Theo đó, dự thảo Tờ trình đề nghị xây dựng Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đang được Bộ Lao động Thương binh và Xã hội gửi Chính phủ, lấy ý kiến đến ngày 16/6. Đánh giá thực tế chính sách BHXH hiện nay có nhiều bất cập, chưa phù hợp với tốc độ già hóa dân số, Bộ đề xuất sửa đổi nội dung, trong đó có chế độ hưu trí.
Ban soạn thảo đề xuất sửa đổi điều kiện hưởng lương hưu, theo hướng giảm dần số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 và tiến tới 10 năm. Mức hưởng sẽ được tính toán phù hợp, tạo điều kiện cho người lao động cao tuổi, có số năm tham gia bảo hiểm xã hội thấp được hưởng quyền lợi.
Tuổi nghỉ hưu và thời điểm hưởng lương hưu ứng với năm sinh theo lộ trình mới từ năm 2021 (Ảnh: Vnexpress)
Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện làm việc bình thường, đóng đủ 20 năm BHXH trở lên được hưởng lương hưu. Mức lương hàng tháng bằng 45$ mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng theo quy định.
Theo lãnh đạo Bộ phân tích, quy định này "quá chặt chẽ", 20 năm quá dài khiến nhiều lao động không thể tích lũy số năm đóng BHXH để được hưởng lương hưu. Cùng với tác động kinh tế, nhiều người nản lòng đã rởi bỏ hệ thống BHXH. Về lâu dài, người già không có lương hưu sẽ tạo áp lực lớn cho xã hội khi phải bố trí nguồn lực đơn lẻ để bảo đảm an sinh, chăm sóc y tế.
Còn 10 năm đóng bảo hiểm xã hội là khoảng thời gian rất cần được quan tâm ở Việt Nam. Mục tiêu đến năm 2030, cả nước có khoảng 60% người trong độ tuổi lao động tham gia BHXH.
Ảnh minh họa
Bên cạnh đó, dự thảo bổ sung đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đối với một số nhóm đối tượng có điều kiện và khả năng như chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp. người quản lý điều hành họp tác xã không hưởng tiền lương,...
Quy định cụ thể việc tham gia BHXH bắt buộc đối với người lao động làm việc không trọn thời gian, bổ sung quy định việc tham gia BHXH bắt buộc đối với trường hợp công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đồng thời là người là người giao kết hợp đồng lao động.
Việc điều chỉnh quy định điều kiện hưởng BHXH một lần theo hướng có lộ trình tiến tới chỉ giải quyết đối với người lao động khi đã hết tuổi lao động, nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không có nhu cầu đóng tiếp, trừ trường hợp ra nước ngoài định cư hợp pháp hoặc mắc bệnh hiểm nghèo mà có nhu cầu nhận một lần hoặc quy định trường hợp chưa hết tuổi ngoài lao động mà nhận BHXH một lần thì mức lương thấp hơn.
Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) dự kiến trình Quốc hội xem xét cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp tháng 12/2022 của Quốc hội khóa XV, thông qua vào tại kỳ họp tháng 5/2023 và có hiệu lực từ 1/1/2024.
