Công chức, viên chức là gì?
Công chức được định nghĩa cụ thể tại khoản 1 Điều 1 Luật sửa đổi Luật Cán bộ, công chức, viên chức năm 2019 (gọi tắt là Luật sửa đổi năm 2019) như sau:
“Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”.
Công chức được định nghĩa cụ thể tại khoản 1 Điều 1 Luật sửa đổi Luật Cán bộ, công chức, viên chức năm 2019
Theo đó, công chức là người đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Là công dân Việt Nam.
- Được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức danh, trong biên chế.
- Được hưởng lương từ ngân sách Nhà nước.
- Nơi làm việc: Cơ quan của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội ở các cấp; trong quân đội nhưng không phải sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong công an nhưng không phải sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp, công nhân công an.
Trong khi đó, viên chức lại được Luật Viên chức năm 2010 điều chỉnh và định nghĩa cụ thể tại Điều 2 như sau:
“Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật.”.
Theo định nghĩa này, viên chức là người có các đặc điểm sau đây:
- Là công dân Việt Nam.
- Được tuyển dụng theo vị trí việc làm; làm việc theo chế độ hợp đồng làm việc.
- Được hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập.
- Nơi làm việc: Đơn vị sự nghiệp công lập.
2 hình thức chuyển từ viên chức sang công chức
Có 2 hình thức chuyển từ viên chức sang công chức
Căn cứ vào Khoản 2 và Khoản 3 Điều 37 Luật Viên chức 2010 (được sửa đổi bởi Khoản 5 Điều 1 Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức sửa đổi 2019) quy định về phương thức tuyển dụng viên chức, người đang là viên chức có thể chuyển sang làm công chức bằng 2 hình thức. Cụ thể, quy định về phương thức tuyển dụng viên chức như sau:
Việc tuyển dụng công chức thông qua xét tuyển được thực hiện theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức đối với từng nhóm đối tượng sau đây:
+ Cam kết tình nguyện làm việc từ 5 năm trở lên ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;
+ Người học theo chế độ cử tuyển theo quy định của Luật Giáo dục, sau khi tốt nghiệp về công tác tại địa phương nơi cử đi học;
+ Sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng.
- Ngoài hình thức tuyển dụng thông qua thi tuyển và xét tuyển, người đứng đầu cơ quan quản lý công chức quyết định tiếp nhận người đáp ứng các tiêu chuẩn, điều kiện của vị trí việc làm vào làm công chức đối với trường hợp sau đây:
+ Viên chức công tác tại đơn vị sự nghiệp công lập;
+ Cán bộ, công chức cấp xã;
+ Người hưởng lương trong lực lượng vũ trang nhân dân, người làm việc trong tổ chức cơ yếu nhưng không phải là công chức;
+ Tiếp nhận để bổ nhiệm làm công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý đối với người đang là Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch công ty, Thành viên Hội đồng thành viên, Thành viên Hội đồng quản trị, Kiểm soát viên, Tổng Giám đốc, Phó Tổng Giám đốc, Giám đốc, Phó Giám đốc, Kế toán trưởng và người đang giữ chức vụ, chức danh quản lý khác theo quy định của Chính phủ trong doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ; người được tiếp nhận phải được quy hoạch vào chức vụ bổ nhiệm hoặc chức vụ tương đương;
+ Người đã từng là cán bộ, công chức sau đó được cấp có thẩm quyền điều động, luân chuyển giữ các vị trí công tác không phải là cán bộ, công chức tại các cơ quan, tổ chức khác.
- Các trường hợp quy định tại Khoản 3 Điều này được xem xét tiếp nhận vào làm công chức nếu không trong thời hạn xử lý kỷ luật, không trong thời gian thực hiện các quy định liên quan đến kỷ luật quy định tại Điều 82 của Luật này; các trường hợp quy định tại các Điểm a, b, c và d Khoản 3 Điều này còn phải có đủ 5 năm công tác trở lên phù hợp với lĩnh vực tiếp nhận.
Như vậy, người đang là viên chức có thể chuyển sang làm công chức dưới 2 hình thức như sau: Thực hiện xét tuyển nhưng phải đảm bảo các điều kiện được nêu như trên; có thể chuyển sang làm công chức với phương thức tiếp nhận, tuy nhiên cũng phải đáp ứng đủ các tiêu chuẩn, điều kiện của vị trí làm việc theo luật định như nêu ở trên.
