Cách đây không lâu, BV Hữu nghị Việt Đức tiếp nhận 1 ca bệnh đặc biệt là anh N.V.H. (38 tuổi, làm thợ mộc, trú tại Đan Phượng, Hà Nội). Anh H. vào viện trong tình trạng chân thương tay và không cầm được máu. Nguyên nhân là do bệnh nhân này đã sử dụng hoạt huyết dưỡng não trong vòng nửa năm. Điều này khiến vết thương của anh khó cầm máu, dẫn tới thiếu máu và cần truyền máu.
Theo các chuyên gia của Bệnh viện Việt Đức, hoạt huyệt dưỡng não là loại thuốc được sử dụng phổ biến tại Việt Nam. Thuốc chứa Ginkgo Biloba chiết xuất từ cây bạch quả, được quảng cáo là thuốc bổ não, giúp trị nhiều bệnh như hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ, tiểu đường, gout, giúp tăng cường lưu thông máu, tăng cường trí nhớ...
Thuốc dễ mua, có giá thành thấp nên nhiều người bệnh uống hoạt huyết dưỡng não do nghe theo quảng cáo mà không cần kê đơn, sử dụng với liều lượng và thời gian không cố định, kéo dài và không được theo dõi tác dụng phụ.
Ảnh minh họa
Ngoài hoạt huyết dưỡng não, các loại thực phẩm chức năng bổ thần kinh có chiết xuất Ginkgo Biloba cũng được quảng cáo rộng rãi và bán với nhiều mức giá khác nhau.
Các sản phẩm này được giới thiệu là có khả năng tăng tuần hoàn máu lên não, hỗ trợ ngừa hiện tượng nhồi máu não, thiếu máu não, bảo vệ và làm giảm thoái hóa võng mã, phòng ngừa và làm chận tiến triển bệnh Alzheimer; hỗ trợ điều trị di chứng sau tai biến, chấn thương não...
PGS.TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết không ít bệnh nhân, đặc biệt là người trung niên, người cao tuổi tìm tới bác sĩ để tư vấn việc sử dụng thuốc hoạt huyết dưỡng não, bổ thần kinh. Ngoài nhu cầu điều trị mất ngủ, chóng mặt, nhiều bệnh nhân muốn dùng thuốc với mục đích phòng ngừa đột quỵ do nghĩ rằng sản phẩm có khả năng tăng lưu thông mách, giảm tắc nghẽn mạch máu. Tuy nhiên, bác sĩ khẳng định đây là quan điểm sai lầm.
Bác sĩ Tôn cho biết, hầu hết các loại hoạt huyết dưỡng não đang được bán trên thị trường chỉ là thực phẩm chức năng, không phải thuốc điều trị và hoạt huyết dưỡng não cũng không nằm trong phác đồ điều trị đau đầu, chóng mặt hay đột quỵ của Bộ Y tế.
Những người gặp tình trạng đau đầu thường xuyên cần đến gặp bác sĩ để thăm khám thay vì tự tiện uống thuốc.
Nhiều trường hợp đau đầu lành tính nhưng cũng có khả năng liên quan đến vận mạch. Trong gia đình nêu có người từng bị xuất huyết dưới nhện, đột quỵ... người bệnh nên chụp cộng hưởng từ để loại trừ trường hợp bất thường liên quan đến nhu mô não, mạch máu. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị hợp lý.
Đặc biệt, những người đang dùng thuốc chống đông, liên quan đến bệnh lý tim mạch, đột quỵ cần tuyệt đối tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Tùy tiện sử dụng thuốc, các thành phần trong các loại thuốc gây tương tác, làm giảm tác dụng, mất tác dụng hoặc gây ra biến cố chảy máu. Thuốc không có tác dụng gây ra tắc mạnh.
Ảnh minh họa
TS Trần Thị Ngọc Anh – Phó Trưởng khoa Xét nghiệm Huyết học, BV Hữu nghị Việt Đức Hà Nội, cũng có quan điểm tương tự. Theo bác sĩ, hoạt huyết dưỡng não chứa nhiều thành phần khác nhau, tùy từng hãng sản xuất nhưng đều chứa Ginkgo Biloba. Ngoài ra còn có thể thêm cao lá đinh lăng, vitamin nhớm B, magne...
Thành phần Ginkgo Biloba chiết xuất từ cao lá bạch quả chứa 24 % Flavonoid và 6 % Ginkgoid biloba, tác dụng chống oxy hóa, chống gốc tự do, tăng khả năng chịu đựng của các mô khi bị thiếu oxy và tăng tuần hoàn máu não. Tuy nhiên, Ginkgo Biloba gây chảy máu nhiều khi có chấn thương.
Người vừa dùng thuốc chống đông như Sintrom, Heparin, Aspirin vừa dùng thuốc chứa ginkgo biloba có thể làm tăng tác dụng các thuốc này và làm tăng nguy cơ chảy máu. Người có bệnh tim mạch thường được kê đơn sử dụng thuốc chống đông nên không được tự ý sử dụng Ginkgo Biloba, chỉ sử dụng khi có đơn của bác sĩ.
Khi bị chảy máu, người bệnh cần ngừng sử dụng thuốc chứa Ginkgo Biloba. Khi được chỉ định phẫu thuật thường quy, có lịch phẫu thuật, người bệnh cần ngừng sử dụng thuốc chứa Ginkgo Biloba 2 tuần trước phẫu thuật.
Ngoài ra, người có cơ địa dị ứng với Ginkgo Biloba có thể gặp hiện tượng đau đầu, chóng mặt, đánh trống ngực, buồn nôn, tiêu chảy khi sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng có chứa hoạt chất này.
Khi có bệnh lý nền như tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn tuần hoàn máu, tuần hoàn ngoại vi, gout... người bệnh cần gặp bác sĩ để được tư vân, tuyệt đối khong tự ý sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng kéo dài.
