Những ngày qua, thông tin đi xe máy không sang tên đổi chủ sẽ chính thức bị phạt từ 1/1/2017, mức phạt lên tới 400 ngàn đồng theo Nghị định 46 đang gây hoang mang cho người dân.
Nhiều người còn hiểu sai quy định quy định xử phạt xe "không sang tên đổi chủ" khi cho rằng, tất cả những người tham gia giao thông trên đường nếu không đi xe chính chủ đều bị phạt.
Để người dân có cách nhìn nhận chính xác nhất về quy định này, Thiếu tá Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Trưởng phòng CSGT CATP Hà Nội đã trả lời phỏng vấn PV ANTĐ, để giải đáp những thắc mắc cho người dân.
- PV: Thưa Thiếu tá, việc xử phạt đối với chủ xe mô tô, xe máy không làm thủ tục sang tên theo quy định pháp luật được thực hiện vào thời gian nào và chế tài xử phạt cụ thể ra sao?
- Thiếu tá Nguyễn Mạnh Hùng: Việc áp dụng xử phạt đối với chủ xe không làm thủ tục đăng ký sang tên xe theo quy định mua, được cho, được tặng, được phân bổ, được điều chuyển, được thừa kế tài sản là xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô được áp dụng từ ngày 1-1-2017. Đối với hành vi vi phạm này, chủ xe sẽ bị phạt tiền từ 100.000 – 200.000 đồng đối với cá nhân, từ 200.000 – 400.000 đồng đối với tổ chức là chủ sở hữu theo Điểm b, khoản 1, Điều 30 Nghị định 46 ngày 26-5-2016 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.
- PV: Vậy đối với trường hợp thuê mượn xe thì có bị xử phạt hay không, nếu có thì xử phạt như thế nào?
- Thiếu tá Nguyễn Mạnh Hùng: Việc xử lý đối với chủ phương tiện không làm thủ tục đăng ký sang tên xe theo quy định khi mua, được cho, tặng, được phân bổ, điều chuyển, thừa kế chỉ được thực hiện thông qua công tác điều tra, giải quyết vụ tai nạn giao thông gây hậu quả từ mức nghiêm trọng trở lên hoặc thông qua công tác đăng ký xe.
Chủ xe mô tô, xe máy được hiểu là chủ sở hữu của phương tiện. Tại Điều 158 Bộ luật Dân sự năm 2015, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2017 quy định về quyền sở hữu bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu theo quy định của luật. Tại Điểm b, Khoản 1, Điều 30 Nghị định 46 chỉ quy định về xử phạt đối với chủ phương tiện (tức chủ sở hữu).
Như vậy, đối với người điều khiển phương tiện không đủ 3 quyền trên, tức là không phải chủ sở hữu phương tiện và không thuộc phạm vi điều chỉnh, không phải là đối tượng xử lý của các điều khoản trên. Điều đó có nghĩa, người điều khiển phương tiện đi thuê, đi mượn để tham gia giao thông cũng không bị xem xét, xử lý về hành vi vi phạm.
- PV: Vậy trong trường hợp nào, CSGT được phép kiểm tra xe chính chủ? Quá trình xử phạt, làm thế nào để lực lượng chức năng xác định được chủ phương tiện không làm thủ tục đăng ký sang tên theo quy định hay xe đi mượn, đi thuê?
- Thiếu tá Nguyễn Mạnh Hùng: Lực lượng CSGT khi hoạt động tuần tra trên đường không tiến hành xác minh, xử lý đối với quyền sở hữu, mà quyền sở hữu theo NĐ 46 chỉ áp dụng trong 2 trường hợp: khi điều tra các vụ TNGT nghiêm trọng trở lên hoặc người đó đang làm thủ tục sang tên ở cơ quan chức năng.
Khi điều tra, giải quyết vụ tai nạn giao thông gây hậu quả từ mức nghiêm trọng trở lên hoặc thông qua công tác đăng ký xe, để xác định xem người chủ phương tiện không làm thủ tục đăng ký sang tên xe theo quy định, hay xe đi mượn, đi thuê, chúng tôi có nhiều biện pháp như lấy lời khai của người điều khiển phương tiện, chủ phương tiện đến làm thủ tục đăng ký xe; thông qua dữ liệu quản lý nghiệp vụ cơ sở dữ liệu về đăng ký xe của lực lượng CSGT, kiểm tra các loại giấy tờ mua bán.
Mượn xe không bị xử phạt
Thiếu tướng Trần Thế Quân, Cục phó Cục pháp chế, Bộ Công an cho biết, những trường hợp mượn xe sẽ không bị xử lý lỗi không đăng ký sang tên xe.
Thiếu tướng Quân khẳng định, không có quy định nào xử phạt người đi mượn xe. “Bạn trai mượn xe bạn gái đi chơi hay trong một nhà, vợ, chồng, con cái, anh em đi sử dụng xe của nhau là điều bình thường, nhưng khi ra đường phải mang theo đăng ký xe.
Tuy nhiên, trong trường chiếc xe là di sản thừa kế, bố, mẹ cho hẳn con cái... thì bắt buộc người được thừa kế, được cho phải làm thủ tục sang tên theo đúng quy định để tránh bị xử phạt”, Thiếu tướng Trần Thế Quân cho biết.
Khi được hỏi, CSGT có quyền dừng phương tiện để kiểm tra trực tiếp lỗi không sang tên xe hay không? Tướng Quân cho biết, CSGT không được dừng phương tiện để kiểm tra với lỗi không sang tên. CSGT chỉ được kiểm tra lỗi không sang tên sau khi phát hiện người điều khiển xe có lỗi vi phạm trật tự an toàn giao thông.
“Ví dụ, quá trình xử lý hành vi không chấp hành đèn tín hiệu giao thông, CSGT phát hiện phương tiện vi phạm đã được mua bán nhiều lần nhưng chủ xe không làm thủ tục sang tên xe. Như vậy, ngoài lỗi không chấp hành đèn tín hiệu, chủ phương tiện sẽ bị phạt thêm lỗi không làm thủ tục đăng ký sang tên xe”, Thiếu tướng Trần Thế Quân cho biết.