sữa để tích trữ gặp nhiều khó khăn, đau đớn.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tắc tia sữa. Sản phụ không cho bé bú sớm và thường xuyên, không vắt sữa thừa khi trẻ bú không hết… Bên cạnh đó, hút/nặn sữa không đúng cách, trẻ đạp vào ngực mẹ hay mặc áo ngực quá chật, cũng làm tổn thương tuyến vú…
Theo Đông y, nguyên nhân gây tắc tia sữa do thấp nhiệt, máu huyết lưu thông kém làm tuyến sữa bị ách tắc gây đau đớn khiến mẹ không ăn không ngủ được, bị sốt nhẹ… còn bé không có sữa mẹ để bú còi cọc, suy dinh dưỡng, sức đề kháng kém.
Nếu không được giải quyết nhanh chóng, tắc tia sữa có thể dẫn đến các vấn đề lớn hơn như viêm vú hoặc mất sữa, từ đó gây ra nhiễm trùng.
Các mẹ nếu phát hiện thấy mình có hiện tượng tắc tia sữa và tình trạng chưa nghiêm trọng, hãy nhanh chóng áp dụng một số mẹo dân gian dưới đây, vừa hiệu quả lại an toàn!
Chườm nước nóng
Mẹ có thể dùng một chai nước nóng hoặc túi chườm nóng vừa phải để chườm lên đầu vú. Một tay chườm còn một tay kia day sẽ làm chỗ bị tắc sữa thông nhanh hơn.
Hành tím
Hành tím bóc bỏ vỏ, cắt lát mỏng rồi đắp lên hai bầu ngực (không đắp lên núm vú), dùng khăn/giấy mềm bọc lại rồi dán băng dính cố định để hành không bị rơi ra ngoài. Dùng tay mát-xa nhẹ nhàng hai lần mỗi ngày cũng giúp sữa được thông nhanh chóng.
Lá đinh lăng
Lấy một nắm lá đinh lăng rửa sạch rồi sao vàng hạ thổ, sau đó đun nước uống kết hợp mát-xa sẽ thông sữa rất nhanh. Uống nước lá đinh lăng cũng giúp sữa thơm hơn, tuy nhiên mẹ chỉ nên dùng 1 nắm mỗi lần sắc, không nên uống quá nhiều.
Đu đủ non
Mẹ có thể lấy một quả đu đủ non rửa thật sạch, thái lát mỏng sau đó hơ lửa cho ấm. Dùng khăn/giấy mỏng bọc lại rồi đắp lên ngực, mát-xa nhẹ nhàng để sữa mau thông. Cách trị tắc tia sữa này được rất nhiều mẹ áp dụng vì cực kì hiệu quả.
Viên men rượu
Xay nhỏ viên men rượu rồi cho thêm một ít rượu vào để bôi lên ngực, lấy khăn mỏng sạch ủ lại. Sau khoảng vài tiếng thì dùng cơm nóng để chườm và xoa bóp nhẹ nhàng, làm trong 2 ngày sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.
Xôi nếp
Nấu một nồi xôi trắng rồi bọc xôi vào hai chiếc khăn mỏng khi còn nóng. Dùng gói xôi đó chườm lên hai bầu ngực, có thể lăn nhẹ từ ngoài vào trong đến khi xôi nguội sẽ giúp tia sữa được thông nhanh hơn.
Bắp cải
Tách riêng từng lá bắp cải, cắt bỏ phần sống lá rồi rửa sạch, lau khô. Hơ lá bắp cải trên lửa cho nóng rồi dùng khăn/giấy mỏng bọc lại, đắp lên bầu ngực và mát-xa đến khi tia sữa được thông hoàn toàn.
Lá đinh lăng
Rửa sạch lá đinh lăng để ráo nước rồi “sao vàng, hạ thổ”, nấu lên lấy nước uống. Nước rất dễ uống mà lại còn có tác dụng làm cho sữa mẹ thơm hơn nữa đấy.
Cách phòng tắc tia sữa mẹ nên nắm rõ
- Luôn vệ sinh ngực sạch sẽ và đúng cách. Mẹ nên dùng khăn mềm và sạch, nhúng nước ấm để lau đầu vú và các kẽ trên đầu vú ngay trước và sau khi bé bú.
- Nếu bé bú không hết, hãy vắt hết sữa thừa, tránh trường hợp sữa đọng lại dễ vón cục dẫn đến tắc tia sữa.
- Cho con bú thường xuyên, tránh để cữ bú quá lâu (6 giờ đồng hồ trở lên) khiến sữa dễ đọng và bít tắc.
- Cho bé bú đúng cách, đảm bảo con ngậm đúng khớp ngậm.
Trường hợp tắc tia sữa nặng, mẹ đau nhức và sốt cao, có thể biểu hiện của việc bị áp xe, chảy mủ, viêm xơ vú... thì cần lập tức đến bệnh viện để được xử lý kịp thời.
