Theo Dailymail, một nghiên cứu vừa công bố đã hé lộ manh mối quan trọng về bệnh đa xơ cứng (Multiple Sclerosis – MS), căn bệnh thần kinh nguy hiểm đang ảnh hưởng đến hơn 150.000 người tại Anh. Theo đó, những dấu hiệu kín đáo như mệt mỏi, rối loạn thị giác, lo âu hay trầm cảm có thể xuất hiện từ 15 năm trước khi bệnh được phát hiện chính thức.
Bệnh nguy hiểm, diễn tiến âm thầm
MS là một bệnh tự miễn, xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công vào lớp myelin – màng bảo vệ sợi thần kinh, dẫn đến viêm và tổn thương hệ thần kinh trung ương. Bệnh khiến người mắc gặp khó khăn trong việc nhìn, nói, viết và đi lại. Người bệnh thường bắt đầu có triệu chứng trong độ tuổi 20–40, và diễn tiến kéo dài, để lại nhiều di chứng nặng nề.
Điều đáng chú ý, nghiên cứu trên hơn 2.000 hồ sơ bệnh nhân tại Canada cho thấy số lần đi khám bác sĩ gia tăng đáng kể từ 15 năm trước khi xuất hiện triệu chứng thần kinh điển hình. Người bệnh thường than phiền về mệt mỏi kéo dài, đau nhức, chóng mặt, rối loạn lo âu và trầm cảm.
Hy vọng chẩn đoán sớm
Theo bà Catherine Godbold, đại diện Hội MS tại Anh, phát hiện này mang lại hy vọng mới trong việc nhận diện bệnh từ giai đoạn rất sớm:
“Chúng ta đã biết rằng bệnh nhân có xu hướng đi khám nhiều lần trước khi được chẩn đoán MS. Nghiên cứu lần này cho thấy quá trình đó có thể bắt đầu còn sớm hơn chúng ta từng nghĩ. Đây là dữ liệu quan trọng để hiểu rõ giai đoạn đầu của bệnh.”
Việc nắm bắt giai đoạn tiền triệu (prodromal stage) – khi tổn thương thần kinh bắt đầu âm thầm hình thành – có thể giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán sớm, khởi động điều trị kịp thời và làm chậm tiến triển bệnh.
Số ca mắc gia tăng đáng báo động
Số người mắc MS tại Anh hiện đã vượt mốc 150.000, tăng mạnh so với con số 130.000 vào năm 2019. Bệnh không trực tiếp gây tử vong, nhưng ở giai đoạn nặng có thể dẫn tới suy hô hấp, khó nuốt và biến chứng nhiễm trùng nguy hiểm.
Điều trị còn nhiều thách thức
Hiện nay chưa có thuốc chữa khỏi hoàn toàn MS. Các phương pháp chủ yếu nhằm kiểm soát triệu chứng và làm chậm tiến triển bệnh. Tùy thể bệnh – tái phát-thuyên giảm, tiến triển thứ phát hoặc tiến triển nguyên phát – mà bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị khác nhau.
Với MS tái phát-thuyên giảm, bệnh nhân trải qua các đợt bùng phát rồi thuyên giảm.
MS tiến triển thứ phát khiến triệu chứng kéo dài liên tục, ngày càng nặng hơn.
MS tiến triển nguyên phát, ít gặp hơn, song diễn tiến nặng dần mà không có giai đoạn thuyên giảm.
Phác đồ điều trị thường kết hợp nhiều loại thuốc như corticosteroid, liệu pháp ức chế miễn dịch, thuốc giãn cơ, thuốc giảm đau, cùng với hỗ trợ phục hồi chức năng, vật lý trị liệu, thiết bị hỗ trợ vận động và tư vấn tâm lý.
Dù còn nhiều thách thức, phát hiện mới này mở ra hy vọng giúp y tế thế giới sớm nhận diện bệnh đa xơ cứng, rút ngắn hành trình gian nan của bệnh nhân trên con đường tìm kiếm chẩn đoán và điều trị.
