Trong bối cảnh người ta thường tỏ ra suy đoán rằng di truyền là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh ung thư, đặc biệt là đối với những bệnh nhân ung thư trẻ tuổi. Nếu không phải như vậy, tại sao lại có trường hợp bạn trẻ mắc bệnh ung thư?
Tuy nhiên, thực tế cho thấy từ lúc chào đời, mọi người đều có cùng một tỷ lệ mắc bệnh ung thư. Trên thực tế, không ai có thể chắc chắn rằng mình sẽ không mắc bệnh ung thư vì trong cơ thể mỗi người đều có sẵn gen gây ung thư và gen ức chế khối u.
Bình thường, các gen này sẽ được giữ ở trạng thái cân bằng để ngăn ngừa bệnh ung thư, tuy nhiên, nhiều yếu tố bên ngoài có thể phá vỡ sự cân bằng này, dẫn đến bệnh ung thư.
Ung thư không xuất hiện đột ngột, mà thường là quá trình phát triển dài hạn, gồm 4 bước chính. Từ sức khỏe tốt đến ung thư là một quá trình có nhiều yếu tố ảnh hưởng.
Sự hình thành tế bào ung thư
Sau quá trình dài, ung thư sẽ hình thành từ tế bào ung thư. Tế bào ung thư là tế bào đã biến dạng, và chúng được sản sinh hàng ngày từ cơ thể của một người khỏe mạnh với số lượng lên đến 100 tỷ tế bào mới.
Tuy nhiên, một số tế bào mới này sẽ đột biến gen và trở thành tế bào ung thư. Khi khả năng miễn dịch của cơ thể yếu đi, chúng sẽ thoát khỏi sự giám sát của hệ thống miễn dịch và lẫn vào trong cơ thể, tạo thành một khối u rắn chắc.
Tế bào ung thư hình thành khối ung thư biểu mô tại chỗ
Sau khi lẩn trốn trong cơ thể, tế bào ung thư không hài lòng với hoàn cảnh đó. Điều đặc biệt của tế bào ung thư là khả năng phân chia và sinh sôi không giới hạn, đơn giản là "1 trở thành 2, 2 trở thành 4, 4 trở thành 8..." và cứ tiếp tục như vậy. Sự sinh sôi không kiểm soát này dẫn đến sự gia tăng về số lượng tế bào ung thư, chúng tập trung lại với nhau để tạo ra ung thư biểu mô tại chỗ.
Ung thư biểu mô tại chỗ là giai đoạn đầu tiên của ung thư và được giới hạn trong lớp biểu mô của niêm mạc hoặc lớp biểu bì của da. Vì ung thư biểu mô tại chỗ còn ở giai đoạn sớm, do đó không thể thấy khối u bằng mắt thường và thường chỉ có thể nhận thấy sự xói mòn một phần và sần sùi.
Sự hình thành khối rắn
Nếu ung thư biểu mô tại chỗ không được phát hiện và điều trị kịp thời, nó sẽ tiếp tục phát triển và hình thành khối ung thư rắn chắc. Ở giai đoạn này, khối ung thư có thể nhìn thấy được bằng mắt thường, giống như một cục súp lơ.
Trái ngược với ung thư biểu mô tại chỗ, khối ung thư rắn chắc có thể gây ra các triệu chứng như chèn ép, tắc nghẽn, chảy máu và nhiều khó chịu khác. Việc phát hiện và điều trị khối ung thư rắn chắc sớm là rất quan trọng để cải thiện cơ hội sống sót của bệnh nhân.
Di căn xa
Quá trình phát triển ung thư cuối cùng là di căn xa, khi tế bào ung thư hình thành khối đặc mà không phát triển thì chúng có thể di chuyển đến các bộ phận khác của cơ thể thông qua lây lan trực tiếp, di căn hạt, di căn máu hoặc di căn hạch.
Ví dụ, ung thư phổi có thể di căn đến gan, đầu và xương, ung thư dạ dày có thể trải qua cấy ghép buồng trứng và di căn gan, ung thư tuyến tụy có thể trực tiếp lây lan sang các cơ quan xung quanh, gây ra di căn đến dạ dày và đại tràng ngang. Khi di căn xa xảy ra, bệnh ung thư được coi là ở giai đoạn tiến triển cuối cùng.
Hiểu rõ về quá trình phát triển ung thư là rất quan trọng để có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa và điều trị ung thư hiệu quả. Một số thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu, thức khuya, lười vận động và thói quen ăn uống không tốt cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Duy trì các thói quen lành mạnh có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Nếu phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm, khi chỉ còn ở dạng ung thư biểu mô tại chỗ, thì bệnh có thể được chữa khỏi hoàn toàn và thời gian sống của bệnh nhân không khác gì người bình thường.
