Nhiều người yêu thích cá hồi không chỉ vì giá trị dinh dưỡng phong phú, nhiều lợi ích sức khỏe mà còn bởi hương vị hấp dẫn và cách chế biến đa dạng. Cá hồi cung cấp nguồn protein chất lượng cao, vitamin, khoáng chất và đặc biệt là các axit béo lành mạnh omega, nổi bật là DHA (Docosahexaenoic acid).
Theo chuyên gia dinh dưỡng Huang Junsheng từ Đài Loan, Trung Quốc: "DHA là một loại axit béo không no rất cần thiết nhưng cơ thể không tự tổng hợp được, do đó phải được bổ sung từ thực phẩm. DHA mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như hỗ trợ tim mạch, não bộ, hệ miễn dịch, thị lực và làm chậm quá trình lão hóa. Chất này thường có nhiều trong các loại hải sản, đặc biệt là cá, lòng đỏ trứng, một số loại rau và các loại hạt."
Thực tế, mặc dù cá hồi giàu DHA nhưng không phải ai cũng có thể ăn thường xuyên do giá thành cao và khó mua ở các vùng nông thôn. Vì vậy, bác sĩ Huang đề xuất một số loại cá khác cũng cung cấp chất dinh dưỡng này. Trong đó, cá thu được xem là "ứng cử viên số 1" vì rất giàu đạm, DHA thậm chí gấp 3 lần cá hồi, nhưng dễ mua và giá thành rẻ hơn nhiều.
Cụ thể, trong 100g cá hồi chứa khoảng 1614mg DHA, trong khi cùng trọng lượng đó, cá thu lại cung cấp tới 4503mg DHA. Ngoài ra, cá thu còn chứa nhiều EPA (Eicosapentaenoic acid) - một loại axit béo không no quan trọng không kém DHA trong nhóm Omega-3, với hàm lượng vượt trội so với cá hồi.
Lợi ích sức khỏe khi ăn cá thu
Như đã đề cập, mặc dù có giá thành rẻ hơn, cá thu vẫn rất giàu dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Điển hình như:
- Giảm nguy cơ mắc ung thư: “Cá thu chứa các hợp chất chống oxy hóa giúp loại bỏ các yếu tố gây ung thư, ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của tế bào ung thư. Ngoài ra, Omega-3 trong cá thu còn có khả năng ngăn ngừa các loại ung thư như ung thư vú, ung thư dạ dày và ung thư thận. Hơn nữa, lượng dầu cá dồi dào vitamin B12 trong cá thu cũng hỗ trợ phòng ngừa ung thư nói chung,” bác sĩ Huang chia sẻ.
- Tốt cho não bộ: Cá thu không chỉ là món ăn ngon miệng mà còn là nguồn cung cấp dưỡng chất quan trọng cho trí não, đặc biệt là protein chất lượng, DHA và EPA. Thường xuyên ăn cá thu có lợi cho sức khỏe và sự phát triển của não bộ, làm chậm quá trình lão hóa não. Đồng thời, cá thu giúp giảm lượng cholesterol và nồng độ triglyceride, những yếu tố gây tắc nghẽn mạch máu não.
- Bảo vệ tim mạch: Nhờ có hàm lượng Omega-3 cao, cá thu đã được chứng minh là giúp giảm mỡ máu mà không làm tăng các loại cholesterol khác. Đồng thời, cá thu còn chứa các khoáng chất và chất chống oxy hóa có lợi cho máu, cải thiện tuần hoàn máu và chống viêm nhiễm. Vì vậy, đây là thực phẩm lành mạnh cho hệ tim mạch, giúp cải thiện tình trạng huyết áp cao và ngăn ngừa huyết khối.
- Chống lại tiểu đường: Theo bác sĩ Huang: “Việc tiêu thụ nhiều chất béo không bão hòa đa có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Ngược lại, ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa lại dẫn đến nguy cơ mắc bệnh này. Cá thu rất giàu axit Omega-3, giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tiểu đường loại 2.”
- Tốt cho xương khớp: Cá thu là nguồn cung cấp vitamin D dồi dào, một loại vitamin được chứng minh có thể giảm nguy cơ gãy xương. Nghiên cứu cho thấy, ăn cá thu ít nhất một lần mỗi tuần có thể giảm đến 33% nguy cơ gãy xương. Hơn nữa, cá thu còn cung cấp lượng canxi phong phú, giúp xương chắc khỏe hơn.
- Ngừa thiếu máu và thiếu sắt: Giống như nhiều loại cá biển khác, cá thu chứa các thành phần dinh dưỡng giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu do thiếu hụt dinh dưỡng như sắt, vitamin B12 và folate. Bác sĩ Huang cho biết: “Sự thiếu hụt bất kỳ vi chất dinh dưỡng nào trong số này có thể dẫn đến thiếu máu. Các triệu chứng của thiếu máu bao gồm yếu cơ, rối loạn thị lực, mệt mỏi, cùng với các biến chứng nghiêm trọng khác như vô sinh.”
- Phòng và cải thiện bệnh trầm cảm, Alzheimer: Ít ai biết rằng cá thu không chỉ là nguồn dinh dưỡng phong phú mà còn là "kẻ thù" của trầm cảm và bệnh suy giảm trí nhớ. Omega-3 cùng với các dưỡng chất có trong cá thu đã được chứng minh có khả năng giảm căng thẳng và làm dịu các triệu chứng trầm cảm bằng cách tăng cường chức năng não bộ và giảm viêm. Đặc biệt, cá thu chứa nhiều axit béo không bão hòa đa (PUFAs), có tác dụng cải thiện các triệu chứng của bệnh Alzheimer.
- Lợi ích cho sắc đẹp: Ngoài các lợi ích cho sức khỏe, cá thu còn hỗ trợ hiệu quả trong quá trình làm đẹp. Đặc biệt, cá thu có vai trò quan trọng trong việc dưỡng da, hỗ trợ giảm cân, và giúp tóc và móng chắc khỏe hơn. Tuy nhiên, do cá thu quá giàu dinh dưỡng, nên việc ăn quá nhiều có thể không tốt. Chỉ nên tiêu thụ cá thu khoảng 2-3 lần mỗi tuần.
Lưu ý khi sử dụng
Cá thu là loại cá dễ bị nhiễm thủy ngân, vì vậy khi mua cần chọn nơi uy tín và không nên ăn quá thường xuyên, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai và cho con bú. Người có dị ứng với hải sản cũng nên tránh xa loại cá này để tránh các phản ứng không mong muốn.
Tóm lại, cá thu là một nguồn thực phẩm tuyệt vời cho cả sức khỏe và làm đẹp, nhưng cần sử dụng một cách hợp lý và cẩn thận để tận dụng tối đa các lợi ích mà nó mang lại.