Theo truyền thuyết, một đại đệ tử của Phật là đức A Nan Đà một buổi tối đang ngồi trong tịnh thì thấy một con ngạ quỷ người gầy quắt, cổ dài, miệng nhả ra lửa bước vào, nói rằng 3 ngày nữa A Nan Đà sẽ chết và cũng trở thành quỷ miệng lửa (diệm khẩu) như nó. Quỷ nói: “Nếu muốn tránh thì ông phải bố thí cho lũ ngạ quỷ chúng tôi mỗi đứa một hộc đồ ăn, và cúng dường Tam bảo giúp chúng tôi, để chúng tôi được tái sinh vào cõi trên thì ông cũng được tăng thọ”.
 |
Quỷ Diệm khẩu trong tín ngưỡng Á Đông. |
Tôn giả A Nan Đà đem chuyện này nói với đức Phật. Phật bèn làm một bài chú tên là “Cứu bạt diệm khẩu ngạ quỷ đà la ni”, đem tụng trong lễ cúng tam bảo để cầu siêu thoát cho quỷ đói miệng lửa. Về sau, dân gian hiểu rộng ra thành lệ cúng và cầu phúc cho vong nhân nói chung, nhất là những cô hồn không có thân nhân cúng tế, phải vật vờ không nơi nương tựa.
Lễ cúng vốn mang tên “phóng diệm khẩu”, tức thả quỷ miệng lửa, dần dần thành xá tội vong nhân – tha tội cho mọi người đã chết.
 |
Nhiều nhà làm cơm, thắp hương cúng tháng cô hồn. |
Dân gian đã truyền nhau những điều nên làm để tránh những tai ương trong "tháng cô hồn":
- Cúng các cô hồn trong tháng bất cứ ngày nào, nếu vào ngày mùng 2 hoặc 16 âm lịch thì càng tốt để tỏ lòng thành chính mình.
 |
Nên làm nhiều việc thiện, phóng sinh tích đức sẽ được an lành, hạnh phúc. |
- Thăm mộ phần của người thân trong gia đình ở ngoài nghĩa địa hay vãng sanh đường trong chùa chiền lưu giữ các hũ hài cốt.
- Nên hạn chế sát sinh các con vật.
- Nên ăn chay để tránh điềm dữ.
- Nên làm phúc thiện mạnh mẽ trong tháng này.
- Nếu biết tụng kinh thì nên trì tụng (Chú Đại bi, chuẩn đề, vu lan báo hiếu, Địa tạng).
 |
Vu Lan báo hiếu. |
- Nên ăn nói nhã nhặn vui vẻ trong gia đình hay trong bạn bè đối tác.
- Nên tránh xa các cuộc xung đột.
- Nên cứu người khi gặp nguy cấp.
- Nên đi chùa chiền thắp nhang cầu xin sức khỏe, cầu siêu…
 |
Đi lễ chùa cầu mong may mắn, bình an. |
- Khi cúng cô hồn xong thì 1 ngày sau đó hoặc cuối tháng 7 nên dùng bột trừ tà ma tiêu khử, tránh trường hợp các âm hương linh phảng phất vào nhà mình tụ ở lại và đồng thời vào đầu tháng 8 âm lịch thì nên dùng bột tẩy uế mà tẩy hoàn toàn trong căn nhà mình để có tác dụng cân bằng sinh khí trong ngôi nhà mình ở.
| Chưa rõ những việc nên làm mà dân gian truyền miệng trên đây có đúng hay không. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng, không chỉ trong tháng cô hồn, mà trong mọi ngày, mọi tháng của năm, việc chăm chỉ làm việc thiện, cẩn trọng trong quan hệ giao tiếp, giúp đỡ người gặp khó khăn... sẽ giúp tâm hồn con người thanh thản, hạnh phúc. Từ đó, cuộc sống cũng trở nên tốt đẹp hơn. |
