Mặc dù có nhiều bản tin đưa tin về việc cơ quan chức năng đã giải cứu thành công những công dân bị dụ dỗ đi làm việc ở nước ngoài trở về nước an toàn và đã bắt giữ những đối tượng đứng sau các đường dây lừa đảo với lời hứa "việc nhẹ lương cao" thông qua các thủ đoạn phức tạp, đồng thời phát đi lời cảnh báo để người dân nâng cao cảnh giác, thì tình trạng lừa đảo người tìm việc vẫn không ngừng gia tăng với những phương pháp càng ngày càng táo bạo.
Các thủ đoạn lừa đảo mới trên mạng
Cục An toàn thông tin thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông cảnh báo về sự phổ biến của chiến thuật lừa đảo trực tuyến mới trên các mạng xã hội, dưới vỏ bọc của việc "đọc sách hàng ngày để nhận lương". Đây là biến thể của kỹ thuật lừa đảo quen thuộc với lời hứa công việc nhẹ nhàng nhưng lương thưởng hậu hĩnh.
Gần đây, 1980Books, một công ty TNHH hoạt động trong lĩnh vực văn hóa và truyền thông, đã phát đi thông báo về việc nhiều tổ chức và cá nhân giả mạo tên tuổi và sử dụng các tài liệu của công ty để lừa đảo. Các độc giả đã báo cáo rằng những thông tin tuyển dụng giả mạo này được lan truyền qua Facebook, website và các trang landing page không chính thống.
Những thông tin lừa đảo tuyển dụng xuất hiện nhiều trên mạng
Ông Nguyễn Văn Tuân, CEO của 1980Books, nhận định rằng đây là một hình thức lừa đảo phức tạp khi kẻ gian giả mạo hợp đồng có đầy đủ chữ ký và dấu của công ty để dụ dỗ nạn nhân. Người lao động được lôi kéo vào nhóm Telegram và được giao nhiệm vụ đọc sách mỗi ngày để nhận lương. Để tham gia, họ phải đặt cọc tiền và chỉ được hoàn trả sau khi hoàn thành công việc. Tuy nhiên, khi số tiền tăng lên đáng kể, họ sẽ gặp phải lỗi hệ thống giả mạo và được yêu cầu nộp thêm tiền để "sửa lỗi" và rút tiền, điều này dẫn đến việc họ mất toàn bộ số tiền đã đầu tư khi kẻ lừa đảo biến mất cùng với các thông tin liên lạc.
Thêm vào đó, các đối tượng còn áp dụng những thủ đoạn mạo hiểm hơn, như đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài trái phép. Công an tỉnh Quảng Ngãi đã ghi nhận trường hợp của anh N.T.T từ huyện Nghĩa Hành, người đã bị lừa đi làm việc sau khi thấy thông tin tuyển dụng hấp dẫn trên mạng xã hội. Anh T. đã bị bắt cóc và đưa qua biên giới, bị bán sang Campuchia và ép làm việc trên mạng xã hội để lừa đảo người khác. Anh T. đã phải liên lạc với gia đình để chuộc mình với số tiền lên tới 100 triệu đồng.
Một trường hợp khác được Công an tỉnh Kon Tum ghi nhận là của một người lao động tên T. từ địa phương, người đã bị lừa bán sang Campuchia và chỉ mới được giải cứu về nước an toàn sau 3 tháng. Anh T. đã tìm kiếm việc làm và bị lừa từ Bến xe An Sương tại TP HCM. Anh đã bị dụ dỗ bằng cách được mời uống nước ngọt và sau đó anh bị mất ý thức và bị đưa đi, tỉnh dậy đã ở Campuchia.
Đối tượng lừa đảo sử dụng các phương pháp ngày càng táo bạo
Hãy cảnh giác cao độ
Gần đây, một sự việc gần như thót tim đã xảy ra với anh Hoàng Đức Hùng, cư dân TP HCM, khi anh suýt nữa trở thành nạn nhân của đường dây buôn người qua Campuchia trong quá trình tìm kiếm việc làm. Anh Hùng được một người lạ mặt rủ rê đến một quán cà phê ở quận 3 để thảo luận cơ hội việc làm, nơi mà sau đó anh bị ép uống nước và bị đẩy lên xe hứa hẹn đưa đi tham quan nơi làm việc. Nhận thấy điều bất thường, anh Hùng đã nhanh chóng thoát khỏi tình huống nguy hiểm và sau đó đã không ngần ngại kể lại sự việc để cảnh báo người khác về những hiểm nguy tương tự.
Các chuyên gia từ Cục An toàn thông tin đã chỉ ra rằng, trước kia những kẻ lừa đảo thường quảng cáo cung cấp việc làm hấp dẫn ở Campuchia. Tuy nhiên, sau loạt biện pháp kiểm soát và cảnh báo từ các cơ quan chức năng, những tên tội phạm này đã chuyển hướng sang một chiêu bài mới: đăng tuyển người lao động cho các công việc có vẻ như chỉ có trong mơ ở Tây Ninh, một tỉnh giáp với biên giới Campuchia. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa họ vượt biên trái phép. Đặc biệt, để thu hút "con mồi", nhóm lừa đảo này còn không ngần ngại ứng tiền trước để người lao động có thể đến điểm hẹn mà không hề biết rằng họ đang lọt vào bẫy của kẻ xấu.
Những kẻ gian manh không chỉ dừng lại ở các thủ đoạn cũ mà còn tiến hành đăng tin tuyển dụng các công việc có vẻ lý tưởng tại TP HCM. Chúng mời các ứng viên tới những địa điểm sang trọng như quán cà phê hay sảnh của các tòa nhà văn phòng để tiến hành phỏng vấn. Tuy nhiên, thực chất sau khi gặp gỡ, chúng sẽ đánh lừa nạn nhân uống nước rồi chuyển họ lên xe với lý do đi nhận việc, nhưng mục đích cuối cùng là ép họ sang Campuchia để tham gia vào những hành vi lừa đảo qua mạng.
Thông tin tuyển dụng lừa đảo thường có nội dung hấp dẫn
Bà Trương Thiên Kim, Phó Giám đốc của Adecco Vietnam trong lĩnh vực tuyển dụng, cảnh báo người lao động cần hết sức cảnh giác khi tìm kiếm công việc trực tuyến và tự bảo vệ mình trước những cơ hội có dấu hiệu khả nghi. Bà nhấn mạnh không nên chuyển tiền cọc, phí, hay nhấp vào link hoặc tệp đính kèm lạ, không cung cấp thông tin cá nhân quan trọng như mã OTP hay mật khẩu, và không thực hiện giao dịch tiền bạc hoặc đi phỏng vấn tại địa điểm không phải là văn phòng chính thức của công ty.
Ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm An ninh mạng Athena, nhấn mạnh rằng người lao động cần kiểm tra kỹ lưỡng thông tin tuyển dụng. Các thông tin này cần rõ ràng về địa chỉ công ty và hiển thị hình ảnh thực tế của đội ngũ nhân viên. Người đăng thông tin tuyển dụng cũng cần sử dụng một tài khoản Facebook "hoạt động", có nghĩa là tài khoản đó cần hiển thị các hoạt động, thông tin liên quan đến công ty hoặc cá nhân, không chỉ đơn thuần là đăng các bài viết tuyển dụng giống hệt nhau.
"Không chỉ liên lạc qua tin nhắn, người lao động cần chủ động gọi điện thoại trực tiếp cho nhà tuyển dụng, đặc biệt là cuộc gọi video. Những người lừa đảo thường không dám thể hiện mặt mũi qua video, hoặc nếu có xuất hiện thì thường đeo khẩu trang hoặc cố gắng kết thúc cuộc gọi trong vòng dưới 2 phút để tránh bị lộ diện," ông Thắng giải thích.
