Khoản 8 Điều 5 Thông tư 60/2021/TT-BCA về trình tự cấp đổi, cấp lại thẻ CCCD quy định CMND, CCCD cũ sẽ bị thu hồi khi công dân làm thủ tục đổi CMND sang CCCD gắn chip, đổi thẻ CCCD gắn chip. Như vậy, CMND và CCCD cũ sẽ không còn giá trị sử dụng kể từ ngày công dân nhận được CCCD gắn chip.
Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, người dân khai báo mất thẻ (sau đó có thể lại tìm thấy thẻ cũ), không giao nộp thẻ hoặc cán bộ làm thủ tục quên thu lại (hoặc cắt góc) nên họ vẫn giữ CMND, CCCD cũ nguyên vẹn và sử dụng song song với CCCD gắn chip.
Việc sử dụng CMND, CCCD cũ khi đã có CCCD gắn chip có thể tiềm ẩn những rủi ro nhất định, gây bất lợi cho công dân.
Dùng CMND cũ khi đã có CCCD gắn chip bị phạt đến 500.000 đồng
Như đã nói ở trên, khi đổi CMND sang CCCD gắn chip, CMND cũ sẽ không còn giá trị sử dụng kể từ ngày người dân nhận được CCCD gắn chip. Khi thực hiện các giao dịch, thủ tục hành chính, nếu người dân vẫn cố tình sử dụng CMND cũ thì có thể bị phạt hành chính vì lỗi không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định 144 năm 2021, đối với hành vi này, mức phạt là phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng.
Có thể gặp rủi ro, tranh chấp khi dùng CMND hết hạn
Khi công dân làm CCCD gắn chip mới, CMND/CCCD cũ sẽ hết giá trị sử dụng. Số CMND và CCCD gắn chip cũng là hai số hoàn toàn khác nhau. Do đó, nếu sử dụng CMND cũ hết hiệu lực để tham gia các hợp đồng, giao dịch hoặc thực hiện thủ tục hành chính, người dùng có thể vướng vào các rủi ro pháp lý về sau.
Ví dụ như hợp đồng đã ký sẽ bị vô hiệu do một trong các bên ký hợp đồng sử dụng CMND hết hiệu lực; gặp rắc rối khi không may xảy ra tranh chấp nhưng văn bản thỏa thuận lại không được công nhận do một bên sử dụng CMND hết hạn.
Sau khi được cấp CCCD mới, người dân chỉ nên dùng duy nhất thẻ này trong tất cả các giao dịch, thủ tục để đảm báo thống nhất thông tin, tránh rủi ro, tranh chấp về sau. Thẻ CCCD gắn chip đã được tích hợp tất cả các thông tin về nhân thân cũng như số CMND cũ nên người dân có thể yên tâm sử dụng.
Một số giấy tờ cần sửa đổi, cập nhật khi đổi CMND sang CCCD
Cập nhật thông tin tài khoản ngân hàng
Trong quá trình thực hiện các giao dịch tại ngân hàng, người dân phải xuất trình giấy tờ tùy thân còn hạn. Do đó, khi đã đổi CMND sang CCCD gắn chip, người dân cần cập ngay nhật số CCCD mới với ngân hàng.
Việc cập nhật thông tin tại ngân hàng được thực hiện khá đơn giản. Người dân chỉ cần mang theo giấy xác nhận số CMND 9 số hoặc CMND cũ, thẻ CCCD mới đến ngân hàng nơi mình mở tài khoản. Nhân viên giao dịch sẽ cung cấp một tờ khai, khách hàng điền đầy đủ thông tin được yêu cầu vào đó là sẽ được giải quyết.
Sửa thông tin sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế
Sổ Bảo hiểm xã hội (BHXH), thẻ Bảo hiểm y tế (BHYT) không thể hiện trực tiếp thông tin số CMND/CCCD và công dân không bắt buộc phải làm thủ tục đổi sổ BHXH, thẻ BHYT mới khi đổi từ CMND 9 số qua thẻ CCCD gắn chip 12 số.
Tuy nhiên, để thực hiện các thủ tục liên quan như tra cứu quá trình tham gia BHXH, hạn sử dụng BHYT… thì công dân cần cập nhật thông tin hồ sơ BHXH, thẻ BHYT.
Thông báo với cơ quan thuế
Điều 36 Luật Quản lý thuế quy định người nộp thuế khi có thay đổi thông tin đăng ký thuế (bao gồm thông tin về số CMND, CCCD) thì phải thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Do đó, khi đổi từ CMND cũ sang CCCD gắn chip, người dân cần thực hiện thủ tục thay đổi thông tin đăng ký thuế.
Cập nhật thông tin sổ đỏ
Điểm a, khoản 1, Điều 5, Thông tư 23/2014 của Bộ Tài nguyên mà Môi trường (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 4, Điều 6 Thông tư 33/2017) quy định về việc thông tin người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được cấp Giấy chứng nhận.
Thông tin ghi trên giấy chứng nhận bao gồm: Cá nhân trong nước thì ghi "Ông" (hoặc "Bà"), sau đó ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân (nếu có), địa chỉ thường trú.
Giấy tờ nhân thân là giấy CMND thì ghi "CMND số:…"; trường hợp Giấy chứng minh quân đội nhân dân thì ghi "CMQĐ số:…"; trường hợp thẻ CCCD thì ghi "CCCD số:…"; trường hợp chưa có Giấy CMND hoặc thẻ CCCD thì ghi "Giấy khai sinh số…".
Việc thay đổi số CMND/CCCD không làm ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất và không bắt buộc người sử dụng đất phải cập nhật thay đổi. Tuy nhiên, để tránh gặp rủi ro trong các giao dịch mua bán sau này, người dân có thể cân nhắc việc đổi lại thông tin cho khớp với số thẻ CCCD gắn chip.