Những câu thành ngữ này là kinh nghiệm của tiền nhân để lại và là kiến thức vô cùng quý giá. Ở những vùng quê, đặc biệt là ở những nơi có đồi núi của Trung Quốc, người dân thường truyền tai nhau một câu: “Lên núi không nhặt thịt, xuống nước không vớt cá”.
Vì sao lên núi không nhặt thịt?
Trên núi không được nhặt thịt thực ra chỉ những xác động vật chết không rõ lý do. Những người đi núi vẫn thường đi săn nhưng họ tuyệt nhiên không mang về xác những con vật chết giữa đường.
Để xác định con vật đó có thể ăn được hay không, người ta cần dựa vào nhiều yếu tố như nguyên nhân chết, thời gian cũng như loài vật đó là con gì... Như chúng ta đã biết, nhiều loài động vật hoang dã có độc tố riêng, ví dụ như con vật bị rắn độc giết chết nếu ăn phải chúng sẽ bị nhiễm độc. Động vật hoang dã chết vì bệnh tật cũng vậy.
Ở vùng rừng núi hiện nay đang diễn ra tình trạng mất cân bằng giữa hệ sinh thái động vật. Do đó tỷ lệ thú hoang dã bị kẻ thù giết chết trong tự nhiên khá nhỏ. Phần lớn là do nhiễm bệnh hoặc ăn phải chất độc. Do đó, thịt của chúng trở nên nguy hiểm vô vùng.
Vì vậy, những người đi núi đã truyền tai nhau không nên nhặt thịt thú hoang để tránh mang đến tai họa cho bản thân hoặc gia đình chỉ để thỏa mãn cơn thèm ăn nhất thời.
Xuống sông không vớt cá
Việc không vớt cá dưới nước cũng vậy. Thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng rộng rãi hiện nay, nhiều người sẵn sàng xả các túi hóa chất độc hại xuống nước sông sau khi phun thuốc. Chai lọ thuốc xả trực tiếp ra môi trường dễ gây ô nhiễm nguồn nước, tôm, cá và các sinh vật sống ở đây cũng bị ảnh hưởng.
Phần lớn cá chết nổi trên mặt nước đều do môi trường quá ô nhiễm. Do vậy, những người am hiểu sẽ tránh từ xa và không bao giờ lấy chúng về.
Tóm lại, qua những phân tích trên, chúng ta có thể hiểu một cách khái quát rằng câu nói "lên núi không nhặt thịt, xuống nước không vớt cá" quả thực có cơ sở, và nó cũng phù hợp với thực tế hiện nay. Vì vậy, có thể nói những lời dạy được lưu truyền đến nay vẫn còn những giá trị nhất định, chứng minh sự thông thái của người xưa.
