Mặc dù ngày nay tất là một sản phẩm quen thuộc trong cuộc sống hiện đại, nhưng từ thời cổ đại, con người đã sử dụng các mảnh vải để quấn quanh bàn chân, nhằm giảm ma sát giữa chân và giày, ngăn ngừa chấn thương. Trước khi có tên gọi “tất,” chúng thường được gọi là “vải quấn chân.”
Khi cuộc sống ngày càng phát triển, đôi tất cũng được cải tiến, không chỉ giúp bảo vệ bàn chân khỏi tổn thương mà còn giữ ấm hiệu quả. Vì vậy, nhiều người có thói quen mang tất khi đi ngủ. Đặc biệt, người Nhật nổi tiếng với việc đi tất quanh năm, ngay cả khi ngủ. Với họ, mang tất giống như mặc áo, trở thành một nhu cầu thiết yếu hàng ngày.
Vậy tại sao người Nhật lại có thói quen này?
Bàn chân được xem là "trái tim thứ hai" của cơ thể, giữ cho chân ấm cũng đồng nghĩa với việc bảo vệ sức khỏe tổng thể. Một nghiên cứu trên Tạp chí Sinh lý học chỉ ra rằng mang tất khi ngủ có thể giúp con người dễ dàng và nhanh chóng chìm vào giấc ngủ sâu hơn. Sau khi quan sát 6 nam giới ở độ tuổi 20 trong 1 tuần, các nhà khoa học phát hiện rằng những người mang tất khi ngủ sẽ nhanh chóng đi vào giấc ngủ hơn, ngủ lâu hơn khoảng 30 phút, và số lần tỉnh giấc giữa đêm cũng giảm đáng kể. Điều này cho thấy, mang tất khi ngủ có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Ngoài việc hỗ trợ giấc ngủ, mang tất khi ngủ còn mang lại nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe:
Tăng cường lưu thông máu
Một số người lo ngại rằng mang tất khi ngủ có thể làm bí chân, cản trở quá trình lưu thông máu và gây đổ mồ hôi chân, dẫn đến nhiễm khuẩn hoặc bệnh nấm. Tuy nhiên, thực tế không hẳn như vậy. Hiện nay, hầu hết các loại tất đều được làm từ chất liệu co giãn, thoáng khí và thân thiện với da, không gây bí bách cho chân. Khi chọn tất, chỉ cần lưu ý chọn những đôi vừa vặn, làm từ vải thấm hút mồ hôi để đảm bảo lưu thông máu tốt.
Chân là bộ phận xa tim nhất, vì vậy một số người khi máu không đủ lưu thông thường có cảm giác tê và lạnh. Y học cổ truyền Trung Quốc cho rằng giữ ấm chân khi ngủ giúp ngăn khí huyết mất đi, đồng thời duy trì khí trong cơ thể.
Giảm nguy cơ cảm lạnh
Cảm lạnh do nhiễm gió lạnh là tình trạng phổ biến, với các triệu chứng như ớn lạnh, ho, sổ mũi,... Mặc dù không nghiêm trọng nhưng cảm lạnh gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Thông thường, nhiều người bị cảm lạnh do nhiễm gió khi ngủ vào ban đêm.
Y học cổ truyền Trung Quốc quan niệm rằng "lạnh bắt đầu từ lòng bàn chân". Không khí lạnh khi đi vào cơ thể thường qua bàn chân, vì vậy việc mang tất giúp ngăn chặn luồng khí này và giảm nguy cơ cảm lạnh vào ban đêm.
Cải thiện hệ tiêu hóa
Bàn chân có nhiều huyệt đạo liên quan đến các cơ quan nội tạng, đặc biệt là dạ dày và ruột. Việc giữ ấm bàn chân bằng cách mang tất khi ngủ có thể cải thiện chức năng tiêu hóa. Hơn nữa, sự tiếp xúc nhẹ nhàng của tất với da giúp xoa bóp các huyệt đạo, nhất là huyệt Thái Bạch, mang lại hiệu quả tích cực cho hệ tiêu hóa.
Ruột và dạ dày thường ưa ấm hơn lạnh. Do đó, mang tất giúp duy trì nhiệt độ ấm áp cho các huyệt đạo này, từ đó hỗ trợ tốt cho quá trình tiêu hóa và bảo vệ dạ dày khỏi ảnh hưởng của khí lạnh.
Lưu ý khi mang tất khi ngủ
Mặc dù việc mang tất khi ngủ mang lại nhiều lợi ích, nhưng không phải ai cũng phù hợp với thói quen này. Các nghiên cứu ở Nhật Bản đã chỉ ra sự khác biệt về nhiệt độ cơ thể giữa những người mang tất và không mang tất khi ngủ. Đặc biệt, những người dễ bị đổ mồ hôi chân có thể cảm thấy chân lạnh hơn do hiện tượng nhiệt độ cơ thể giảm khi mang tất.
Ngoài ra, việc chọn tất quá chật cũng là một lưu ý quan trọng. Theo các nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Giấc ngủ của trung tâm Maruhashi, nếu chọn tất có phần cổ chân quá chật và không co giãn tốt, sẽ làm cản trở lưu thông máu, khiến lòng bàn chân lạnh hơn. Do đó, cần chọn tất có kích cỡ phù hợp, chất liệu thoáng khí để mang lại hiệu quả tốt nhất khi ngủ.