Hoa dừa cạn, còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như trường xuân, dương giác, hoa hải đằng, hay hoa tứ quý, có tên khoa học là Catharanthus roseus. Loài cây này thuộc họ Trúc Đào, thường mọc thành bụi và có chiều cao dao động từ 30cm đến 90cm. Hoa dừa cạn được phân thành hai loại chính: hoa dừa cạn đứng và hoa dừa cạn rũ.
Hoa dừa cạn đứng thường được trồng trong bồn hoa tại các lối đi trong công viên hoặc trên ban công, tạo điểm nhấn cho không gian sống. Ngược lại, hoa dừa cạn rũ thích hợp để trồng trong chậu treo, cho phép cành hoa rũ xuống tạo thành một thác hoa đẹp mắt.
Loài hoa này nổi bật với sự phong phú về màu sắc, từ hồng, trắng, đỏ đến tím. Hoa dừa cạn nở liên tục hơn 300 ngày trong năm, từ mùa xuân, qua mùa thu và kéo dài đến đầu đông. Chỉ trong khoảng 1 – 2 tháng mùa đông, cây tạm nghỉ ngơi trước khi tiếp tục chu kỳ nở hoa rực rỡ.
Trong phong thủy, hoa dừa cạn được coi là biểu tượng của may mắn và tài lộc, mang lại nguồn năng lượng tích cực cho không gian sống. Hơn nữa, loài hoa này còn tượng trưng cho sự thành đạt, do đó thường được chọn làm quà tặng để chúc người nhận thành công trong thi cử và công danh.
Trong y học cổ truyền, hoa dừa cạn cũng có nhiều ứng dụng quan trọng. Nó được sử dụng để tẩy giun, hạ sốt, lợi tiểu và điều trị các bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, mất ngủ và giúp an thần.
Hoa dừa cạn nổi bật với sức sống bền bỉ, khả năng chịu nắng nóng và khô hạn vượt trội. Việc nhân giống loài hoa này có thể được thực hiện thông qua hai phương pháp: gieo hạt hoặc giâm cành.
Đối với phương pháp gieo hạt, bạn có thể ngâm hạt giống trong nước ấm (pha theo tỷ lệ 2 phần nước sôi, 3 phần nước lạnh) trong khoảng 3 đến 4 giờ. Ngoài ra, một cách khác là đặt hạt giống vào giấy ăn đã được phun ẩm, sau đó cho giấy ăn cùng hạt vào túi nilon, buộc kín lại và để ở nơi mát mẻ trong 3 – 4 giờ. Cách làm này giúp hạt nhanh chóng nảy mầm, tăng tỷ lệ thành công.
Tiếp theo, bạn gieo hạt vào đất tơi xốp và tưới phun sương hai lần mỗi ngày vào sáng sớm và chiều mát. Sau khoảng một tháng, hạt sẽ nảy mầm. Khi cây con bắt đầu mọc nhiều nhánh, bạn có thể chuyển cây ra chậu để trồng.
Khi sử dụng phương pháp giâm cành để nhân giống hoa dừa cạn, hãy chọn những cành bánh tẻ khỏe mạnh, rồi cắt thành từng đoạn dài khoảng 10-15 cm. Đặt cành giâm vào đất sao cho khoảng 1/3 phần gốc của cành được chôn trong đất. Đặt những cành này ở nơi có bóng râm hoặc nơi có ánh nắng gián tiếp, và tưới nước đều đặn để giữ ẩm trong 2-3 tuần. Sau khoảng một tháng, cành giâm sẽ bắt đầu ra rễ và phát triển lá non.
Mặc dù hoa dừa cạn có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ, nhưng để cây phát triển tốt và nở hoa thường xuyên, bạn cần lưu ý những yếu tố quan trọng sau trong quá trình chăm sóc:
- Đất trồng: Hoa dừa cạn không quá kén chọn loại đất, nhưng lý tưởng nhất là trồng trong đất tơi xốp, thoáng khí và có khả năng thoát nước tốt. Bạn có thể pha trộn đất vườn với trấu, xơ dừa và cát để tạo môi trường trồng lý tưởng cho hoa.
- Ánh sáng: Hoa dừa cạn rất ưa nắng. Để cây có thể ra hoa liên tục và phát triển mạnh mẽ, bạn nên trồng ở những nơi có nhiều ánh nắng.
- Tưới nước: Hoa dừa cạn có khả năng chịu hạn tốt, do đó không cần tưới nước quá thường xuyên. Nếu chậu hoa có lớp lót, bạn chỉ cần tưới nước khoảng 3 – 5 ngày một lần.
- Bón phân: Hòa tan một muỗng phân vào một lít nước để phun dưỡng cây. Cứ khoảng 10 đến 15 ngày, bạn nên phun phân một lần để đảm bảo cây luôn tươi tốt và phát triển mạnh mẽ.
- Cắt tỉa: Cắt tỉa là một công việc quan trọng đối với cây dừa cạn. Nếu không cắt ngọn, cây có thể phát triển lên tới 50 cm, làm mất đi hình dáng đẹp. Thường xuyên cắt tỉa không chỉ giúp cây giữ được hình dáng gọn gàng mà còn kích thích cây nở hoa nhiều hơn.