Theo quy định hiện nay, tuổi nghỉ hưu của người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 9 tháng đối với lao động nam và đủ 56 tuổi đối với lao động nữ. Tuổi nghỉ hưu được điều chỉnh theo lộ trình đến khi ngủ 62 tuổi với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi với lao động nữ vào năm 2035.
Người lao động có thể nghỉ hưu thấp hơn không quá 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường tại thời điểm nghỉ hưu nếu có đủ 20 năm đóng BHXH và thuộc một trong các trường hợp dưới đây:
- Người lao động có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐ-TB-XH ban hành;
- Người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021);
- Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;
- Người lao động có tổng thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021) từ đủ 15 năm trở lên.
Người lao động cũng có thể nghỉ hưu thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường tại thời điểm nghỉ hưu nếu như có đủ một trong các điều kiện sau:
- Trong 20 năm đóng BHXH có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò;
- Có đủ 20 năm đóng BHXH và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Đối với người lao động có 20 năm đóng BHXH không may bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp hoặc bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại thuộc danh mục do Bộ LĐ-TB-XH, Bộ Y tế ban hành thì không quy định giới hạn về tuổi.
Như vậy, với người lao động đến thời điểm đóng đủ 20 năm BHXH là 45 tuổi nếu chưa đáp ứng các điều kiện nghỉ hưu trước tuổi đã liệt kê phía trên thì chưa đủ điều kiện để hưởng chế độ hưu trí.
Theo BHXH TP.HCM, khi người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH thì có thể chọn một trong các cách sau:
- Cách 1: Nghỉ hưu sớm nếu đủ các điều kiện. Cần lưu ý trường hợp người lao động nghỉ hưu trước tuổi do suy giảm khả năng lao động theo quy định, thì tỷ lệ hưởng lương hưu hàng tháng được tính như người nghỉ hưu đủ tuổi, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.
- Cách 2: Bảo lưu thời gian đã tham gia BHXH đến khi đủ tuổi để được giải quyết hưởng chế độ hưu trí;
- Cách 3: Tiếp tục tham gia BHXH đến khi đủ tuổi để được hưởng quyền lợi về tiền lương hưu cao hơn do có thời gian đóng BHXH nhiều hơn. Hiện nay, tiền lương hưu sẽ bằng 45% mức bình quân lương tháng đóng BHXH. Sau đó, cứ mỗi năm đóng BHXH cộng thêm 2% nhưng tối đa mức hưởng 75%.
