Cơ cấu tiền lương khi thực hiện cải cách tiền lương 2024
Theo Nghị quyết 27-NQ/TW, chính sách cải cách tiền lương sẽ điều chỉnh, thay đổi cơ cấu tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; người lao động trong doanh nghiệp.
Trong đó, tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức sẽ được thiết kế theo cơ cấu mới: Lương cơ bản (chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương) và các khoản phụ cấp (chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương). Bổ sung tiền thưởng (quỹ tiền thưởng bằng khoảng 10% tổng quỹ tiền lương của năm, không bao gồm phụ cấp).
Đồng thời, hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo sẽ được xây dựng để thay thế hệ thống bảng lương hiện hành; chuyển xếp lương cũ sang lương mới nhưng bảo đảm không thấp hơn tiền lương hiện hưởng.
Tại Nghị quyết 27-NQ/TW cũng đặt mục tiêu của chính sách cải cách tiền lương đến năm 2025 là đảm bảo lương công chức thấp nhất phải cao hơn lương thấp nhất bình quân các vùng của khu vực doanh nghiệp và đến năm 2030 bằng hoặc cao hơn mức lương thấp nhất của vùng cao nhất trong khu vực doanh nghiệp.
Theo mục tiêu cải cách tiền lương tại Nghị quyết 27-NQ/TW, khi thực hiện chính cải cách tiền lương từ ngày 01/7/2024 thì tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong doanh nghiệp nhà nước sẽ tăng. Điều này giúp mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của nhóm này cũng tăng theo.
Hiện nay, lương hưu được tính dựa trên số năm đóng BHXH và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Do đó, nếu tăng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH (đầu vào) thì lương hưu của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong doanh nghiệp nhà nước thuộc diện được tăng tiền lương (đầu ra) cũng sẽ tăng theo.
Những đối tượng nào sẽ được tăng lương hưu khi cải cách tiền lương?
Căn cứ theo quy định tại Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP, việc tính lương hưu đối với người nghỉ hưu tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc được thực hiện theo công thức sau:
Mức lương hưu hằng tháng = Tỉ lệ (%) hưởng lương hưu hằng tháng X Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Theo đó, tiền lương hưu được tính dựa vào tỷ lệ hưởng và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH nên khi không có gì thay đổi, cách tính lương hưu vẫn được áp dụng như hiện nay thì để được tăng lương hưu khi cải cách tiền lương, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của cán bộ, công chức, viên chức cũng phải tăng.
Điều đó đồng nghĩa, mức tiền lương theo cách tính mới khi cải cách tiền lương của các đối tượng này cũng phải tăng theo. Do đó, trong trường hợp này, cán bộ, công chức, viên chức phải thỏa mãn các điều kiện để được hưởng lương hưu.
Cụ thể, để được hưởng lương hưu hàng tháng, cán bộ, công chức, viên chức phải đáp ứng hai điều kiện sau đây
Thứ nhất: Thỏa mãn điều kiện về thời gian đóng BHXH. Theo đó, người tham gia BHXH phải đóng bảo hiểm đủ 20 năm trở lên trừ cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã chỉ cần đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm.
Thứ hai: Điều kiện về tuổi nghỉ hưu. Riêng về tuổi nghỉ hưu, theo Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 tùy vào từng trường hợp nghỉ hưu sẽ có điều kiện khác nhau:
- Người làm việc trong điều kiện bình thường: Trong năm 2023 thì nam đủ 60 tuổi 09 tháng, nữ đủ 56 tuổi. Sau đó, cứ mỗi năm sẽ tăng thêm 03 tháng với nam và 04 tháng với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi vào năm 2028 và nữ đủ 60 tuổi vào năm 2035.
- Nghỉ hưu sớm hơn tối đa 05 năm: Có đủ 15 năm làm nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%...
- Nghỉ hưu sớm hơn tối đa 10 năm: Có đủ 15 năm khai thác than trong hầm lò, bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên…
Ngoài ra, nếu thuộc một trong hai trường hợp dưới đây thì người lao động sẽ được nghỉ hưu luôn mà không xét đến điều kiện tuổi:
Đã có ít nhất 15 năm làm công việc đặc biệt độc hại, nặng nhọc, nguy hiểm và khả năng lao động bị suy giảm từ 61% trở lên. Bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn nghề nghiệp khi thực hiện nhiệm vụ được giao.
Như vậy, nếu đáp ứng các điều kiện hưởng lương hưu thì khi cải cách tiền lương, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của cán bộ, công chức, viên chức tăng sẽ kéo theo lương hưu của các đối tượng này cũng tăng theo.
