Hiện nay, tình trạng xây dựng công trình, nhà tạm trên đất nông nghiệp đang xuất hiện khá phổ biến. Liệu pháp luật có cho phép việc xây dựng nhà tạm trên đất nông nghiệp?
Thế nào là nhà tạm?
Nhà tạm là công trình xây dựng chỉ được cấp giấy phép xây dựng tạm thời có thời hạn. Có thể hiểu nhà tạm là những công trình xây dựng mang tính chất tạm thời được xây dựng đơn giản với chi phí xây dựng thấp.
Theo như luật quy định tại khoản 3 Điều 62 Luật Xây dựng : “Việc xây dựng công trình, nhà ở riêng lẻ trong vùng đã có quy hoạch xây dựng được duyệt và công bố nhưng chưa thực hiện thì chỉ được cấp giấy phép xây dựng tạm có thời hạn theo thời hạn thực hiện quy hoạch”.
Nhà tạm là công trình xây dựng chỉ được cấp giấy phép xây dựng tạm thời có thời hạn.
Hầu hết nhà tạm được xây dựng từ các nguyên vật liệu như gỗ, tôn, nhựa hay đôi khi là các vật liệu tái chế. Nhà tạm thường được dùng trong những trường hợp khẩn cấp, công trình xây dựng, hoạt động nhân đạo, phục vụ sự kiện hoặc mùa màng,…Có thể kể đến các công trình nhà tạm như lán trại công trình, phòng điều hành, nhà kho,…Đây là những công trình được xây dựng tạm thời nhằm phục vụ trong quá trình xây dựng và sẽ được tháo dỡ sau khi công trình hoàn thành để trả mặt bằng.
Có được phép xây dựng nhà tạm trên đất nông nghiệp?
Căn cứ tại khoản 1 Điều 170 Luật Đất đai năm 2013 quy định về nghĩa vụ chung của người sử dụng đất, người sử dụng đất phải có nghĩa vụ sử dụng đúng mục đích sử dụng của đất.
Mục đích sử dụng đất được ghi rõ trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các giấy tờ giao đất khác, người sử dụng đất không được làm trái với mục đích ghi trên các loại giấy tờ này.
Như vậy, đất nông nghiệp được dùng nhằm phục vụ cho các hoạt động sản xuất nông nghiệp và không nhằm mục đích để ở. Chính vì vậy, người dân xây dựng nhà ở tạm trên đất nông nghiệp là vi phạm pháp luật vì sử dụng đất không đúng mục đích.
Điều kiện xây dựng nhà tạm trên đất nông nghiệp
Nếu muốn xây nhà tạm trên đất nông nghiệp thì chủ đất cần xin chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đồng ý.
Ngoài ra, để có thể xây nhà tạm trên đất nông nghiệp thì cần phải được cơ quan chức năng xem xét. Điều kiện để cấp phép xây nhà tạm trên đất nông nghiệp được quy định tại Thông tư 15/2019/TT-BXD như sau:
- Công trình xây dựng là nhà ở tạm thời phải thuộc khu vực đã được quy hoạch chi tiết hoặc quy hoạch ở khu dân cư nông thôn.
- Công trình xây dựng là nhà ở tạm thời phải phù hợp với mục đích đầu tư hoặc mục đích sử dụng của đất được ghi trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.- Công trình xây dựng là nhà ở tạm thời phải đảm bảo an toàn cho dự án và các công trình khác xung quanh.
Nếu muốn xây nhà tạm trên đất nông nghiệp thì chủ đất cần xin chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đồng ý.
- Công trình xây dựng phải đảm bảo các yêu cầu liên quan đến các vấn đề như môi trường, phòng cháy chữa cháy, hạ tầng kỹ thuật. Ngoài ra, công trình phải có hành lang bảo vệ công trình thuỷ lợi, đê điều, năng lượng, giao thông,…
- Hồ sơ thiết kế của công trình xây dựng phải đáp ứng quy định của pháp luật.
- Công trình xây dựng phải đảm bảo phù hợp với quy mô và thời gian thực hiện theo quy định của UBND cấp tỉnh về quy hoạch xây dựng.
- Chủ sở hữu phải có cam kết tự phá dỡ công trình khi kết thúc thời hạn tồn tại của công trình ghi trong giấy phép xây dựng. Các chi phí phát sinh sẽ được yêu cầu bồi thường.
- Giấy phép xây dựng tạm không cấp theo giai đoạn và dự án mà chỉ cấp cho từng công trình, nhà ở riêng lẻ.
Đối với từng trường hợp cụ thể của mỗi địa phương thì việc xây dựng nhà tạm sẽ do UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện chấp thuận khi đáp ứng các điều kiện để cấp phép xây dựng công trình tạm hay nhà tạm trên đất nông nghiệp.
