Rau sam là loại cây mọc dại phổ biến ở những khu vực có độ ẩm cao như bên cạnh đường, dòng kênh, ao và hồ, thường gặp ở nông thôn Việt Nam. Ở Trung Quốc, người ta thường gọi rau sam là "rau trường thọ" và nó được ứng dụng rộng rãi trong các bài thuốc truyền thống với các công dụng như làm mát cơ thể, tiêu ẩm, detox, chống viêm, giảm sưng, tiêu tan huyết ứ và có lợi cho hệ tiết niệu.
Thành phần chính của rau sam là nước, chiếm tới 93%, cùng với đó là thân có màu đỏ và lá xanh nhỏ. Vị của rau sam có phần chua và mặn, khá giống với rau chân vịt. Rau sam linh hoạt trong cách chế biến, có thể nấu canh, xào, dùng làm salad hoặc kẹp trong sandwich.
Không chỉ phổ biến vì khả năng sử dụng đa dạng, rau sam còn được đánh giá cao vì giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Giàu vitamin, khoáng chất, omega 3 và các chất chống oxy hóa, rau sam là nguồn cung cấp dưỡng chất quý giá, đã được nghiên cứu khoa học chứng minh là có nhiều lợi ích cho cơ thể.
Giảm lượng đường trong máu
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ rau sam có thể giúp giảm lượng đường huyết nhanh chóng, đặc biệt là ở những người nhịn ăn. Chất xơ phong phú cùng với các hợp chất có trong thực vật là yếu tố chính dẫn đến kết quả này, điều này rất có ích cho người mắc bệnh tiểu đường type 2.
Ngoài ra, một số nghiên cứu cũng đã gợi ý rằng sử dụng rau sam có thể góp phần cải thiện chỉ số khối cơ thể (BMI) của bạn. Việc duy trì một BMI ở mức khỏe mạnh là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để quản lý trọng lượng cơ thể, kiểm soát lượng đường huyết và hạn chế rủi ro phát triển các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ rau sam có thể giúp giảm lượng đường huyết nhanh chóng
Chứa nhiều axit béo Omega 3, hạ mỡ máu
Rau sam là nguồn cung cấp lý tưởng của axit béo omega 3, một loại chất béo thiết yếu mà cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp. Do đó, việc bổ sung omega 3 qua thực phẩm hàng ngày là cần thiết. Healthline chỉ ra rằng rau sam chứa lượng axit béo omega 3 cao hơn so với nhiều loại rau lá xanh khác, biến nó thành một lựa chọn ưu việt cho nguồn cung cấp omega 3 cần thiết. Omega 3 không chỉ tốt cho sức khỏe tim mạch và não, mà còn giúp cải thiện sức khỏe cho võng mạc.
Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng chất chống oxy hóa và các hợp chất thực vật có trong rau sam có khả năng giảm mức cholesterol và triglyceride, từ đó giúp ngăn chặn nguy cơ phát triển các vấn đề tim mạch và tình trạng xơ vữa động mạch.
Giảm nguy cơ mắc ung thư
Rau sam là nguồn phong phú của beta-carotene, chất tạo màu đỏ cho cây và đồng thời là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Beta-carotene có trong rau sam đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại các gốc tự do - những phân tử gây hại có thể dẫn đến phát triển của ung thư.
Beta-carotene có trong rau sam đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại các gốc tự do - những phân tử gây hại có thể dẫn đến phát triển của ung thư
Giúp xương chắc khoẻ
Rau sam cung cấp một lượng đáng kể canxi và magiê, hai khoáng chất thiết yếu cho việc duy trì sức khỏe xương. Bởi vì cơ thể không tự sản xuất canxi, việc tiêu thụ thực phẩm giàu canxi như rau sam là cần thiết để duy trì xương và răng cứng cáp.
Magiê, chiếm khoảng 60% tổng lượng trong cơ thể và chủ yếu được dự trữ trong xương, đóng vai trò trong việc sản xuất tế bào xương và điều hòa hormone, giúp cơ thể sử dụng canxi hiệu quả. Đảm bảo lượng canxi và magiê cần thiết giúp tăng cường sức khỏe xương và phòng ngừa các vấn đề liên quan đến loãng xương và quá trình lão hóa xương.
Cải thiện thị lực
Rau sam được biết đến với hàm lượng vitamin dồi dào, đặc biệt là vitamin A, theo các nghiên cứu đã công bố trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, có lợi ích thiết yếu đối với thị lực. Vitamin A không chỉ giúp nâng cao chức năng của mắt mà còn có tác động tích cực đến hệ miễn dịch và góp phần duy trì sức khỏe cho các cơ quan khác trong cơ thể, thông qua việc hỗ trợ quá trình tái tạo và phân chia tế bào một cách lành mạnh.
Rau sam được biết đến với hàm lượng vitamin dồi dào, đặc biệt là vitamin A
Hỗ trợ giấc ngủ ngon
Rau sam là nguồn cung cấp melatonin tự nhiên, hoóc môn có vai trò quan trọng trong việc điều hòa giấc ngủ. Bổ sung rau sam vào thực đơn buổi tối có thể hỗ trợ cải thiện giấc ngủ, giúp bạn ngủ ngon và sâu hơn.
Lưu ý khi ăn rau sam
Rau sam có thể dễ dàng kết hợp vào chế độ ăn uống đa dạng của bạn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sự tiêu thụ rau sam quá mức có thể không tốt cho sức khỏe và thậm chí có thể gây ra tác dụng không mong muốn. Một trong những vấn đề có thể xuất hiện là nguy cơ tăng sự hình thành sỏi thận do hàm lượng axit oxalic trong rau sam. Axit oxalic có thể kết hợp với canxi để tạo thành các tinh thể oxalate, gây ra sỏi thận ở một số cá nhân.
Đáng chú ý, 100 gram rau sam tươi chứa khoảng 1,31 gram axit oxalic, do đó những người có nguy cơ cao hoặc tiền sử sỏi oxalate trong đường tiết niệu cần cân nhắc việc giảm lượng rau sam trong chế độ ăn hoặc thậm chí tránh hoàn toàn để bảo vệ sức khỏe của mình.
