Tết Thanh Minh là một ngày lễ Tết thể hiện “Đạo lý uống nước nhớ nguồn”, lòng thành kính đối với tổ tiên của người dân Việt Nam. Mang đậm nét thiêng liêng phong tục truyền thống in sâu trong mỗi người dân Việt Nam vào ngày này những người con xa quê đều sắp xếp về tảo mộ tổ tiên mình.
Tết thanh minh rất quan trọng với người Việt
Tết Thanh Minh 2024 vào ngày nào?
Thanh Minh là tiết thứ năm trong "nhị thập tứ khí" và đã được người phương Đông coi là một lễ tiết hàng năm. Tiết Thanh Minh đến sau ngày Lập Xuân 45 ngày. Theo nghĩa đen, thanh là khí trong, còn minh là sáng sủa. Khi tiết Xuân phân qua, những cơn mưa bụi của trời xuân đã hết, bầu trời trở nên quang đãng, sáng sủa là sang Tiết Thanh Minh.
Tiết Thanh Minh là khoảng thời gian bắt đầu từ khoảng ngày 4 hay 5/4 khi kết thúc tiết Xuân Phân. Tiết Thanh Minh 2024 diễn ra từ ngày 4/4 – 19/4 (dương lịch).
Theo phong tục, trong những ngày Thanh Minh truyền thống là lúc nhớ về cội nguồn, nhiều gia đình tổ chức tảo mộ, làm bánh trôi bánh chay.
Ông bà ta xưa chọn Tiết Thanh Minh là ngày cắt cỏ trên mộ và đắp đất lên mộ (tảo mộ). Vì ngày này thời tiết chuyển sang ấm dần, mưa nhiều hơn, cây cỏ tốt hơn trùm lên mộ, có thể làm mộ sụt lở nên cần phải cắt cỏ, đắp thêm đất lên mộ.
Tết Thanh Minh 2024 vào ngày nào?
Người Việt thường làm gì trong Tết Thanh Minh
Tết thanh minh đi tảo mộ
Đối với người Việt Nam ngày Tết Thanh Minh là ngày để con cháu tưởng nhớ hướng về tổ tiên nguồn cội mình. Con cháu sẽ chuẩn bị lễ vật và thắp hương trước mộ của người đã khuất, sau đó sẽ tiến hành dọn dẹp mộ phần mong tổ tiên phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an. Sau khi tảo mộ các thành viên cùng nhau về nhà lập mâm cơm dâng lên bàn thờ gia tiên và cùng nhau ăn uống sum vầy, trò chuyện bên nhau gắn kết tình nghĩa huyết thống trong gia đình mình.
Những người xa quê có thể về tảo mộ, sửa sang nơi yên nghỉ của tổ tiên vào bất kỳ thời điểm nào, miễn là còn trong tiết Thanh Minh.
Vào ngày tảo mộ, mọi người sẽ đem theo xẻng, cuốc,… để phát quang, dọn dẹp những đám cỏ dại, đắp lại mồ mả cho đầy đặn.
Đặc biệt, kiểm tra xem ngôi mộ có bị đục khoét bởi tổ mối, rắn, chuột hay các loại động vật nhỏ khác không, để tránh ảnh hưởng tới vong linh của người mất. Theo phong thủy âm trạch, nơi an nghỉ nếu bị vỡ lở, đục khoét thì cần xử lý kịp thời, nếu không sẽ khá hung hiểm, gây họa, khiến gia đình bất an, làm ăn suy kém.
Gia chủ trong nhà có thể đọc bài cúng, văn khấn để thể hiện tấm lòng chân kính và nguyện cầu những điều tốt đẹp cho gia đình: mong gia đình luôn mạnh khỏe, bình an, làm ăn phát đạt…
Cùng với việc lau dọn, thắp hương mộ phần của gia tiên, người tảo mộ sẽ đi thắp hương cho những ngôi mộ vô chủ mà không có ai thăm viếng. Mọi người cũng thắp nén hương thơm cho thổ công, thổ địa và những hương hồn xung quanh mộ tổ tiên, để như là lời xin phép dọn dẹp và mong cầu an bình.
Thanh minh cúng gì?
Trong ngày này ngoài việc tảo mộ thì tục cúng hay chuẩn bị mâm cỗ cũng là một phần quan trọng được nhiều người coi trọng. Mọi người trong gia đình sẽ đi chợ mua đồ để chuẩn bị mâm cúng, tùy theo phong tục và địa phương mâm cúng chuẩn bị sẽ khác nhau, nhưng chủ yếu vẫn là một mâm cơm bình thường để mời cơm ông bà tổ tiên cùng nhau ăn uống sum vầy chứ không khoa trương hay mở yến tiệc linh đình.
