Hiện nay, cách tính lương hưu của cán bộ, công chức, viên chức là tính theo bình quân của những năm làm việc cuối. Trong khi đó lương hưu của người lao động ở khối doanh nghiệp tính bình quân tổng thời gian đóng. Nhưng Luật Bảo hiểm xã hội số 41/2024/ QH15 khi có hiệu lực thì sẽ có thay đổi liên quan tới cách tín này của khối nhà nước.
Cụ thể, đối với khu vực doanh nghiệp, Luật bảo hiểm xã hội 2024 vẫn giữ nguyên quy định mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu, trợ cấp một lần là bình quân toàn bộ quá trình đóng. Nhưng đối với cán bộ viên chức công chức, người lao động khu vực nhà nước được tính trong khoảng thời gian 5 đến 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu, tuỳ từng thời điểm tham gia; và những người đóng bảo hiểm xã hội từ 1-1-2025 trở đi tính bình quân toàn bộ quá trình đóng, tương tự khu vực doanh nghiệp.
Khi Luật bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực, sẽ có điều chỉnh cách tính lương hưu của cán bộ công chức viên chức
Nếu như người lao động có quá trình đóng bảo hiểm xã hội thuộc cả hai khu vực doanh nghiệp lẫn nhà nước thì tính bình quân tiền lương làm căn cứ đóng chung của hai giai đoạn. Đồng thời Chính phủ sẽ có quy định chi tiết nội dung này và mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng trong một số trường hợp đặc biệt.
Trên thực tế đã có nhiều trường hợp thắc mắc về việc tính lương hưu, tại sao lại tính bình quân những năm cuối cho lao động khối nhà nước, mà không như khối doanh nghiệp và nhiều người cho rằng như thế không công bằng với khối doanh nghiệp. Thực chất không phải người lao động nào tiền lương đóng Bảo hiểm xã hội của những năm cuối cũng cao hơn những năm trước đó, đặc biệt là người làm việc trong khu vực ngoài nhà nước. Bởi vậy, không phải lương hưu cứ cứ tính theo những năm cuối là được lợi hơn.
Hiện người lao động thuộc khu vực Nhà nước khi tính mức lương hưu cũng tính trên cơ sở mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của một số năm cuối trước khi nghỉ hưu. Tuy nhiên, Luật bảo hiểm xã hội đã có quy định lộ trình tiến tới tính toàn bộ quá trình đóng Bảo hiểm xã hội như đối với khu vực ngoài Nhà nước.
Luật BHXH năm 2024 cũng đã quy định mức tham chiếu dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ Bảo hiểm xã hội và do Chính phủ quyết định. Khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2024 bằng mức lương cơ sở.
Khi nào mức lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở tại thời điểm đó. Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước và Quỹ Bảo hiểm xã hội.
