Covid-19 và cúm là gì?
Covid-19 là một dạng bệnh nhiễm trùng ở cả đường hô hấp trên và hô hấp dưới. Tác nhân gây bệnh này là chủng virus corona mang tên SARS-CoV-2. Đây là loại virus có tốc độ lây lan vô cùng nhanh chóng, tùy khả năng miễn dịch của từng người mà nó có thể gây bệnh lý nhiễm trùng ở mức độ nặng, nhẹ khác nhau.
Virus corona có 7 chủng nhưng SARS-CoV-2 là chủng có diễn tiến khó lường, đã và đang gây ra đại dịch trên toàn cầu. Các chủng còn lại hầu hết chỉ gây ra cảm lạnh thông thường.
Sau khi dịch virus corona chủng mới bùng phát mạnh mẽ vào 12/2019 tại Vũ Hán và nhanh chóng lây lan đến nhiều quốc gia trên thế giới, đầu 2020, Tổ chức Y tế Thế giới đã xác định tên cho nó là Covid-19 (SARS-CoV-2). Từ 23/01/2020, Việt Nam bắt đầu ghi nhận ca nhiễm Covid 19 đầu tiên. Hiện nay, Covid-19 đã trở thành đại dịch nguy hiểm trên toàn cầu.
Bệnh cúm thường được gọi đơn giản là cúm, có khả năng lây nhiễm, do virus cúm gây ra. Các triệu chứng của cúm như sốt, sổ mũi, ho, đau đầu,... thường xuất hiện đột ngột và kéo dài trong vài ngày. Đa số mọi người có thể làm lây virus cúm khoảng một ngày trước khi họ bắt đầu có triệu chứng. Một số trường hợp nặng, cúm có thể biến chứng viêm phổi hoặc một số bệnh lý phức tạp hơn.
Các triệu chứng phổ biến mà COVID-19 và bệnh cúm đều có bao gồm:
Sốt hoặc cảm thấy nóng / ớn lạnh
Ho
Khó thở
Mệt mỏi
Viêm họng
Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
Đau cơ hoặc đau nhức cơ thể
Đau đầu
Nôn mửa và tiêu chảy
Thay đổi hoặc mất vị giác / khứu giác (phổ biến hơn ở COVID-19).
Phân biệt cúm và Covid-19
Vì một số triệu chứng của bệnh cúm, COVID-19 và các bệnh đường hô hấp nói chung là tương tự nhau, nên không thể phân biệt cúm thường và Covid nếu chỉ dựa trên các triệu chứng. Chỉ có xét nghiệm sinh học mới có giá trị chẩn đoán chính xác tác nhân gây bệnh. Thậm chí một người có thể bị nhiễm cả bệnh cúm và COVID-19 cùng một lúc, do đó có các triệu chứng của cả hai.
Trong 3 triệu chứng phổ biến và rõ ràng nhất của Covid-19 là sốt, ho khan và khó thở, chỉ có khó thở là không liên quan đến cảm lạnh hay cúm. Nhưng theo nghiên cứu, những người tiêm vắc-xin ngừa COVID-19 đủ liều nếu nhiễm bệnh sẽ không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ và càng ngày càng giống như cảm cúm. Do đó, nếu muốn phân biệt cúm và Covid-19 cũng cần phải xem xét đến yếu tố dịch tễ.
Ngoài ra, mất khứu giác là dấu hiệu được báo cáo sớm nhất và phổ biến liên quan đến SARS-CoV-2, đồng thời là dấu hiệu để phát hiện người mắc COVID-19 hiệu quả hơn so với các triệu chứng như sốt và ho. Không giống như trong các trường hợp cảm lạnh và một số trường hợp cúm mà nguyên nhân mất khứu giác có xu hướng liên quan đến nghẹt mũi (nghẹt mũi do tích tụ chất nhầy), trong COVID-19 mất khứu giác đột ngột có thể liên quan trực tiếp đến nhiễm trùng SARS-CoV-2 trong biểu mô mũi và các tế bào thần kinh khứu giác mà không có bất kỳ tắc nghẽn nào. Do đó, những người bị mất khứu giác đột ngột nên được nghi ngờ là dương tính với COVID-19 và cần làm xét nghiệm để xác nhận ngay lập tức.
Nhiều loại xét nghiệm đồng thời virus cúm mùa loại A và B và SARS CoV-2 (virus gây ra COVID-19) đã được nghiên cứu và phát triển để phân biệt nếu bạn dương tính với virus cúm hay Covid-19 hay cả hai, một số đã được phê duyệt để sử dụng cho người bệnh. Việc xét nghiệm kết hợp cúm/covid-19 từ ban đầu, đặc biệt là cho những người có nguy cơ cao biến chứng, để phát hiện sớm và điều trị kịp thời dù bạn nhiễm cúm hay SARS-CoV-2, sẽ là một phương pháp hữu hiệu trong tương lai.
