Gần đến dịp Tết, khi thực hiện việc dọn dẹp bàn thờ, mọi gia đình cần chú ý đến những quy tắc kiêng kỵ để tránh việc phạm phải những điều cấm, ảnh hưởng đến tài lộc và sức khỏe.
Trong những ngày cuối năm, ngoài việc chuẩn bị tinh thần, mua sắm và trang trí nhà cửa, việc dọn dẹp bàn thờ để chuẩn bị cho lễ cúng ông Công, ông Táo và cúng Giao thừa là một công việc quan trọng mà hầu hết mọi người Việt Nam đều quan tâm và thực hiện.
Bàn thờ được coi là nơi linh thiêng và tôn kính nhất trong mỗi gia đình, nơi diễn ra các nghi lễ cúng cơ bản và quan trọng. Vì vậy, khi thực hiện việc quét dọn bàn thờ, cần phải chú ý đến các quy tắc và kiêng kỵ để tránh những sai lầm có thể gây tác động xấu đến sức khỏe thể chất và tài lộc của gia chủ.
Thời điểm nên dọn bàn thờ gia tiên
Thường lệ, việc bắt đầu quá trình dọn dẹp và bài trí bàn thờ gia tiên thường diễn ra từ ngày 23 tháng Chạp (23/12 Âm lịch) - thời điểm mọi người chuẩn bị tiễn Táo Quân lên trời.
Đây là khoảng thời gian lý tưởng để bắt đầu sắp xếp thời hạn quét dọn, bày biện bàn thờ. Tuy nhiên, việc dọn dẹp này thường chỉ kéo dài cho đến trước giao thừa, thời điểm mọi công việc phải được hoàn tất.
Thắp hương thông báo gia tiên
Trước khi bắt đầu công việc dọn dẹp bàn thờ gia tiên, bước đầu quan trọng là chuẩn bị đĩa hoa quả và thắp nén hương thông báo. Qua lễ thắp hương, gia chủ xin phép tổ tiên và thần linh, thông báo về việc thu dọn bàn thờ. Việc này thường được thực hiện sau khi hương cháy hết, làm sạch không khí cho công việc tiếp theo.
Sử dụng nước ấm để lau rửa bàn thờ
Bàn thờ, bài vị tổ tiên, và bát hương cần phải được lau rửa thật sạch bằng nước ấm, tránh sử dụng nước lạnh để không làm tổ tiên phật lòng. Đầu tiên, gia chủ nên chuẩn bị một chiếc khăn lau bàn thờ hoặc sử dụng chổi và khăn mới.
Tiếp theo, cần chuẩn bị nước ấm để lau rửa bàn thờ, nước có thể được chế biến từ các nguyên vật liệu như đinh hương, bạch đàn, quế, gỗ vang, hồi hoặc có thể sử dụng rượu gừng để làm sạch đồ thờ cúng. Gia chủ có thể mua sẵn hoặc tự chế biến bằng cách đun sôi nước và thêm các thành phần trên vào để tạo nước ấm rồi dùng để lau rửa bàn thờ.
Quy tắc làm sạch bàn thờ
Theo đề xuất của các chuyên gia tâm linh, quy tắc quan trọng khi lau dọn bàn thờ là bắt đầu từ phía trên xuống dưới. Bạn nên bắt đầu bằng việc lau sạch bài vị trước khi tiến hành dọn dẹp bát hương.
Khi làm sạch các bức tượng, bạn cần sử dụng khăn mềm để tránh gây hỏng hoặc làm bay màu sơn. Tránh sử dụng các loại chất tẩy, hóa chất hoặc cồn để lau chùi tượng đồng, tránh tình trạng ô xi hóa và làm mất màu tượng.
Khi làm sạch bát hương, cần giữ bài vị chặt và ổn định tay để không làm mất vị trí và không làm bật lên trong quá trình làm sạch. Sử dụng khăn sạch và ẩm, có thể phun nước hoa, ngũ vị hương, hoặc rượu pha gừng nhỏ giọt để lau chùi. Đồng thời, tránh để bát hương hoặc bức tượng bị di chuyển trong quá trình lau dọn.
Quy trình tỉa chân hương
Bắt đầu bằng việc chuẩn bị một tờ giấy sạch, sau đó từ từ nhổ chân hương một cách từng bước để tránh làm xê dịch bát hương. Trong quá trình làm sạch bàn thờ, cần tránh việc bát hương bị di chuyển. Một tay giữ chặt bát hương, tay còn lại nhổ chân hương một cách cẩn thận để tránh làm rơi vỡ.
Sau khi nhổ chân hương, sử dụng một thìa sạch để lấy bớt tàn hương quá đầy từ lư hương ra và đóng kín nắp lư hương. Nhớ rằng, trong quá trình lau dọn, phải thực hiện mọi công việc một cách tôn kính và tràn đầy lòng thành tâm.
Những điều cần tránh khi làm sạch bàn thờ
Tránh làm rơi vỡ đồ thờ, vì những vật phẩm này là những vật thánh thiêng và quan trọng trên bàn thờ.
Khi nhổ chân hương, hạn chế để lại 5 chân hương cũ. Chân hương sau khi nhổ ra cần phải được đốt thành tro trước khi được vứt xuống nước, tránh những nơi uế tạp.
