Có những đứa trẻ khiến ta ngạc nhiên không phải vì điểm số cao hay thành tích đặc biệt, mà bởi cách chúng quan sát, suy nghĩ và giải quyết vấn đề một cách sắc sảo, khác biệt. Càng quan sát kỹ, người ta nhận ra: những đứa trẻ ấy không nhất thiết phải sinh ra trong điều kiện đặc biệt, nhưng lại có những điểm chung rất đáng lưu tâm.
Và điều thú vị là, những điểm chung ấy hoàn toàn có thể hình thành từ nhỏ, nếu cha mẹ biết cách tạo điều kiện đúng lúc, đúng cách.
Tôn trọng cá tính, để con được là chính mình
Những đứa trẻ xuất chúng thường lớn lên trong một không gian mà sự khác biệt không bị coi là "kỳ quặc". Khi một đứa trẻ hỏi những câu "lạ đời", thay vì phớt lờ hay chỉnh đốn, người lớn ở bên sẽ nhẹ nhàng hỏi lại: “Con nghĩ sao về điều đó?”. Chính nhờ được khơi gợi, trẻ phát triển dần khả năng tư duy độc lập và dám thể hiện quan điểm cá nhân.
Việc để trẻ được tự do thử – dù sai – không chỉ giúp nuôi dưỡng óc sáng tạo mà còn hình thành sự tự tin từ bên trong. Con không sợ mắc lỗi, không ngại bị phán xét, nhờ đó dám đi xa hơn, nghĩ sâu hơn.
Trong những gia đình như thế, đứa trẻ không cần gồng mình để vừa lòng người lớn. Chúng phát triển theo cách tự nhiên nhất, đúng với bản chất và nhịp phát triển riêng của mình.
Kiên trì theo đuổi, dù không ai yêu cầu
Bạn sẽ thấy điểm này rõ khi quan sát một đứa trẻ mê xếp lego suốt 2 tiếng mà không mệt, hay kiên nhẫn vẽ đi vẽ lại một bức tranh chỉ để sửa một chi tiết nhỏ. Không ai ép, cũng chẳng phải vì có phần thưởng – đơn giản vì chúng thật sự muốn làm đến nơi đến chốn.
Khả năng tập trung và sự kiên trì không đến trong một sớm một chiều. Chúng được nuôi dưỡng từ thói quen nhỏ: khi trẻ làm một việc, người lớn không chen vào quá sớm; khi con gặp khó, không vội giúp mà cùng con tìm cách gỡ từng chút một.
Sự rèn luyện đều đặn giúp trẻ dần hiểu rằng: thành công không phải nhờ thông minh sẵn có, mà đến từ việc bền bỉ giải quyết từng vấn đề. Đây chính là gốc rễ của tư duy phát triển – điều thường thấy ở những người thành công về sau.
Cha mẹ làm gương, không cần dạy quá nhiều
Thật bất ngờ, nhưng trong hầu hết những câu chuyện về trẻ xuất chúng, cha mẹ không phải kiểu người “ép con học từ bé” hay chạy theo thành tích. Họ đơn giản là những người sống có mục tiêu, có đam mê riêng và luôn học hỏi điều mới. Sự chủ động đó truyền cảm hứng cho con theo cách tự nhiên nhất.
Trẻ nhỏ quan sát rất giỏi. Khi thấy mẹ chăm đọc sách mỗi tối, cha kiên trì sửa đồ hỏng trong nhà, hay cả nhà cùng nhau học một món ăn mới cuối tuần – trẻ thấm dần ý thức rằng học hỏi là điều thú vị và cần thiết trong cuộc sống.
Không cần những bài giảng dài dòng, không cần hình mẫu lý tưởng. Chỉ cần người lớn sống thật, nỗ lực thật, và chia sẻ điều đó với con bằng sự hào hứng chân thành.
Sự xuất chúng không phải là điểm đến dành cho số ít, mà là hành trình mà bất kỳ đứa trẻ nào cũng có thể đi – nếu được tạo điều kiện để phát triển đúng cách.
Với ba yếu tố: một môi trường tôn trọng sự khác biệt, thói quen rèn luyện kỷ luật từ nhỏ, và sự truyền cảm hứng nhẹ nhàng từ cha mẹ – bất kỳ đứa trẻ nào cũng có thể bộc lộ và phát triển tiềm năng của mình một cách vững vàng.
Nuôi dạy con không cần quá nhiều lý thuyết. Đôi khi, chỉ cần lùi lại một bước, quan sát kỹ hơn, yêu con theo cách khuyến khích con được là chính mình – điều kỳ diệu sẽ dần nảy nở. Và bạn sẽ bất ngờ về những gì con có thể làm được, chỉ trong vài năm tới.
