Trong những ngày hè oi bức hay vào các đợt nắng nóng cao điểm, các thiết bị làm mát như quạt và điều hòa trở thành tâm điểm chú ý và được sử dụng thường xuyên trong nhiều gia đình. Điều hòa, so với quạt truyền thống, được đánh giá cao hơn nhờ khả năng làm mát nhanh chóng và hiệu quả. Việc lắp đặt và vận hành điều hòa cũng khá đơn giản. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều gia đình vẫn duy trì một thói quen sai lầm khi sử dụng thiết bị này.
Việc này không chỉ gây ra tình trạng hóa đơn tiền điện tăng vọt mà còn có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người sử dụng. Thói quen đáng được đề cập ở đây là việc điều chỉnh nhiệt độ điều hòa xuống mức quá thấp, khoảng 20 độ C, thậm chí dưới 20 độ C, khi bắt đầu khởi động. Sau một thời gian ngắn hoặc vài giờ, khi không gian đã trở nên quá lạnh, người dùng mới tăng nhiệt độ lên mức cao hơn.
Thực tế cho thấy, các chuyên gia và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) khuyến cáo rằng các gia đình không nên duy trì thói quen này thường xuyên. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những gia đình có trẻ em, người cao tuổi, hoặc những người có sức đề kháng yếu.
Trước hết, chúng ta cần nói đến vấn đề tiêu tốn nhiều tiền điện của gia đình. Việc bật điều hòa ở nhiệt độ thấp, dù chỉ trong một thời gian ngắn, có thể làm cho hóa đơn tiền điện tăng lên đáng kể. Nguyên nhân là do cơ chế hoạt động của thiết bị: khi chạy ở mức nhiệt độ thấp, điều hòa phải sử dụng công suất tối đa để làm lạnh nhanh và sâu không gian, dẫn đến tiêu thụ nhiều năng lượng hơn.
Điều này dẫn đến việc thiết bị tiêu thụ nhiều điện năng hơn. Hơn nữa, nếu duy trì tình trạng này trong thời gian dài, liên tục nhiều ngày, đặc biệt khi nhiệt độ ngoài trời cao, thiết bị có thể gặp hiện tượng quá tải, phát ra tiếng ồn lớn, tiềm ẩn nguy cơ giảm tuổi thọ hoặc thậm chí nguy hiểm hơn là chập cháy. Nguyên lý này áp dụng cho cả các loại điều hòa thông thường lẫn những thiết bị được trang bị công nghệ Inverter.
Tiếp theo là vấn đề liên quan đến sức khỏe của người sử dụng. Theo báo cáo từ Health, việc sử dụng điều hòa có thể dẫn đến một tình trạng gọi là "hội chứng điều hòa". Tình trạng này có thể gây liệt dây thần kinh mặt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động của các cơ ở vùng mặt.
Tình trạng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi người dùng vừa từ môi trường nắng nóng hoặc không gian có nhiệt độ cao bước vào phòng điều hòa được cài đặt ở nhiệt độ thấp. Hiện tượng sốc nhiệt có thể xảy ra, nhẹ thì gây choáng, chóng mặt, đau đầu. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, nó có thể dẫn đến đột quỵ nghiêm trọng.
Làm thế nào để sử dụng điều hoà an toàn, tiết kiệm?
Về nhu cầu làm mát phòng nhanh của các gia đình, việc điều chỉnh điều hòa xuống nhiệt độ thấp quả thực mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, theo khuyến cáo từ EVN, người dùng chỉ nên cài đặt nhiệt độ trong khoảng 22-23 độ C và tránh đặt quá thấp dưới 20 độ C. Sau khoảng 15-20 phút, người dùng nên dần điều chỉnh điều hòa lên nhiệt độ 25-26 hoặc 27 độ C và duy trì ở mức này.
EVN còn khuyến nghị người dùng, vào ban đêm khi đi ngủ, nên điều chỉnh điều hòa về mức 28 độ C và để quạt gió ở chế độ trung bình hoặc thấp. Nguyên nhân là do nhiệt độ ngoài trời vào ban đêm đã giảm, không còn nóng như ban ngày. Hơn nữa, khi ngủ, cơ thể con người cũng tự động giảm thân nhiệt. Sử dụng chế độ hẹn giờ tắt hoặc chế độ Sleep của điều hòa cũng rất đáng xem xét, vừa bảo vệ sức khỏe người dùng, vừa giúp tiết kiệm điện năng.
Ngoài những lưu ý trên, dưới đây là một số thói quen mà người dùng nên duy trì để đảm bảo việc sử dụng điều hòa vào mùa hè vừa an toàn, vừa tiết kiệm.
Hạn chế việc tắt bật điều hòa liên tục
Thay vì tăng nhiệt độ khi phòng đã đủ mát, nhiều người lại tắt hẳn điều hòa. Khi không gian nóng lên, họ bật lại điều hòa. Thói quen này, nếu lặp lại nhiều lần, có thể khiến hóa đơn tiền điện tăng lên gấp 3 lần. Nguyên nhân là do mỗi lần khởi động lại, điều hòa cần công suất gấp 3 lần so với lúc vận hành bình thường.
Tránh việc tắt mở điều hòa liên tục
Thay vì tăng nhiệt độ khi phòng đã đủ mát, nhiều người lại chọn tắt điều hòa. Khi không gian nóng lên, họ bật lại điều hòa. Thói quen này, nếu lặp đi lặp lại nhiều lần, có thể khiến hóa đơn tiền điện tăng lên gấp 3 lần. Nguyên nhân là do mỗi lần khởi động lại, điều hòa cần công suất gấp 3 lần so với khi hoạt động bình thường.
Sử dụng điều hòa kết hợp với quạt
Khi điều chỉnh điều hòa ở mức nhiệt từ 25 độ trở lên, nếu muốn không gian mát mẻ hơn, hãy sử dụng thêm quạt. Việc này không chỉ giúp làm mát hiệu quả mà còn tiết kiệm điện năng và giảm bớt áp lực cho điều hòa.
Lựa chọn điều hòa phù hợp với diện tích không gian
Điều quan trọng cuối cùng là các gia đình nên chọn một chiếc điều hòa phù hợp với diện tích không gian sử dụng. Theo tư vấn từ các nhà phân phối, đối với phòng có diện tích 15m², chỉ nên chọn điều hòa công suất 9000 BTU - 1 HP; đối với phòng từ 15 - 20m², nên chọn điều hòa công suất 12000 BTU - 1.5 HP; và với phòng có diện tích trên 20m², nên chọn điều hòa công suất 18000 BTU - 2 HP trở lên. Việc chọn đúng công suất sẽ đảm bảo không gian được làm mát hiệu quả mà không lãng phí điện năng.