Sức khoẻ là một trong những thứ vốn quý nhất của con người. Từ xưa, con người đã có cách giữ gìn sức khỏe tốt, trong đó có kinh nghiệm quý báu: “canh nhất chớ tham ăn, canh ba chớ tham dâm”. Câu nó mang tính triết lý và có tính khoa học, đến ngày nay vẫn nên áp dụng.
Với người xưa, ban đêm có 5 canh giờ, canh 1 là từ 19 giờ - 21 giờ tối, canh 2 là từ 21 giờ - 23 giờ đêm, canh 3 là từ 23 giờ - 1 giờ sáng, canh 4 là từ 1 giờ - 3 giờ sáng, canh 5 là từ 3 giờ - 5 giờ sáng.
"Canh nhất chớ tham ăn"
Từ xa xưa, con người đã có ý thức “ăn sáng đủ chất”, vì họ chỉ ăn hai bữa một ngày nên bữa sáng được họ coi là quan trọng nhất. Bữa sáng của họ không chỉ được chế biến tươi ngon mà còn phong phú, đa dạng và đầy đủ về dinh dưỡng. Bữa ăn thứ hai trong ngày có phần “sơ sài” hơn một chút, chủ yếu là đồ ăn thừa từ bữa sáng.
Mãi đến thời nhà Tùy, nhà Đường, chế độ “ngày ba bữa” hiện đại mới thực sự phổ biến trong nhân dân. Một số người dân, do kinh tế hạn hẹp vẫn áp dụng chế độ “ngày hai bữa”. Một số gia đình khá giả còn có thói quen “ngày bốn bữa”, “ngày năm bữa”. Tuy nhiên, có một điểm chung, dù giàu hay nghèo, hầu hết họ đều không ăn sau canh nhất.
“Canh nhất chớ tham ăn” là quy ước cổ xưa để thuận theo đạo trời. Khi đến canh nhất, tức là khoảng 19 giờ đến 21 giờ tối, về cơ bản lúc này chỉ tắm rửa sạch sẽ đi ngủ, không giống như hiện đại, đây mới là thời gian cho bản thân, sau giờ tan sở có rất nhiều hoạt động giải trí vui chơi.
Canh nhất đối với người xưa đã gần đến giờ người xưa nghỉ ngơi, nếu ăn vào lúc này sẽ làm tăng gánh nặng cho dạ dày và đường ruột, thậm chí có trường hợp nặng còn ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Y học hiện đại cũng đã chứng minh tính khoa học của câu nói này, nếu bạn ăn quá nhiều vào buổi tối mà ít vận động sẽ làm tăng gánh nặng cho dạ dày, những thức ăn mà dạ dày không tiêu thụ hết sẽ tích tụ trong cơ thể và hình thành mỡ. Nhiều người trong xã hội ngày nay rơi vào tình trạng sức khỏe kém và béo phì, một phần lớn nguyên nhân là do họ ăn tối quá nhiều.
Tốt nhất, bữa tối chỉ cần no vừa đủ, đồng thời nên vào khoảng sáu giờ, đợi đến khi nghỉ ngơi, thức ăn trong bụng đã tiêu hóa gần hết. Dạ dày được nghỉ ngơi, huyết áp sẽ không tăng cao và không cần lo lắng về sự xuất hiện của bệnh béo phì. Vì vậy, lời nói của người xưa vẫn có một số sự thật đúng.
"Canh ba chớ tham dâm"
Tình dục là bản tính của con người, tuy nhiên bản tính này nếu bộc phát không đúng lúc sẽ rất có hại cho cơ thể con người. Mấu chốt nằm ở chỗ thời gian, canh ba đã là đêm khuya, theo quan niệm của người xưa, canh ba là thời điểm âm khí ở mức cao nhất trong ngày, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe thể chất của nam giới. Thời điểm âm khí nặng nề dễ thu hút những thứ ô uế nhất, người xưa cho rằng nếu đến canh ba mà người vẫn chưa ngủ thì người đó là người ô uế.
Mặc dù quan niệm này của người xưa là rất phi lý trong mặt người hiện đại, tuy nhiên ở một góc độ khoa học nào đó thì điều này lại có thể hiểu được. Buổi tối 11 giờ là thời gian giải độc và sửa chữa gan của con người, gan đóng vai trò vô cùng quan trọng giúp giải độc và hỗ trợ trong việc tiêu hóa, hấp thụ thức ăn. Nếu sau 11 giờ tối mà gan không được hoạt động bình thường thì từ đó bỏ lỡ thời điểm vàng giải độc, ảnh hưởng đến chức năng bình thường của gan.
Hơn nữa, việc thức khuya dẫn đến thời gian ngủ không đủ, cơ thể con người ban ngày đã làm việc hơn mười tiếng đồng hồ, ban đêm lại không thể ngủ đủ giấc, cứ tiếp tục như vậy thì các tế bào thần kinh trong não sẽ bị ảnh hưởng. trong trạng thái mệt mỏi và hoạt động của chúng sẽ giảm sút. Phản ứng dây chuyền do thiếu ngủ gây ra là ban ngày làm việc bơ phờ, khó tập trung, trí nhớ kém, nặng có thể bị chóng mặt, nhức đầu, thậm chí có thể bị chấn thương đột ngột. Trên thực tế, người xưa sẽ thường sinh hoạt tình dục trong khoảng thời gian từ canh 2 đến canh 3. Việc sinh hoạt tình dục của họ sẽ không bao giờ quá canh 3, nếu vợ hoặc chồng không nhịn được mà sinh hoạt tình dục ở canh 3 thì điều này sẽ rất bật lợi cho cơ thể, ngày hôm sau sẽ rất mệt mỏi, ảnh hưởng đến công việc của ngày hôm sau. Chính vì thế mới có câu “canh ba chớ tham dâm” truyền lại cho hậu thế