Hương là thứ không thể thiếu trong thờ cúng của người Việt. Khi hương cháy là gửi gắm tâm niệm của người cúng với thần linh và ông bà tổ tiên. Khi hương chưa cháy thì chưa bắt đầu lễ cúng. Khi hương bắt đầu bén lửa là lúc nghi thức bắt đầu.
Trong quan niệm dân gian và phong thủy thì số nén hương thường dùng là số lẻ bởi trong quan niệm thì lẻ là dương, chẵn là âm.
Số lẻ đại diện cho người dương, thể hiện tâm nguyện khát vọng, sự tôn kính của người dâng hương. Chúng ta ít thấy thắp số lẻ là vì người Việt thực hiện theo thói quen. Còn thực tế ó lúc cần thắp số chẵn.
Ý nghĩa của số nén hương
Khi thắp 1 nén hương: Thể hiện lòng thành kính, nhất tâm hương
Khi thắp 2 nén hương: Khi viếng linh cữu người chết và trong thời gian để tang, hoặc đốt cho người cõi âm (như các vong hồn), người ta thường thắp 2 nén hương.
Khi thắp 3 nén hương: Con số 3 có nhiều quan niệm khác nhau hơn. Trong đó số 3 có thể là tam bảo Phật Pháp Tăng, hoặ có thể là Tam thời quá khứ hiện tại tương lai, hoặc tam giới Dục sắc vô sắc, số 3 cũng thể hiện ho 3 đời, hoặc thần linh, tổ tiên, bà cô ông mãnh Số 3 cũng thể hiện cho 3 giới thiên địa nhân.
Khi thắp 5 nén hương: Con số 5 là 5 phương trời đất, 5 hướng thần linh hoặc 5 phương ngũ hành Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.
Khi thắp 7 hoặc 9 nén hương: Số 7 và số 9 tượng trưng cho “vía” của con người, khi người ta muốn xin ơn cho cá nhân, theo đó thì nam 7 vía, nữ 9 vía.
Trong đó việc dùng 1 hoặc 3 nén hương là phổ biến trong đời sống thực tế người Việt. Buổi sáng và tối thường thắp 1 nén hương ở ban Thần tài vì số 1 là số dương – ý chỉ là người sống thành tâm cầu thần linh, cầu mong thần linh phù hộ cho người mua may bán đắt hay được an lành, may mắn.
Còn thắp 3 nén hương gần như phổ biến ở khắp nơi từ cúng giỗ, tuần rằm, động thổ, cưới xin, tảo mộ, lên chùa...
Nên thắp mấy nén?
Khi chúng ta đi viếng người khuất hoặc thắp hương cho người khuất trong thời gian thờ cúng, thất tuần, trăm ngày thì nên thắp 2 nén hương để hướng tới người đã khuất, nguyện cầu cho họ được siêu thoát và được phước lành trong kiếp sau.
Còn khi thắp hương cầu khấn gia tiên, thần linh, phật thánh thì chọn số lẻ. Và do thực tế nhiều nơi viếng chùa đông nên chỉ cần thắp 1 nén là đủ lòng thành và không gây ra nguy cơ cháy bát hương, không gây ngạt khói hương. Việc thắp nhiều nén hương là không cần thiết.
Lưu ý khi thắp hương
Việc thắp bao nhiêu nén hương không quan trọng bằng cách thắp hương:
- Khi dâng hương phải ăn mặc kín đáo chỉn chu tôn kính
- Hai tay dâng hương chứ không cầm 1 tay
- Dùng hương tự nhiên tránh hương hóa chất sẽ làm ô uế khu vực thờ
- Không dùng mũi ngửi hương khi thắp hương
- Không dùng miệng thổi tắt ngọn lửa lúc châm hương mà nên dùng tay để thổi tắt lửa
- Nên châm hương bằng diêm thay vì đèn bật
- Không dùng hương điện hương giả trên ban thờ
- Nếu hương đang cháy bị tắt thì rút ra châm lại không vứt vào thùng rác
- Hương phải để nơi khô ráo, khi lấy hương phải cẩn trọng tránh hương bị rơi gẫy. Nếu hương bị chẩm không cháy hoăc rơi gẫy nên gom lại và đốt tránh vứt rác
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm